Sebahattin Devecioğlu- 26 Şubat 2021 Günümüzde futbol muazzam bir sektör haline geldi. Ancak ona taraftarların yatırım yapmasının önünde büyük engeller bulunuyor. Neredeyse, olanaksız durumda…

Birçok futbol taraftarı, kulüplerinin bir kısmına sahip olmayı hayal etmektedir. Hisse sahipliği, taraftarları takımlarına yaklaştırmaya yardımcı olmakta hatta biraz gelir bile sağlayabilmektedir.

İngiltere futbol kulüplerinin büyük çoğunluğu ya özel sektöre aittir ya da taraftar grupları tarafından yönetilmektedir. Birçok kulüp için, borsada işlem görmeye bağlı maliyetler ve şeffaflığın, hissedar fonlarına erişimin faydalarından daha ağır bastığı kabul edilmektedir. Bugün dünya çapındaki borsalarda listelenen hisselerini satın alabileceğiniz şaşırtıcı derecede çok sayıda futbol kulübü bulunmaktadır.

Ancak çoğu geleneksel şirketin aksine, para kazanmak veya borsaya kote kulüpler söz konusu olduğunda hissedar değeri yaratmak amacıyla kurulmamışlardır. Sahadaki başarı, kupa kazanmak, lig yükselmesi ve hatta küme düşmekten kaçınma bir kulübün hedeflerinde zenginlik yaratmanın önündedir.  Bu hedeflere ulaşmaya yardımcı olmak için, kulüpler maç günlerinden, ticari faaliyetlerden ve TV anlaşmalarından gelir elde etmektedirler.  Oyun küresel olarak büyümeye devam ederken, yayın anlaşmaları kulüp finansmanında daha da büyük bir rol oynamaktadır.

Manchester United (ABD: MANU) ve İskoçyalı Celtic (CCP), Birleşik Krallık'ın borsada kayıtlı iki büyük kulübü iken, Alman devi Borussia Dortmund (Ger: BVB) ve İtalyan Juventus (Ita: JUVE) hisseleri satın alınabilen yabancı futbol devleri arasındadır. Bazı kurumsal yatırımcılar, futbol kulüplerini portföylerine dahil etmenin haklı olduğunu düşünmektedirler. Fon yöneticisi Nick Train, Lindsell Train UK Equity Fund'da Manchester United ve Celtic'i elinde tutmaktadır. 

Yatırımcıların en büyük kulüplerini desteklemenin ötesinde futbol endüstrisine maruz kalmaları için daha mantıklı yollar bulunmaktadır. Yeni TV anlaşma ihaleleri, Prime platformunun bir parçası olarak futbol yayınından yararlanan, hayranlarını çevrimiçi pazarına çeken ve onları Amazon'un (ABD: AMZN) müşterilerine dönüştürmektedir. Gelecekte teknoloji ve yayın şirketleri aracılığıyla futbola yatırım yapmanın şüphesiz daha fazla yolu olacak ve bu da yatırımcıların yaralanma riski olmadan oyunda deriye sahip olmalarını sağlayacağı ifade edilmektedir (1).

Bu tür yatırımların en yüksek profilli iki örneği Manchester City (Abu Dhabi United Group) ve Paris Saint Germain (Qatar Sports Investments) zengin petrol şirketlerine sahip olmaları, taraftarların kulüplerinin yeni buldukları büyük yatırım yapma becerisinden memnun olmalarına izin vermektedir. Diğer birçok futbol taraftarı, kulüplerin etkin devlet mülkiyetinin rekabet ortamında ciddi bozulmalara neden olduğunu düşünmektedir. Fakat Newcastle United taraftarları, yakın zamanda Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu tarafından bir devralma girişimine maruz kaldıklarında bu endişelerin geçmişini görerek, pek çoğu, eğer bu tür bir yatırım finansal istikrar ve gelecekteki başarı vaat ederse, aynı şeyin birkaç kulüpte taraftarlar için de geçerli olacağını iddia etmektedirler (2).

Yatırımcıların futbolda oyuna girebilmelerinin birkaç yolu bulunmaktadır. Taraftarlar çok sadık olduğu için fonun arkasındaki yöneticiler gibi futbol kulüpleri, küresel taraftar kitlelerine sahip olmak ve öngörülebilir kitleler çekerek, reklamlardan para kazanmalarına yardımcı olmaktadır.  

Futbol sektöründe Canlı maçları izleyen izleyiciler de çok değerlidir. Sky Sports, BT Sport, Amazon Prime ve BBC Sport'un hepsi Premier Lig maçlarını yayınlamaktadır. Sky'ın çoğunluk sahibi olan Comcast, JPM ABD Hisse Senedi Geliri olan  bir holdingdir. Şirket, son sekiz yılda temettü payını artırmayı başarmıştır. Covid-19 krizinin galibi olan ve aynı zamanda bir dizi yapısal büyüme trendinden yararlanan Amazon, LF Miton ABD Fırsatlar  fonundaki en büyük ikinci holdingdir.  

Formalar ve benzeri ürünler, futbola yatırım yapmanın başka bir yoludur ve David Beckham, Adidas Predator Futbol Kramponları örneğinde olduğu gibi futbol ayakkabısı sponsorluğu anlaşmaları oyuncular için çok kazançlı olmuştur. Legg Mason IF Martin Currie Avrupa Sınırsız fonunda ilk on holdingden biri olan Adidas, resmi kit tedarikçisi olmak için Temmuz başında Celtic FC ile beş yıllık yeni bir ortaklık anlaşması başlatmıştır.

FIFA oyunu Brown Advisory Global Leaders listesinde ilk on şirket arasında yer alan Electric Arts tarafından yapılmıştır, birçok hayranı ve diğer oyuncuları kilitlenme yoluyla eğlendirmiştir. Flutter Entertainment (Betfair ve Paddy Power'ın birleşmesinden doğan şirket), GAM Star Continental European Equity ' nin ilk on holdingi arasında yer alırken, William Hill GAM UK Equity Income  tarafından yönetilmektedir (3).

Futbol sektöründe dijitalleşme ile birlikte yayın gelirleri, şans oyunları, ürün, stadyum, reklam, sponsorluk ve maç günü gelirlerinin artması nedeniyle futbol, küresel sermayenin dikkatini çekmeye, yatırımlarını artırmaya ve çeşitlendirmeye devam edecektir.

Kaynaklar:

(1) https://www.investorschronicle.co.uk/shares/2020/10/08/do-football-clubs-make-good-investments

(2) https://www.controlrisks.com/our-thinking/insights/football-for-sale-can-investors-save-clubs-from-insolvency

(3) https://www.fundcalibre.com/how-to-invest-in-football

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş