Futbol Para Liginde Kur Kaybı ve Listeye ilk Giren Türk Takımı Fenerbahçe
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Mali Tuğrul AKŞAR Futbol Para Liginde Kur Kaybı ve Listeye ilk Giren Türk Takımı Fenerbahçe

Futbol Para Liginde Kur Kaybı ve Listeye ilk Giren Türk Takımı Fenerbahçe

Tuğrul Akşar- 14 Şubat 2009

Giriş

Deloitte her yıl düzenli olarak Avrupa futbolunun mali görünümüne ilişkin ciddi raporlar hazırlıyor ve bunları yayınlıyor. Bu yıl on ikincisini yayınladı. Ancak bu seneki raporun iki ilginç özelliği var.

 Bunlardan ilki ve en önemlisi; Türk Futbol ekonomisi için de büyük bir önem taşıyan Fenerbahçe’nin 19. sıradan bu listeye girmesi…(Bunun üzerinde daha doğrusu bu ilkin üzerinde birazdan detaylıca duracağız.) İkincisi ise; ekonomik krizin vurduğu İngiliz futbolu ve bu nedenle listeye giremeyen İngiliz kulüpleri. Zira, ekonomik kriz nedeniyle İngiliz Sterlini’nin, Euro ve dolar karşısında ciddi değer kaybetmesi sonucuyla, listeye girebilecek en az üç İngiliz kulübünün liste dışında kalmasına neden olması. Başlık ve ana tema olarak Kur kayıplarına dikkat çeken rapor, Kulüplerin 2007-08 sezonunun en az dokuz aylık dönemlerine ilişkin, güvenilir ve de ulaşılabilir gelirlerini baz alarak  düzenlenmiş. Kulüplerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri, maç günü gelirleri (bilet satışları ve kombine kart gelirleri), tüm naklen yayın gelirleri, ticari gelirler, sponsorluk gelirleri ile merchandising gelirleri  rapora dahil edilirken, kulüplerin oyuncu satımından elde olunan transfer gelirleri ile sermaye hareketlerine bağlı oluşan futbol dışı gelirleri dikkate alınmadı.

Kimler Girdi? Kimler çıktı? Kim ne Kadar pay Alıyor?

Deloitte’un bu yıl ki düzenlediği En Zengin 20 listesine iki yeni kulüp (Fenerbahçe ve Manchester United) girerken, geçen yıldan Alman Werder Bremen ve İspanyol Valencia’nın  listeden çıktığını görüyoruz.

Geçen yılın en zengin 20’si içinde 6 İngiliz; 4 Alman, 4 İtalyan; 3 İspanyol, 2 Fransız ve bir İskoç kulüp yer alırken; bu yıl İngilizlerin listeye fazladan bir kulübü daha, Manchester City’i sokarak sayıyı 7’e çıkardıklarını; Almanların ve İtalyanların dörder kulüple yollarına devam ettiklerini; İspanyol kulüp sayısının da bir eksilerek 2’ye gerilediğini; İskoç Celtic’in yerine de Fenerbahçe’nin girdiğini gözlemliyoruz.

Bu sene en parlak performansı bir önceki yıla göre gelirlerini %32.5 artırarak, 223,3 milyon eurodan 295,3 milyon euroya yükselten B.Münih sergilemiş bulunuyor. Son beş yıldır ilk beşe giremeyen Bayern’in özellikle ticari gelirlerindeki önemli artış, onları 7.sıradan 4.sıraya taşımış durumda. Yine en önemli artışı kaydeden bir başka kulüp olarak ta karşımıza O.Marsilya çıkıyor.  O.Marsilya’nın bir önceki yıla göre gelirlerini %28 artırdığını görüyoruz.

Bu listeye bu sene 19. sıradan giren Fenerbahçe’nin de Deloitte’un raporlarına göre gelirlerini bir önceki sezona göre %275 artırarak, 87 milyon Eurodan 111,3 milyon euroya yükselttiğini gözlemliyoruz. 

Deloitte’un 2006/07 ve 2007/08 En Zengin 20 Kulüp Listesine Takım Veren Ülkeler

Ülke

2007/08

Sezonunda

Listeye

Giren

Takım Sayısı

2006/07

Sezonunda

Listeye

Giren

Takım Sayısı

2007/08 gelir Toplamı (Bin Euro)

Toplam gelir İçindeki Payı

2006/07

Gelir Toplamı (Bin Euro)

Toplam

gelir İçindeki Payı

payı

İngiltere

7

6

1.443,6

0,37

1.351,1

0,37

Fransa

2

2

282,5

0,07

239,6

0,06

Almanya

4

4

683,1

0,17

555,3

0,15

İtalya

4

4

725,3

0,19

691,8

0,19

İspanya

2

3

674,6

0,17

748,7

0,20

Türkiye/Diğer

1

1

111,3

0,03

111,8

0,03

 

20

20

3.920,4

1,00

3.698,3

1,00

2006/07 ve 2007/08 sezonunda en zengin 20 kulüp sıralamasına giren kulüplerin yarattıkları toplam gelirin ve bunun paylaşımına bakıldığında ise; bir önceki sezona göre toplam gelirin %6 oranında artarak 222,1 milyon euro yükseldiğini görüyoruz.

Bu yıl ki en zengin 20 sıralamasında yer alan 7 İngiliz kulübünün yaratmış olduğu toplam gelir 1 milyar 443 milyon 600 bin euro civarında ve bu tutar toplam 20 kulübün gelirinin %37’sine karşılık geliyor. İngiliz kulüplerinden sonra en fazla gelir yaratan ülke olarak İtalya’yı görüyoruz. İtalyanlar listeye dört kulüp verirken; bu dört kulübün toplam ciroları 725,3 milyon Euro’ya ulaşmış durumda. 4 İtalyan’ın toplam gelirden aldığı pay ise %19. İtalya’yı İspanya izliyor. İspanya’nın 2 takımı Real Madrid ve Barcelona toplam 674,6 milyon euro gelire sahip ve bu iki takımın gelirleri, toplam gelirin %17’sine karşılık geliyor. Alman Bundesliga’nın da dört takımla iştirak ettiği bu listede, Alman ekiplerinin toplam gelir içindeki payları İspanyolların payına eşit. En zengin 20 listesine 2 kulüple katılan Fransızlar ise En zengin 20’nin en fakirleri konumunda. 2 Fransız kulübün gelirleri, toplam gelirin sadece %7’sini oluşturuyor. Listeye 19.sıradan giren Fenerbahçe ise 111,3 milyon euroluk geliriyle, toplam gelirden %3 oranında pay alıyor.

2006/07 sezonunda en zengin 20 sıralamasına giren kulüplerin ortalama gelirleri 184,9 milyon euro iken;  2007/08 sezonunda bu gelirin %6 artarak, 196,1 milyon euroya yükseldiğini görüyoruz.

2007/08 Sezonu En Zengin 20 Kulüp

 

2006/07 Sezonu En Zengin 20 Kulüp

Sıra

Kulüp

Gelir

Milyon

Euro

 

Sıra

Kulüp

Gelir

Milyon

Euro

1

Real madrid

365,8

 

1

Real madrid

351,0

2

M.United

324,8

 

2

M.United

315,2

3

Barcelona

308,8

 

3

Barcelona

290,1

4

B.Münih

295,3

 

4

Chelsea

283,0

5

Chelsea

268,9

 

5

Arsenal

263,9

6

Arsenal

264,4

 

6

Milan

228,7

7

Liverpool

210,9

 

7

B.Münih

223,3

8

Milan

209,5

 

8

Liverpool

206,5

 

Ortalama

196,1

 

 

Ortalama

184,9

9

Roma

175,4

 

9

Inter

176,7

10

Inter

172,9

 

10

Tottenham

153,1

11

Juventus

167,5

 

11

Roma

145,2

12

O.Lyon

155,7

 

12

Juventus

141,2

13

Schalke 04

148,4

 

13

O.Lyon

140,6

14

Tottenham

145,0

 

14

Newcastle Utd.

129,4

15

Hamburg

127,9

 

15

Hamburg

120,4

16

O.marsilya

126,8

 

16

Schalke 04

114,3

17

Newcastle Utd.

125,6

 

17

Celtic

111,8

18

Stuttgart

111,5

 

18

valencia

107,6

19

Fenerbahçe 

111,3

 

19

O.Marsilya

99,0

20

M.City

104,0

 

20

W.Bremen

97,3

Toplam

 

3.920,4

 

Toplam

 

3.698,3

İngilizler Kurdan Kaybetti

Girişte de belirttiğim üzere, bu yıl özellikle İngiliz kulüplerinin gelirleri, küresel ekonomik kriz nedeniyle ciddi darbe yemiş durumda. Çünkü Sterlin’in Euro karşısında aşırı değer yitirmesi, kulüp gelirlerinin düşmesine yol açtı. Eğer Sterlin Euro karşısında değer yitirmemiş olsaydı, en zengin 20 sıralamasında bu yıl en az dokuz İngiliz kulübünü görecektik ve Manchester United da ilk sırada yer alacaktı.  Haziran 2007’de 1£= 1,4856€ iken; 30 Temmuz 2008’de bu parite %15’lik bir düşüşle 1,2632’ye gerilemiş durumda. Krizin en büyük etkilerinden birisi olarak görebileceğimiz, lokal para değer kaybı sonuçta İngiliz Kulüplerinin gelirlerini önemli ölçüde azaltmış durumda. £/€ Paritesindeki bu gerileme olmamış olsaydı, Manchester United’ın listede görünen geliri 381,9 milyon; Chelsea’nin 316,3; Arsenal’in 310,9; Liverpool’un 248,1; Tottenham’ın 170,5; Newcastle’ın  147,7 ve  Manchester City’nin de 122,3 Euro geliri olacaktı. Buna göre sadece listeye giren 7 İngiliz kulübünün pariteden oluşan kaybı toplam 254,5 milyon Euroya ulaşmış durumda. Yine buna göre ekonomik krizin etkisi lokal para değer kaybına uğramamış olsaydı; West Ham 121,1 milyon euro; Everton 112,5 milyon Euro Aston Villa da 112,3 milyon euroluk gelirle en zengin 20 sıralamasındaki yerlerini almış olacaklardı.

En Zengin 20 kulüp,  3.9 milyar Euro Gelir yaratıyor!

Listeye giren en zengin 20 kulübün toplam gelirleri, 2006 yılına göre 222,1 milyon Euroluk bir artışla (%6),  3.9 milyar Euro’ya ulaşmış durumda. Bu tutar yaklaşık 13,5 milyar Euro tutarındaki Avrupa futbol pastasının da yüzde 2,88’ini oluşturuyor.  İlk sırada, dört yıldır liderliği kimseye kaptırmayan, 365.8 milyon euroluk geliriyle Real Madrid’i görüyoruz.

2007-08 Sezonunda En Zengin 20 Kulübün Gelirleri (Milyon Euro)

 FB_gelirleri

Fenerbahçe ne yaptı?

Fenerbahçe ilk kez Türk futbol ekonomisi tarihinde bir ilke imza atarak Deloitte’un Para Ligi’ne girdi. Aslında bakıldığında ara sıra bu listeye kulüp veren İskoçya, Portekiz gibi ülkeleri saymazsak, beş büyük ligin dışında Para Ligi’ne giren başka ülke takımı yok. İngiliz Premier Lig, Alman Bundesliga, İspanyol La Liga, İtalyan Serie-A ve Fransız Lig 1’i gerçekten bu konuda bir kartel oluşturmuş durumdalar. Bu beşli’nin Avrupa futbol pastasından aldığı pay onlara sportif performansta büyük bir rekabet üstünlüğü sağlıyor. Öyle ki, bu ülkelerin takımlarının dışında Şampiyonlar Ligi şampiyonluğunu kazanan tek takım olarak sadece Porto’yu görüyoruz. Hatırlanacağı üzere Porto, 2003-2004 sezonunda Monaco’yu Deco’nun mükemmel oyunuyla 3-0 yenerek kupa’yı bu beşli çetenin dışında çıkaran  ilk takım olmuştu. Bu başlamda Fenerbahçe’nin böyle bir Lig’e girmesi Türk futbolunun vizyonu ve geleceği açısından da büyük bir önem taşıyor.

Fenerbahçe’yi Para Ligi’ne taşıyan iki önemli gelişme görüyoruz. Bunlardan ilki Fenerbahçe’nin geçen yıl Şampiyonlar Ligi’nde göstermiş olduğu başarılı performansın sonucunda kazandığı ekstra paralar ve 100. yıl organizasyonu nedeniyle elde olunan önemli tutarda parasal gelir.

Fenerbahçe’yi Para Ligi’ne taşıyan gelirlerinin bileşimine bakıldığında toplam gelirlerinin %50’sinin yani 56,7 milyon Euroluk kısmının ticari faaliyetlerinden geldiğini; ortalama 42.500 seyirciye oynayan Fenerbahçe’nin 27,9 milyon euroluk gelirinin (%25’inin) maç günü gelirlerinden oluştuğunu;  kalan %23,9’luk bölümünün ise 26,7 milyon euro tutarındaki naklen yayın gelirlerinden sağlandığını görüyoruz.

Fenerbahçe’nin 2006-07 sezonundan itibaren gösterdiği mali performans ve 2007-08 sezonunda gelen Sportif başarı, kulübün gelirlerini de önemli ölçüde artırdı. Buna göre Fenerbahçe’nin gelirleri 2006 yılında 62 milyon euro iken; bu tutar bir sene sonra 82 milyon euroya ve 2008 sezonunda da 111,3 milyon euroya kadar yükseldi. 2006 yılına göre gelirlerini %79 artırma başarısı gösteren Fenerbahçe’nin 2007/08 sezonunda Şampiyonlar Ligi’nde çeyrek finale yükselmesi, kulübün kasasına ilave 17,3 milyon Euro’nun girmesine olanak sağladı. Şampiyonlar Ligi maçlarının sağladığı ekstra maç günü gelirleri ve UEFA havuzundan gelen paralarla birlikte bu tutar 26,7 milyon Euro’ya kadar yükseldi. Yine bu dönemde Fenerbahçe’nin ticari gelirlerinin artmasında en önemli gelir kalemlerinden birisi olarak ta karşımıza 100.yıl organizasyonundan elde olunan gelirler çıkıyor. Sadece 2007 yılında 9,5 milyon euro civarında  100. yıl kutlamasına ilişkin piyango ve diğer 100.yıl geliri elde eden Fenerbahçe, 2008 yılında da yine buna benzer bir performans sergiledi. 

Fenerbahçe Bu performansı Sürdürülebilir mi?

Para Ligi’ne giren ilk Türk takımı olarak tarihe geçen Fenerbahçe’nin bu performansının arka planına bakıldığında mali performansın yıllar itibariyle düzenli ve istikrarlı bir şekilde arttığını gözlemliyoruz. Bunda en  önemli faktör olarak karşımıza yenilenen ve koltuk başına katmadeğeri artırılan Şükrü Saraçoğlu stadyumu çıkıyor. Her geçen gün ilave katmadeğer yaratabilecek şekilde stadı modernize eden Fenerbahçe, bu sayede hem parasal gelirlerini ciddi bir şekilde artırdı, hem de ezeli rakipleri Galatasaray ve Beşiktaş’a kapatılması çok zor farklar attı. Gerçek anlamda, Fenerbahçe bugün Türkiye’de endüstriyel dönüşüm dinamiklerini en iyi kavrayan ve hayata geçiren bir kulüp. Son yıllardaki sportif performansın paraya tahvil edilmesinde üstün bir beceri gösteren Fenerbahçe, bunun semeresini Para Ligi’ne girerek elde etmiş oldu. Yine aynı zamanda bütçe itibariyle de Galatasaray ve Beşiktaş’ın önünde ve üstünde bir büyüklüğe sahip Fenerbahçe, özellikle Fenerium projesinde de rakiplerine göre ön plana çıktı. 

Genel olarak bakıldığında gelir yönünden başarılı bir performans sergileyen Fenerbahçe ne yazık ki, gider ve borç yönetimi konusunda aynı parlak performansı sergileyemedi. 2008 yıl sonu hesaplarına göre 280,7 milyon TL’sı gelir; 291,6 milyon TL’da gidere sahip Fenerbahçe’nin, 149,6 milyon YTL da borcu bulunuyor. Yıllar itibariyle önemli sayılabilecek gider fazlası veren Fenerbahçe’nin, 2008-09 sezonunda sportif ve mali performans bakımından bugün arzu edilen noktadan uzakta olduğu görülüyor. Özellikle son sezonda yapılan transfer harcamaları ve buna bağlı olarak artan takım giderleri, kulübün gelir yapısını ciddi zorlar duruma gelmiştir. Bugünkü koşullarda sahip olduğu potansiyeli ve olanakları bakımından en kolay ve en rahat nakit yaratabilecek konumda bulunan Fenerbahçe’nin sezon sonunda Şampiyonlar Ligi’ne gidememesi durumunda önemli bir gelir ve prestij kaybına uğrama olasılığı yüksek görünüyor. Bu düşüncemizin bir başka nedeni de borçlanmasının büyük bir kısmı dövize endeksli kredilerden oluşan Fenerbahçe’nin, giderek bozulan ekonomik konjonktürün olumsuz etkisinden en fazla etkilenecek kulüplerin başında geliyor olmasıdır. Özellikle TL’nın Euro ve Dolar karşısında aşırı değer yitirmesi, İngiliz kulüplerinde olduğu gibi Fenerbahçe’nin de gelirlerinde bazı olumsuzluklara yol açabilir.

Rapor’a Göre Kriz Futbolu Teğet geçti!

Kişisel değerlendirmem odur ki; Deloitte’un 2007/08 sezonuna ilişkin düzenlemiş olduğu Para Ligi’ne damgasını vuran asıl olay, (Rapor her ne kadar kabul etmese de) ekonomik kriz ve bunun olumsuz etkileridir. Rapor bir yandan futbolun ekonomik krizden çok fazla etkilenmediğini ve krize karşı bir dirence sahip olduğunu ifade etmesine karşın; diğer taraftan krize karşı futbolun bağışıklığının da zorlanacağını dile getirmesi ve rehavete kapılmama anlamına gelecek bazı tavsiye nitelikli yönlendirimlerde bulunması  bir çelişkiye ama aynı zamanda bir gerçeğe de işaret ediyor.

Raporda genel olarak,  yaşanılan küresel krize karşı futbolun dirençli çıktığı ve krize karşın futbolun kayda değer bir seyirci kitlesi kaybetmediği; bunda da en önemli faktörün taraftarın sadakat duygusu ile kulüplerin yapmış oldukları uzun vadeli naklen yayın gelirleri ile sponsorluk kontratlarının önemli bir etkisinin bulunduğu ifade olunuyor. Ama buna karşın kulüplerin bu gelirlere güvenerek, rehavete kapılmamaları ve gerekli önlemleri almaları da vurgulanıyor.

İkinci eleştiri yapılabilecek konu ise, listede yer alan 20 kulübün gelirlerinde ekonomik krizin etkilerinin sınırlı kaldığı yönünde. Oysa raporun daha henüz giriş kısmında da belirtildiği üzere kulüplerin verileri 9 aylık bir dönemi kapsıyor. Krizin 2008’in Eylül ayından itibaren yaşanmaya ve giderek şiddetini artırdığı dikkate alınırsa, doğal olarak kulüplerin gelirlerine krizin etkisi de sınırlı kalacaktır.  Ancak Rapor diğer taraftan aşağıdaki tespiti yaparak, aynı zamanda bir çelişkiye de neden oluyor.

Raporun kendi ifadesine göre kriz nedeniyle İngiliz Sterlininin Euro karşısında değer yitirmesi, İngiliz Kulüplerinin gelirlerinde önemli erozyonlara neden olmuş…Nitekim İngiliz Sterlin’inin Euro karşısında değer kaybetmesi nedeniyle geçmiş yıllarda En Zengin sıralamasında yer alan bazı Premier Lig kulüplerinin gelirlerindeki kayıp 250 milyon Euro’ya ulaşıyor.  Bu hasar oluşmamış olsaydı en az üç İngiliz kulübü daha bu listeye girecekti. (20 takımın yarısının İngilizlerden oluşması da ayrıca bir tartışma konusu!)

Sonuçta bu kulüpler sıralama dışında kalmış ve bu durum Fenerbahçe’ye marjinal bir katkı sağlamıştır.  Bu olumsuzluğun sağladığı dışsallık ile Fenerbahçe sahip olduğu 111,3 milyon Euroluk geliriyle bu listeye  19. sıradan girme başarısı göstermiştir.

Rapora ilişkin geçmişten beri yaptığım bir eleştiri de, rapor düzenlenirken sadece gelirlerin dikkate alınmasıdır. Oysa gelirlerin yanı sıra, kulüplerin mali yükümlülüklerini de dikkate almak daha sağlıklı bir bakış açısı sağlayacaktır. Bu bağlamda örneğin 1.215 Milyon Euro borcu bulunan Chelsea’nin 268.9 milyon geliri olmasının pratikte ne anlamı vardır? Futbol sadece gelirden mi ibarettir? Bu gelirler ne pahasına elde edilmektedir? Sadece geliri dikkate alıp, gider ve borcu görmezden gelmek son derece sağlıksız ve yanlıştır ve bizi sektör hakkında  yanlış analizlere ve çıkarımlara götürür.

Bütün bunların ötesinde son söz olarak ifade edersek; ne şekilde olursa olsun bir Türk takımının bu listede yer alması Türk futbolu ve futbol ekonomisi için çok önemli bir gelişmedir. Bu gelişme doğal olarak diğer Türk takımlarına da bir vizyon veriyor ve tarihsel bir misyon yüklüyor.{jcomments on}

 

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  17977  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Tuğrul Akşar Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

28/03/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

9.079,97

+3,10

 bjk BJKAS

52.70

+1,35

 fb FENER

82,10

-0,85

 gs GSRAY

6,59

+0,30

 trabzon TSPOR

1,41

-0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.904,42

+0,49

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 39280730

TRENDYOL SÜPER LİG 2023-2024 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV
Galatasaray 27 23  3   1  57 15 42   72 
2 Fenerbahçe  27  22    4  1 70  22   48 

70

3 Trabzonspor  27  14 4  9  45  33 10 46
4 Beşiktaş 27  14   4  9 39  31 8 46
5 Kasımpaşa 27  11 6  10   48  50 -2 38
6 Sivasspor 27  9 10  8 34  35  

 -1 

 37 
7

Başakşehir

27   10  6   11   35 33  2 36
8 Rizespor 27  10  6

11 

28  40 -12  36 
9 Antalyaspor 27 11  32  31  1 35 
10

Kayserispor

27  10  8 35  38   -3  33
11 Samsunspor 27  9 12

33 

36 -3  33
12 AdanaDemir 27  11  39  36  3  32  
13 Alanyaspor 27  6 12

32 39   -8  30
14 Karagümrük 27  8 12  32  31    29  
15 Ankaragücü 27  11  10 32  35  -3  29
16 Hatayspor 27

6

11  10 32  37  -5 29
17 Gaziantep 27  7 13  31  40  -9  28 
18 Konyaspor 27   10 11  26  39   -13 28

19

Pendikspor  27 6 8 13 32 55 -23  26  

20

İstanbulspor 27 3 6 18 20 51 -31 12

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.