Sebahattin Devecioğlu- 6 Aralık 2016 Son günlerde çok sık karşılaştığımız kur farkı terimi kısaca; Kurlardaki değişme nedeniyle ulusal para cinsinden yapılacak ödemelerde ortaya çıkan farklar. Dövizin değişik kurlardan ulusal paraya çevrilmesi sonucu ortaya çıkan fark olarak açıklanmaktadır.

2016 yılbaşından bu yana TL'deki değer kaybı yüzde 19 seviyelere erişmiş durumda olduğu TL'de yaşanan değer kaybı dış kaynak ihtiyacı bulunan ve görece yüksek cari açık veren Türkiye'ye kur zararı olarak da yansıdığı ifade edilmektedir.

Merkez Bankası'nın açıkladığı net uluslararası yatırım pozisyonu TL'deki değer kaybı nedeniyle önemli ölçüde artmış yılbaşından bu yana Türkiye'nin uluslararası yatırım pozisyonundaki kur farkı zararı 216 milyar TL olarak belirlenmiştir.

Döviz kurlarında yaşanan hızlı tırmanış kulüplerin transferlerini de etkilemektedir.   Türk Lirasının Euro ve Dolar karşısında sürekli değer kaybetmesi ile birlikte Futbolcu transferlerinde yapılan anlaşmalar, sözleşmeler hep Dolar ve Euro olarak yapılması spor kulüplerine de büyük mali problemler getirmiştir.

Dijital spor medyası şirketi Perform’un araştırmasına göre, dört büyüklerin 2012-2013 sezonunda elde ettiği toplam gelirde, sezonun sona erdiği 19 Mayıs tarihinden yılsonuna kadar geçen sürede 60 milyon Dolarlık kayıp yaşanmış. Bu süreçte Fenerbahçe’nin kaybı 23, Galatasaray’ın kaybı ise 21 milyon Dolar’ı olmuştu.

Raporda ; dört büyüklerin 2012-2013 sezonunda elde ettikleri toplam yaklaşık 766 milyon TL’lik gelirin, sezonun sona erdiği 19 Mayıs 2013 tarihinde 415 milyon Dolar ettiği, 2013’ün son günü itibariyle 355 milyona gerilediği belirtilmiştir. Dört kulübün bu zaman aralığındaki toplam kaybı 60 milyon Dolar’ı bulduğu vurgulanmıştır.

2014 yılında Kurda önlenemeyen yükseliş tam gaz sürerken, dolar ve Euro'daki hızlı tırmanış, futbolcularla olan sözleşmelerinin tamamına yakınını Euro ve dolar üzerinden yapan futbol kulüplerinin bütçelerini adeta altüst etmişti. 2014 yılında yaşanan kurdaki hızlı artışın dört büyüklerin altı aylık bilançolarında yarattığı tahribat büyük olmuştu. 2014 yılı, kasım sonu bilançolarındaki döviz açık pozisyonları göz önüne alındığında ve kurun mevcut seviyelerini koruduğu varsayımıyla Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın kur zararı iki ayda 122.6milyon lira artmıştı.

Kulüplerin altı aylık bilançolarında 30 Kasım 2014 itibarıyla dolar 2.0174 TL, Euro ise 2.7454 TL seviyelerinden bağlanmış, Aradan geçen yaklaşık 2 aylık dönemde dolar yüzde 15 (2.33TL) , Euro ise yüzde 16.5 (3.19TL) yükselişle birlikte Altı aylık bilançolara bakıldığında Galatasaray’ın 108.8milyon dolar ve 51.8milyon Euro döviz açık pozisyonunun bulunduğu, yaşanan kur farkından yapılan hesaplama ile Galatasaray iki aylık dönemdeki tahmini kur zararı 57.2milyon lira Fenerbahçe'nin 39.2 milyon lira Beşiktaş'ın ise tahmini kur zararı 26.2milyon lira olmuştu.

Fenerbahçe 2015-2016 sezonunda transfere 70 milyon Euro para harcamış, Yaz ayı transfer döneminde dolar 2,64, Euro ise 3,016 Seviyelerinde iken; Yaz ayı transfer döneminde dolar 2,64, Euro ise 3,016 civarındaymış. Galatasaray kulübü yaz ayı ve devre arası transfer sezonuyla beraber 10 milyon Euro civarında para harcamış, Bunun 5,5 milyon euro’ sunu Haziran, Temmuz  ve Ağustos aylarında harcayan Galatasaray’da kur farkından oldukça etkilenen takımlardan olmuştu. Ayrıca Galatasaray yönetimi, transfer edilen yerli futbolcular ile Türk Lirası üzerinden anlaşma yapacağını daha önce belirtmesine karşın, Sezon başında, transferleri için 14 milyon Euro'luk taahhüdün altına girerek kur farkı nedeniyle büyük zarara uğramış oldu. Galatasaray yönetim, Finansal Fair-Play kriterleri çerçevesinde UEFA’ya yaptığı savunmada “kur farkı” ndan dolayı mali yük ve kaybının arttığını anlatmasına rağmen, Transfer ettiği futbolcuların sözleşmesinin Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda yayımlanan kısmında kur sabitlemesiyle ilgili bir madde olmadığı görülmüştü.. O dönem için Euro kuruna göre 46.2 milyon TL olan ödeme, 50.96'ya ulaşarak,  30 kuruşluk kur farkı Galatasaray'a sadece 3 ay içinde 15 milyon TL'ye yakın bir masraf çıkardığı ifade edilmektedir.

Beşiktaş 2015 2016 yaz ayı transfer dönemi ve devre arasında 16-17 milyon euro’ya yakın para harcamış Beşiktaşın yaz döneminde aldıkları futbolculara ödedikleri bonservis bedelleri ise yaklaşık 10 milyon Euro olduğu ifade edilmektedir.

Gelişmelerden Trabzonspor külübü de etkilenmiş durumda; Trabzonspor, Castillo için yapılan anlaşma gereği Major League Soccer'e 3 Milyon Dolar ödeme yapmıştı ve 7 Ocak 2017'ye kadar 1 Milyon Dolar daha ödeme yaparsa Castillo'nun bonservisinin tamamı bordo mavili kulübün olacaktı.. son günlerde yaşanan kur farkının sadece Castillo transferinde Trabzonspor'a zararı 500 Bin TL olduğu, öte yandan futbolcular ile döviz üzerinden sözleşmeler yapan Trabzonspor'un kur artışı ile birlikte uğradığı zarar 40 Milyon TL olduğu ifade edilmektedir.

2016 şubat ayında Dolar 2,96, Euro ise 3,21 seviyesinde iken bu gün geldiğimiz noktada Dolar 3.53 Euro 3,79 seviyelerinde işlem görmektedir. Aradaki kur farkından dolayı transferleri Dolar ve Euro olarak sözleşmelerine yazdıran futbolcuların alacaklarından ötürü kulüpleri büyük mali problemler beklemektedir. UEFA Finansal Fair Play uygulamasındaki “Denk-Bütçe” şartı yaşanan ekonomik krizle ortaya çıkan kur farkından dolayı önümüzdeki dönem yapılacak olan transferleri de etkileyecektir. Kulüplerin gelirleri Dolar ve Euro daki artıştan dolayı giderlerini karşılamayacak dolayısı ile kulüpler istedikleri transferleri yapamayacaklardır. UEFA her ne kadar bütçe harcamalarında belirli opsiyonlar tanısa da ; Kur farkından doğan zararlara ilişkin itirazları çok fazla dikkate almamaktadır.

Son yıllarda genel ekonomide yaşanan problemler kulüplere mali yük getirmesi, spor kulüplerinin ekonomi yönetimi konusunda uzmanlık gerektiren uygulamaları ciddiye almaları gerekmektedir. Türkiye’de ekonomik problemleri olan Spor Kulüpleri kur farkı ve faizden kurtulduğunda büyük bir mali rahatlık yaşayacaklardır. Türkiye’deki kulüpler diğer sektörlerde olduğu gibi, Türk Lirası harcamaları çağrılarına uyarak, önümüzdeki dönem yapacakları transferler ve sözleşmelerini Türk Lirası olarak yapmaları gerekmektedir. Türkiye’de ekonomik problemleri olan spor kulüpleri kur farkı ve faizden kurtulduğunda büyük bir mali rahatlık yaşayacaklardır. Bu gün artık Türk futbolunda sportif başarıdan çok kur farkı önem kazanmıştır.

Kaynaklar

1-http://www.milliyet.com.tr/kur-farki-4-buyukleri-vurdu--zarar-besiktas-galatasaray-fenerbahce-trabzonspor-1827451-skorerhaber

2- http://www.karadenizinsesi.com.tr/trabzonspor/castillo-dan-trabzonspor-a-500-bin-tl-fatura-h95452.html

3-http://odatv.com/dolar-kurundaki-yukselis-dort-buyukleri-vurdu-2002141200.html

4-http://www.ajanshaber.com/turk-kuluplerini-batiran-bela-kur-farki-haberi/330082

5-http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38103865

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş