Deniz GÖKÇE/22 Temmuz 2007 

2008 yılında Fenerbahçe Kulübü'nün resmen açıklanan faaliyet raporu mali tablolarında orada olmaması gereken, stat 79 milyon TL değerle duruyordu. Kulüp gelir gider tablosunda da zarar etmekte olduğu için kümülatif büyük zarar nedeni ile özvarlığı eksiye dönmüştü.

Dün bu köşede Avrupa'nın baba ligleri İngiltere ve İspanya'nın ticari şirket gibi değerlendirilseler bir yıl içinde müflis ilan edileceklerini, İtalya liginin ise şu andaki durumu ile iki yıl içinde mali açıdan rahmetli olacaklarını A.T. Kearney danışmanlık şirketi verileri ile ortaya koymuştuk. Bunun arkasında liglerin ve kulüplerin pozitif getiri sağlayamamaları ve savurganlıkları yatıyor. Başkan Aziz Yıldırım Milliyet gazetesinde Lube Ayar'a bir beyanat vermiş ve söyledikleri Milliyet Cadde'nin 1 Haziran 2010 Salı günkü dördüncü sayfasında yazılı. Aziz Yıldırım'ın sözleri açık. Arazi ve stat Fenerbahçe'nin değil. FB'de hiçbirinin tapusu da yok. Sadece kiracı olarak uzun vadeli üst kullanım hakkı var. Ama kendi beyanlarına göre 100 milyon dolar inşaat masrafı yapılmış. 2008 yılında Fenerbahçe Kulübü'nün resmen açıklanan faaliyet raporu mali tablolarında orada olmaması gereken, stat 79 milyon TL değerle duruyordu. Kulüp gelir gider tablosunda da zarar etmekte olduğu için kümülatif büyük zarar nedeni ile özvarlığı eksiye dönmüştü. Yani dernek statüsündeki kulüp üyelerine dağıttığı faaliyet raporuna göre müflis durumda idi, ama sahip olmadığı stat mülkü imiş gibi bilançoya yazılmıştı.

Bu yıl kongre üyelerine dağıtılan Fenerbahçe Spor Kulübü son faaliyet raporu incelendiğinde ise, bir muhasebe kaydı ile kulübe ait olmayan stadın geçen yıl 79 milyon TL olan değeri bilançoda varlık olarak 158 milyon TL değere yükseltilmişti. Bu sayı geçen yılın iki misli ve yüzde yüz artan büyük bir gayrimenkul değer artışı demek (kabaca da toplam yüz milyon dolarlık bir artış bu!). Peki bu açıklamasız muhasebe kaydı ne işe yarıyor? Bilançonun pasifindeki eksi özvarlık, 152 milyon kadar ve 'Özel Fon' adı ile eklenen toplam gayrimenkul değer artışları sonucu, artıya çevriliyor. Yani Fenerbahçe aslında bilançosunda 'mali açıdan müflis' de, aktifteki, varlık olarak yazılmaması gereken stat değeri bir yılda yüzde yüz arttırılmış durum iyileşmiş gibi duruyor. Fenerbahçe kendine ait olmayan stada yaptığı geçmiş inşaat masrafını önce 2008'de bilançoya varlık diye yazmış. 2009'da da stat değerine yüzde yüz zamla bir değer artış fonu yaratmış ve böylece kulübün dev boyuttaki eksi özvarlığı da artıya dönmüş. Benzer değer artışları tüm varlık kalemlerinde var. Kriz ortamında varlık değerlerinin düştüğü ülkemizde Fenerbahçe'nin varlıkları üç rakamlı değer artışı sağlamış! Aslında geçmiş yıl zararları sonucu özkaynak toplam değeri 71 milyon eksi olacakken, toplam 152 milyon TL sabit varlık değer artışıyla özkaynak artı 84 TL değerine yükseltilmiş. Fenerbahçe'nin üyelerine dağıttığı faaliyet raporundaki borç toplamı da geçmişteki berbat şirketleşme sonucu ve sportif başarı da vermeyen fiyatlı transferlerle hızla arttı. Borç toplamının tüm banka borçları, şahıs borçları, avanslar, vergi borçları, bağlı ortaklıklara borçlar hesaba alındığında, kısa vadeli 41 milyon ve uzun vadeli 384 milyon TL toplamı olan kabaca 425 milyon TL (alınan kura göre 250 milyon dolardan fazla bir düzey) olduğunu, borç dökümlerinin de açıklanmadığını (borcun vade, faiz, para cinsi, kur, teminat gibi ) üyelerince detayların bilinmediğini ekleyelim. Bir de itibarlı Deloitte tarafından denetim yapıldığı iddiası var.

Deloitte ile görüştük.
Fenerbahçe Spor Kulübü için düzenlenen üç adet bilanço var. Birincisi, Fenerbahçe'nin faaliyet raporunda yayınlanan bilanço ve gelir gider tablosu. Ancak Deloitte bunları denetlememiş. İkincisi, Fenerbahçe Spor Kulübü'nün, Futbol Federasyonu'na hukuki çerçeve gereği verdiği ve spor kulübü ve Futbol Federasyonu dışında kimseye açıklanmayan resmi ve gizli, ve önümüzdeki dönemde UEFA denetimi için hazırlanan bilanço ve gelir gider tablosu. Fenerbahçe Kulübü'nün bu ikinci bilanço ve gelir gider tablosu Deloitte tarafından denetlenmiş, ancak denetim raporu kimseye açık değil. Üçüncüsü, Fenerbahçe Sportif Hizmetler AŞ adlı grup şirketinin Sermaye Piyasası Kurulu kural ve ilkeleri çerçevesinde Deloitte tarafından denetlenen ve kamu oyuna yayınlanan bilanço ve gelir gider tablosu. Bir kere daha altını çizmemiz gerek ki Futbol Federasyonuna verilen mali tablolar kamuoyuna açık değil, ama Deloitte tarafından denetlenmiş. Fenerbahçe Grup Şirketi Sportif AŞ mali tabloları da SPK kuralları çerçevesinde Deloitte tarafından denetlenmiş ve kamuoyuna açık. Ortada bir konsolide ve denetlenmiş bilanço da yok.

Ancak kulüp üyelerine faaliyet raporunda verilen bilanço Deloitte tarafından denetlenmemiş. Ama denetlenmiş imajı veriliyor. Bu bağlamda kulübün müthiş gayrimenkul değer artışının nereden kaynaklandığı (aynen borç yapısının detaylarının verilmemesi gibi) kulüp üyelerine bilgi olarak verilmiyor ve Deloitte bundan sorumlu değil, çünkü mali tabloyu denetlemiş değil. Değerlendirmeyi de yapan o değil.

Edindiğimiz bilgilere göre Fenerbahçe kamuya ait statta bulunan uzun vadeli üst kullanım hakkının getireceği gelirleri kendisi tahmin etmiş (?) veya bir başka kuruma tahmin ettirmiş ve ilk yıl bunları 'cost basis' yani maliyet esasına göre yazmış. Son yılda ise değerlendirme kuralı değişikliği yapmış ve 'present discounted value' yani halihazır ıskonto edilmiş değere çevirmiş ve değeri yükseltmiş. Tahminler Deloitte tarafından yapılmış veya denetlenmiş değil. Özetle Fenerbahçe kulüp üyelerine dağıtılan 2009 Faaliyet Raporu'nda gözüken, Deloitte tarafından denetlenmemiş spor kulübü bilançosundaki değer artışının hesabı, tahmini gelirler ve kullanılan ıskonto haddi dernek üyelerince bilinmiyor. Fenerbahçe bu hesabın detayını kulüp üyelerine ve sportif tarafın halka açık olması nedeniyle kamu oyuna açıklamak zorunda. Kulüpten bir açıklama bekliyoruz. Hatırlanırsa İngiltere, Fransa, İtalya ligleri net özvarlık eksi olduğu ve kulüp varlıklarından ve her tür satışlarından aşırı transfer savurganlığı nedeni ile pozitif getiri sağlayamadığı için müflis durumda.

Bizim 'adı büyük mali yapısı küçük' kulüplerimiz de ayni durumda olmasın? Yakında sahneye çıkacak olan UEFA kriterleri bu tür mali yapıya icazet vermez, biline! {jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş