Hüseyin Özkök- 31 Aralık 2018  Hani dizi veya filmlerde kahramanlar vardır. Gerçek kimlikleriyle görünmezler. Ama iyilik için çalışırlar, insanlara ve polise yardım ederler.

İşte buna benzer bir hikaye 2015 yılından bu yana futbolda yazılıyor. Futbol, basitliği anlaşılırlığı ve kolay hesaplanamayan sonuçları ile milyarlarca insanı peşinden sürükleyen dünyanın en popüler sporu. Ama ne yazık ki çok pahalı ve o derecede kirli bir oyun. Hatta futbola artık sadece oyun demek belki de hafif kalıyor. Ona “sektör” demek daha yerinde bir söylem. Bu sektörün baş aktörleri ise oyunun asıl baş aktörleri olması gereken futbolculardan çok doymak bilmeyen, hep daha fazlasını isteyen menajerler ve yatırımcılar. Futbolcular ise onların adeta piyonları.

Futbol, aslında eşit ve adil bir düzende oynanması gereken bir oyun. Eşit koşullarda ve adil bir oyun için de kurallar gerekiyor. Ama gözlerini para bürümüş bu insanlar eşitliğe ve kurallara adeta meydan okuyarak yan yollara sapıyorlar, karanlık ilişkilerle çok daha fazla para kazanmanın yollarına arıyorlar. Başka yollarla elde edilen kara paraları futbol üzerinden aklamak da dünyadaki en iyi metotlardan biri.

İşte futbolun bu kirli yüzünü, karanlık işleri ve ilişkileri ortaya çıkartan hikayemiz 2015 yılı sonbaharında Portekiz’de başladı. Football Leaks adıyla internette ortaya çıkan anonim bir “ifşa platformu” birbirini ardına futbolla ilgili gizli belgeleri kamuoyuna açıklamaya başladı. İlk belgeleri Portekizce yayınlayan platform, Aralık 2015’ten sonra birçok lisanın yanı sıra çoğunlukla İngilizce belgeler sunarak yayınlarını sürdürdü. Ancak kimse, gerçek olduğu kuvvetle muhtemel bu belgelerin, kim tarafından açıklandığı hakkında bir fikri yoktu. Bunun yanında bu platformun varlığından çok az insan haberdardı.

Bu defa Portekiz’den Almanya’ya gidiyoruz. Yer Hamburg. Der SPIEGEL dergisinin merkezi. Derginin spor departmanında uzun yıllar futboldaki yolsuzluklara karşı yazılar yazan spor gazetecisi Rafael Buschmann, Football Leaks platformundan hemen haberdar oluyor. Deneyimli gazeteci hemen platformun sayfasında yer alan adrese yazmaya başlıyor ve bıkmadan aylar boyunca sayısız e-mail göndererek bağlantı kurmaya çalışıyordu. Beklediği cevapsa nihayet 2016 ilkbaharında geldi. E-mailde kendini “FL” olarak tanıtan kişi Buschmann’a sadece “futbol ile problemin ne” diye soruyordu. İşte o gelen cevapla birlikte bugün tüm dünya kamuoyunun haberdar olduğu Football Leaks bombasının fitili de ateşlenmiş oluyordu.

BELGELER AKIYOR EIC DOĞUYOR

Rafael Buschmann ile buluşmayı kabul eden daha sonra John takma adıyla sayısız kez gazeteciyle görüşen perde arkasındaki kişinin aktarımıyla Der SPIEGEL’in eline 2016’nın ilk yarısında 1,9 TB büyüklüğünde 18,6 milyon belge ulaşmıştı. Ancak bu büyüklükteki bir datayı sadece Der SPEGEL’in değerlendiremeyeceği açıktı. İşte bu “imkansızlık” yeni bir gazetecilik oluşumunun ortaya çıkmasına ön ayak oldu ve European Investigative Collaborations (Avrupa Araştırma İşbirliği) kısa adıyla EIC hayata geçti.

Çeşitli ülkelerden 20 medya kuruluşuna mensup 80 gazeteci 8 ay boyunca belgeleri değerlendirdi. Sonunda 2 Aralık 2016 günü Der SPIEGEL dergisi vergi kaçırdıkları belgelenen Mesut Özil ve Cristiano Ronaldo’nun fotoğraflarıyla çift kapak ile çıkan sayısında ilk Football Leaks belgelerini yayınladı. EIC oluşumunda yer alan diğer medya kuruluşları da kendi ülkelerinde aynı gün çeşitli belgeleri yayınladılar. Futbolun gizli dünyasından çok sayıda doküman, e-mail, evrak, gizli sözleşmeler, vergi kaçırıldığını ispatlayan belgelerle Doyen menajerlik şirketinin kirli işleri kamuoyuna duyuruldu. Rafael Buschmann bir süre sonra 2017 yılında Der Spiegel’de birlikte çalıştığı meslektaşı Michael Wulzinger ile profesyonel futboldaki kirli işleri ifşa eden Football Leaks belgelerini, Almanca ve İngilizce olarak kitap haline getirip yayınladı.

Rafael Buschmann, bu yayınlarla meşgulken diğer yandan da John ile görüşmelerine devam ediyordu. Buschmann’dan başka kimse ile görüşmeyi kabul etmeyen John, deneyimli gazeteci ile Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde doğrudan ulaşımı olmayan küçük kasabalarda büyük bir gizlilik içinde buluşuyordu. Buschmann, şifreli şekilde belirlenen yere önce uçakla gidiyor daha sonra kiraladığı arabayla, takip edilmemek için de çoğunlukla geceleri birkaç saatlik yolculuk yaparak John’un belirlediği noktaya varıyordu. John, buluştukları otel odasında önce gizli mikrofon ve kamera araması yapıyor ve tehlike olmadığına emin olduktan sonra Alman gazeteci ile görüşüyordu. Dizüstü bilgisayarını açtığında ise örneğin Bayern Münih, Karl-Heinz Rummenigge veya UEFA’ya ait resmi belgeleri anında Buschmann’a gösterebiliyordu. İkili bazen bir barda buluşuyor ama sadece sohbet edip ayrılıyorlardı. Bazı buluşmalarda John belge vereceğini söylediği halde vermeyebiliyordu. Bazen de buluşmaya karar vermelerine karşın John Buschmann’ı 2-3 gün bekletip sonra geliyordu veya buluşma yerini değiştiriyordu. Alman gazeteci adeta bir sabır sınavından geçmekteydi.

SÜPER LİG BOMBASI PATLIYOR

2 Aralık 2016’daki ilk yayından sonra geçen sürede John ve Rafael sayısız kez buluştular. John’un der SPIEGEL yazarına ulaştırdığı belge sayısı 70 Milyona çıkarken belgelerin data büyüklüğü de 3.4 TB kapasiteye ulaşmıştı. EIC mensubu gazeteciler John’dan gelen ikinci dalga belgeleri büyük bir titizlikle değerlendirip bir yandan da doğruluk derecesini araştırıyorlardı. Artık ilk yayının üzerinden 2 yıla yakın süre geçmişti. Yeni belgeler açıklamanın zamanı gelmişti. 3 Kasım 2018 günü yayınlanan Der SPIEGEL, Der Verrat (İhanet) kapağıyla yayınlanırken Avrupalı büyük kulüplerin gizlice planladıkları Süper Lig bombası da bu sayıyla birlikte patlıyordu.

Anonim kalmaktan vaz geçmeyen John’un bugün hala kim olduğunu Buschmann dahil bilen yok. Ancak John’un çocukluktan beri futbol aşığı olduğu ve futbolun elitlere değil para ödeyen kitlelere ait bir spor olduğuna inandığı biliniyor. Paranın futbolu bu derece esir almasının kendisini iğrendirdiğini ifade eden John, tüm pis işlerin şeffaf bir şekilde gün ışığına çıkmasının ve futbola aşık yüz milyonların sevdikleri ve para ödedikleri bu sporun ne derece kirli olduğunu görmelerinin kendisi için çok önemli olduğunu ifade ediyor. Football Leaks platformunu da artık sabrı taştığı için oluşturmaya karar verdiğini söyleyen Portekizli, Buschmann’ın her defasında görüntü vermesi isteğineyse henüz olumlu yanıt vermiş değil. Bunca seyahatin finansmanı nasıl sağladığı konusunda Buschmann’ın sorularına antika işi ile uğraştığını ifade ederek yanıt veren bu gizemli “Whistleblower” (ihbarcı), kesinlikle hacker olmadığını ve kurduğu network ile kendisine tüm dünyadan belge ulaştırıldığını da iddia etmekte.

2015 yılından bu yana yayınlanan belgelerin gerçeği yansıttığına dair artık kimsenin şüphesi kalmadı. Çünkü geçen sürede belgelerde adı geçen kişilerden biri dahi mahkemeye başvurmadı veya tekzip göndermedi.

2016 yılında Almanya’da yılın spor gazetecisi seçilen Rafael Buschmann ve EIC mensubu gazeteciler, John’un kim olduğunu ve bunca belgeyi nasıl elde ettiğini hala çok merak etseler de futbolun kirli yüzünü ifşa ederek gazetecilik görevlerini yerine getirmenin hazzını yaşıyor. Bundan sonra belgelerin devamının geleceğini söyleyen John’un kendilerine ulaştıracağı yeni belgeleri aynı heyecanla beklemeyi sürdürüyorlar.

EIC ÜYESİ MEDYA KURULUŞLARI

Der SIEGEL ve NDR (Almanya), El Mundo (İspanya), L’Espresso (İtalya), Expresso (Portekiz), Falter (Avusturya), Le Soir ve De Standaard (Belçika), Mediapart ve Premieres Lignes (Fransa), NRC Handelsblad (Hollanda), Politiken (Danimarka), Sunday Times ve Reuters (İngiltere), Newsweek (Sırbistan) CRJI/ The Black Sea (Romanya), Nacional (Hırvatistan)Verdens Gang (Norveç), Tamedia ve Das Magazin (İsviçre){jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş