Futbolekonomi- 10 Temmuz  2025 Off The Pitch (Saha Dışı) ekibinin yaptığı araştırma ve analize göre İtalyan devi Napoli Avrupa’nın finansal sürdürülebilirliği en yüksek kulübü oldu.[1]

 Off The Pitch finansal sürdürülebilirlik kıstaslarına uygun oransal verileri analiz ederek, her kulüp için bir ağırlıklı skor belirledi.  Off The Pitch, bu ölçütlere dayanarak Napoli'yi finansal sürdürülebilirlik konusunda Avrupa'nın lideri olarak konumlandırdı.

Analiz sonuçlarına göre, futbolun büyüyen finansal gücüyle rekabet etmek, özellikle küçük kulüpler için hâlâ zorlu bir mücadele olmaya devam ediyor.

Analiz de ortaya koyuyor ki, finansal sürdürülebilirlik artık isteğe bağlı değil. Bu rekabet avantajı sağlayan bir finansal üstünlük anlamına geliyor.  Bunu başaran kulüpler ise takdiri hak ediyor.

Bu analizin temel bakış açısı: Futbolda uzun vadeli başarı, sürdürülebilir finansal yönetime de bağlıdır. Uyum sağlayamayanlar, rekabet güçlerini kaybetme riski ile karşı karşıyalar. Bu kulüplerde kazanma hırsı ile finansal gerçeklik arasındaki uçurum giderek derinleşiyor.

Finansal yönetim, kulüplerin hem saha içinde hem de saha dışında nasıl rekabet ettiğini etkileyerek futbolda giderek daha önemli bir rol oynuyor. Özel sermaye ve devlet destekli mülkiyetin yükselişi, finansal uçurumu derinleştirdi ve diğerlerinin geride kalmadan rekabetçi kalmaları için baskıyı artırdı.

Sonuç olarak, futbolun düzenleyici kurumları kulüp mali durumlarına yönelik denetimlerini yoğunlaştırdı ve mülkiyet yapıları, hukuki anlaşmazlıklar, puan kesintileri ve maaş sınırlamaları gibi eşit rekabet koşullarını korumayı amaçlayan konularda yeniden tartışmalara yol açtı.

Finansal sürdürülebilirlik ile sahadaki başarı arasında denge kurmak hiç bu kadar zor ve önemli olmamıştı. Off The Pitch, bu dengeyi etkili bir şekilde yöneten kulüpleri belirlemek için, 245 kulüp genelinde FAVÖK marjı, Aktif Getirisi (istisnai gelirler hariç) ve öz sermaye kârlılık oranına dayalı ağırlıklı bir model kullanarak Avrupa'nın finansal açıdan en sürdürülebilir kulüplerini bir kez daha ödüllendiriyor.  

Değerlendirme sonuçlarına geçmeden önce, kısaca analize baz oluşturan üç finansal kavramı sizlerle kısaca paylaşayım. [2]

EBITDA Marjı bir diğer ifadeyle FAVÖK: EBITDA (Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization) EBITDA marjı, bir şirketin vergiler, faiz, amortisman ve diğer giderlerden önce elde ettiği kazancın gelirine oranıdır. Bu, şirketin operasyonel karlılığını ölçmek için kullanılan önemli bir finansal orandır. Daha yüksek bir EBITDA marjı, şirketin operasyonel olarak daha verimli olduğunu ve daha fazla kar elde ettiğini gösterir. FAVÖK (Faiz, Vergi, Amortisman Öncesi Kar) ve EBITDA aynı anlama gelir, her ikisi de şirketin temel karlılığını gösterir.

Aktif Kârlılığı (Return on Assets - ROA), bir şirketin varlıklarını kullanarak ne kadar kâr elde ettiğini gösteren bir finansal performans ölçüsüdür. Şirketin elindeki tüm varlıkların, yani demirbaşlar, nakit ve diğer varlıkların, ne kadar verimli kullanıldığını ve karlılığa dönüştürüldüğünü ölçer. Yüksek bir ROA değeri, şirketin varlıklarını etkin bir şekilde kullandığını ve karlılığını artırdığını gösterir. Aynı zamanda şirketlerin üst düzey yöneticilerinin şirket varlıklarını ne kadar verimli kullandığının ya da yönettiğinin göstergesidir.

Öz kaynak marjı, diğer ismiyle özkaynak kârlılığı, (Return on Equity -ROE) bir şirketin özkaynak yatırımlarından elde ettiği kârın bir ölçüsüdür. Başka bir deyişle, şirketin özkaynaklarının ne kadar verimli kullanıldığını gösterir. Bu, şirketin karlılığını değerlendirmek için önemli bir finansal göstergedir. Bu oran, şirketin özkaynaklarıyla ne kadar kar ürettiğini ortaya koyar. Bu bağlamda değerlendirildiğinde, Elche ve Celtic ise sırasıyla yüzde 45,5 ve yüzde 47,4'lük sağlam öz sermaye oranlarıyla Sürdürülebilirlik sıralamasında öne çıkıyorlar.

Sıralama, son üç mali yılın (2021/22 - 2023/24) verilerine dayanıyor ve güncel performansı yansıtmak ve tek seferlik anormalliklerin etkisini azaltmak için en son döneme daha fazla ağırlık veriliyor.

Doğruluğu korumak adına daha az şeffaf olan kulüpler hariç tutulurken, 2023/24 sezonunda küme düşen kulüpler ise sürdürülebilirlik ile spor sonuçları arasındaki bağı yansıtmak adına cezalandırılıyor.

En üstte kim bulunuyor?

Bu yıl, Serie A'nın yeni şampiyonu SSC Napoli, Avrupa'nın finansal açıdan en sürdürülebilir kulüpleri listesinde zirveye yerleşerek geçen yılki sıralamadan sekiz sıra yükselerek bir numaraya yerleşti. Bu, kulübün uzun vadeli dönüşümünde önemli bir dönüm noktasını oluşturuyor ve rasyonel finansal denetimi sahadaki sürekli başarıyla birleştiriyor.  

Çok az kulüp mali durumlarını bu kadar etkili rekabet gücüne çevirebildi. Napoli, 2022'de Serie A'yı üçüncü sırada tamamladı ve Şampiyonlar Ligi'nde eleme aşamasına ulaştı, ancak yine de vergi öncesi 65,5 milyon Euroluk önemli bir zarar kaydetti.

Sadece bir yıl sonra, tarihi bir Scudetto zaferi elde ettiler, Şampiyonlar Ligi çeyrek finaline yükseldiler ve yaklaşık 80 milyon Euroluk rekor bir net kâr elde ettiler; bu, Serie A'da kaydedilen en yüksek rakamdı.

Yükseliş trendi devam etti ve Napoli, Manchester City, Bayern Münih ve Celtic gibi büyük kulüplerin önünde, 26,2'lik ağırlıklı puanıyla Off The Pitch sıralamasında liderliğe yükseldi. Sıralama, %30,6'lık FAVÖK marjı, %17'lik aktif kârlılığı ve %29,1'lik öz sermaye karlılık oranıyla destekleniyor.

Birçok kulübün hâlâ finansal sürdürülebilirliğe ulaşmaya çalıştığı bir dönemde, Napoli disiplinli yönetim ve saha içi hırsın nasıl bir arada yürüyebileceğinin bir örneği olarak öne çıkıyor. Belki de daha da etkileyici olanı, Napoli'nin 2024/25 sezonunda Serie A şampiyonluğunu geri kazanması ve güçlü saha içi performansın finansal istikrarla birleşmesinin gerçekten sürdürülebilir bir geleceğin temellerini atabileceğini göstermesidir.

Analize dahil edilen kulüpler içinden sadece altısı listede kaldı: Napoli, Silkeborg IF A/S , MOLDE FOTBALLKLUBB , Manchester City Football Club , ACF Fiorentina ve AGF Fodbold .

Danimarka kulübü Silkeborg IF ikinci, Molde FK ise üçüncü sırada yer aldı.      

Dördüncü ve altıncı sırada yer alan Manchester City ve yeni katılan FC Bayern Münih, Avrupa'nın finansal ağır toplarının bile rekabetçi hırsla operasyonel kontrolü dengeleyerek sürdürülebilir modeller oyunu devam ettirebileceklerini  gösteriyor.   

Analizde şu ortaya çıkıyor ki, sürdürülebilirlik sıralamasında zirvede yer alabilmek için büyük ölçekli futbol ekonomisine sahip olmak gerekmiyor.

İlk kez sürdürülebilirlik ligine adım atan Clermont Foot 63, Elche CF ve Celtic Football Club da bu anlamda dünya devleri arasında bu listede ilk 10’a girebilme başarısı gösterebildiler. Ve bu kulüplerin her biri finansal sürdürülebilirliğe giden farklı bir yolu izleyerek bunu başardılar.     

Fransız Ligue 2 kulübü Clermont Foot, yüzde 62,9'luk dikkat çekici Aktif Kârlılığı ile öne çıkıyor.

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş