Finansal Fair Play: Kulüplerimizi Bekleyen Büyük Tehlike
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Yönetim Tuğrul AKŞAR Finansal Fair Play: Kulüplerimizi Bekleyen Büyük Tehlike

Finansal Fair Play: Kulüplerimizi Bekleyen Büyük Tehlike

147shot 5

Tuğrul Akşar- 4 Mart 2012Geçen hafta bu sütunlarda Avrupa futbolunun iflasa nasıl sürüklendiklerini ele almıştık.  Bu hafta ise futbol kulüplerinin bu olumsuz gidişini önlemeye yönelik önlemlerden en önemlisi olan UEFA’nın 2014-15 sezonundan itibaren uygulamaya alacağı Finansal Fair Play kriterleri üzerinde duracağız.

 

Avrupa Futbolunun İflasa Sürüklenmesini Önlemek İçin Finansal Fair Play

 

Futbol kulüplerinin gelirlerindeki geometrik artış, giderleri de aynı ölçüde artırdı ve sorunlar da bu şekilde başladı. Artan gelirlerin verimli ve etkin bir şekilde kullanılmaması, kötü yönetimlerle de birleşince, kulüplerin mali disiplinleri  zaman içinde yok olmaya başladı.  Kaybolan mali disiplin ise kulüpleri içinden çıkamayacakları kısır bir döngüye itti.

 

Sportif rekabetin de getirdiği olumsuz etkiyle başta transfer harcamaları olmak üzere giderleri artmaya başlayan kulüpler, sahip oldukları kaynaklarını çok etkin ve verimli kullanamayınca, bu kulüplerden şirket şeklinde kurulanlar iflasa sürüklenirken, dernek şeklinde organize olanlar da kapanarak veya tasfiye olunarak yok olup gittiler.

 

Bu durumu gören UEFA futbolun ölümüne sessiz kalmamak için 2004 yılında UEFA kriterlerini uygulamaya aldı ve kendisine bağlı lokal federasyonlar aracılığıyla kulüpleri iktisadi, mali, yönetsel, sportif ve tesis koşulları bakımından yönlendirmeye ve disipline etmeye yönelik karaları uygulamaya geçirdi ve süreç içinde, bu kriterleri günün koşullarına ve futbolun gelişimine adapte ederek, bugünkü kulüp lisanslama sistemini kurdu.

 

Ancak görünen o ki, UEFA kriterleri tek başına yetmemiş olacak ki, bu kez de UEFA yönetim kurulu Kulüplerin finansal olarak daha sağlıklı bir mali yapıya sahip olmaları ve rekabeti ekonomik olarak daha eşit koşullarda sürdürebilmelerine olanak sağlamaya yönelik olarak, kulüpleri finansal ve iktisadi anlamda kontrol altına alabilmek amacıyla 2009 yılında Finansal Fair Play uygulamasını hayata geçirmek için kolları sıvadı. Bu kapsamda bu kriterlerin ilkin 2012-13 sezonundan itibaren uygulanmaya alınması planlanmışken, İngiliz kulüplerinin bu kriterlere uyum için bu kadar kısa süre içinde zorlanacaklarını gündeme getirmeleriyle, bu uygulama 2014-15 sezonuna ertelendi.

 

En Temel Hatları ile Finansal Fair Play


Kulüplerin finansal olarak daha sağlıklı bir mali yapıya sahip olmaları ve rekabeti ekonomik olarak daha eşit koşullarda sürdürebilmelerine olanak sağlamaya yönelik, kulüplerin uyması gereken bir zorunluluk olarak Finansal Fair Play uygulamasının denetimini ülke federasyonları yapıyor olacak.  Ancak, lokal federasyonların denetlediği ve buna göre lisans verdiği kulüpler UEFA’nın organizasyonlarına katılabilecek.

 

UEFA bu konuda oldukça ciddi ve bu nedenle “Kulüp Finansal Denetim Masası” isimli bir kurul oluşturuldu ve bu kurulun başına da Belçika eski başbakanı Jean-Luc Dehaene getirildi.

 

Finansal Fair Play Kriterlerine göre;

 

1-Yöneticiler kulüp için ceplerinden harcama yapamayacak. (Paralı başkan dönem sona eriyor.) 

2-Yöneticilere, şirket ortaklarına veya ilişkili şirketlere olan borçlar, 2012–13 sezonuna kaynaklarına ödenecek. (Borçlar kaynaklarına iade olunacak) 

3-2012-2013’ten itibaren kulüpler transfere gelirlerinden daha fazla harcama yapamayacak. (Denk Bütçe uygulaması esas olacak.) 

 4-Mali tablolarda parasal olmayan gelirler yer alırsa, (Örneğin, başkan veya ortakların borç verdiği paralar) bu gelirler futbol dışı gelir kabul edilecek ve kulüp gelirleri içinde sayılmayacak. (Sadece kulübe hibe edilen tutarlar gelir sayılacak.)

 5-Hiçbir futbolcu, kulüp ya da yasal otoriteye vadesi geçmiş borç bulunmayacak. (Gelirlerden daha fazla borçlanılmayacak. (Denk Bütçe İlkesi). Bu durumda transfer yasağı geliyor.

 6-Öz sermayenin eksiye düşmesine izin verilmeyecek. Kulüplerin başa baş noktasını yakalamalarına olanak sağlamak için kulüplerin belirli bir dönem zarar etmelerine izin verilecek.

 7-Futbolculara yapılacak ücret, maaş ve prim ödemeleri, toplam gelirin yüzde 70’ini geçemeyecek.

 8-Kulübün toplam borcu, toplam gelirinin yüzde 100’ünü geçemeyecek. (Denk Bütçe Uygulaması)

 9-Bütçesi 5 milyon Euro’nun altındaki kulüpler finansal kriterlerden muaf tutulacak.

 10-Kulüplerin ilişkili şirketleri ile yaptıkları her türlü ticari işlemde geçerli olan fiyatların piyasa emsallerinden oldukça yüksek veya düşük olması durumunda, bu rakamların gelir veya gider hesaplarına herhangi bir etkisi olmayacak, söz konusu işlem için bir emsal piyasa fiyatı bulunarak gelir ve giderin tespitinde bu fiyat dikkate alınacak. (Örneğin, Mancester City sahibi Mansour bin Zayed Al Nahyan’ın firması Etihad ile sahibi olduğu kulübün 10 yıllığına 642 milyon dolarlık  sponsorluk sözleşmesi gibi sözleşmeler…Nitekim bu sponsorluk sözleşmesi UEFA tarafından inceleme altına alınmıştır)

 11-Kulüpler transfer ettikleri futbolculara ödeyecekleri bonservis ücretlerini, işlemin gerçekleştiği yılda tek seferde değil, futbolcu ile yapılan sözleşmenin süresi boyunca, amortisman mantığı içinde giderleştirecek. Ancak, söz konusu oyuncunun sözleşmesi devam ederken satılması halinde oluşacak kar veya zarar rakamı, içinde bulunulan senede dikkate alınacak.

 12-Kulüplerin altyapı, stadyum veya antrenman sahası gibi yatırım amaçlı harcamaları başa baş noktası hesaplamalarına dahil edilmeyecek. 

 

Yukarıdaki maddelerden de anlaşılacağı üzere, Finansal Fair Play kriterlerinin  temel ve genel amacı: Kulüplerin gelirlerinden daha fazla para harcamamasını sağlamak. Bu hedefin arka planında ise kulüplerin ekonomik ve finansal kapasitelerini artırmak; kulüpleri, gelirlerini korumaya teşvik etmek, bonservis ve futbolcu ücretlerini sınırlandırmak, kulüplerde mali disiplini artırmak, altyapı gelişimine imkân vermek ve sonunda da kulüplerin daha uzun ömürlü ve sürdürülebilir bir finansal yapıya sahip olmalarını sağlamak suretiyle eşit koşullar içinde rekabet edebilmelerine olanak ve ortam hazırlamak.

Takvim

2009 yılının Eylül ayında açıklanan Finansal Fair Play kuralları çerçevesinde ilk inceleme 2013-2014 sezonu öncesinde yapılacak. Ancak bu dönemde dikkate alınacak sezonların 2011-2012 ve 2012-2013 olması nedeniyle, kulüpler için kronometrenin düğmesine çoktan basılmış durumda. İlk incelemeyi takip eden sezonlarda ise denetim son üç yılın verileri doğrultusunda yapılacak.

 

Fakat UEFA, iki sene gibi kısa bir sürede kulüplerin mali yapılarını düzeltmelerinin son derece zor olduğunu bildiğinden, kâr ve zarar rakamlarının eşit olacağı “başabaş noktası” için aşamalı bir geçiş planı öngörmüş ve kulüplere, aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere, belirli miktarlarda zarar edebilme hakkı tanımış durumda. (A.Can Nizamoğlu, "Finansal Fair Play", http://spor.milliyet.com.tr/finansal-fair-play/a--can-nizamoglu/spor/sporyazardetay/02.03.2012/1510173/default.htm)

 

Sezon

İncelenecek Sezonlar

Kabul Edilebilir Zarar Tutarı (€)

2013-2014

-

2011-12

2012-13

45 milyon

2014-2015

2011-12

2012-13

2013-14

45 milyon

2015-2016

2012-13

2013-14

2014-15

30 milyon

2016-2017

2013-14

2014-15

2015-16

30 milyon

2017-2018

2014-15

2015-16

2016-17

30 milyon

2018-2019

2015-16

2016-17

2017-18

30 milyondan az

Tablo:  (A.Can Nizamoğlu, "Finansal fair Play", http://spor.milliyet.com.tr/finansal-fair-play/a--can-nizamoglu/spor/sporyazardetay/02.03.2012/1510173/default.htm)

 

Yaptırım

 

UEFA’nın finansal kriterlerini karşılayamayan kulüpler için öngördğü ceza, tıpkı idari veya hukuki gerekliliklere haiz olunmadığı durumlarda olduğu gibi onları Avrupa Kupaları’na katılmaktan men etmek.

 

Kulüplerimiz Ne Yapacak?

İlk iki madde diğer kulüplerimizde olduğu kadar en çok Beşiktaş kulübü için önem arz ediyor. Özellikle Beşiktaş’ın, eski başkan Yıldırım Demirören’e olan 103 milyon TL borcunun akibeti ne olacak?. Her ne kadar  Demirören kulübe şartlı hibe  yapacağını beyan etse de, Finansal Fair Play kriterleri açısından bu sorunun bir an önce çözümlenmesi gerekiyor.

  

Yine 2013 yılında uygulamaya alınacak kriterlerden olan birisi de transfere gelirden daha fazla para harcanamayacak olması. Bu durumda sadece yayın gelirlerine bel bağlayan kulüplerimizin farklı gelir yolları bulması gerekiyor. Şampiyonlar Ligi’nden geçen sezon oynadığı altı maç karşılığında Trabzonspor’un kazandığı 22 milyon Euro, Avrupa kupalarının gelir üzerindeki etkisini gösteriyor.

 

Öz sermayenin eksiye dönmemesi kriteri ise ilk etapta Galatasaray ve Beşiktaş’ın  sorunu gibi görünmekle birlikte;  bu durum Süper Lig’deki kulüplerimizi de yakından ilgilendiriyor. Bu kriter kapsamında her iki kulübün negatife dönen öz sermayelerini 2014-15 sezonuna kadar artıya çevirmeleri gerekiyor. Bu bağlamda Beşiktaş’ın 254 milyon, Galatasaray’ın ise 153 milyon TL bulması gerekiyor.

 

Üç büyük kulübün kısa ve uzun vadeli yükümlülükleri  1.1 milyar TL’ne ulaşıyor. Yükümlülükleri bakımından 451 milyon liralık yükümlülüğüyle en borçlu kulüp Beşiktaş olurken, Beşiktaş’ı 415 milyon TL’lık yükümlülükleriyle Galatasaray izliyor. Fenerbahçe’nin ise yükümlülükleri toplamı diğer iki kulübe göre daha düşük durumda. Fenerbahçe’nin yaklaşık 235 milyon TL’lık yükümlülüğü bulunuyor.

 

Kulüpleri zorlayacak bir diğer madde ise futbolcu ve teknik ekibe verilecek ücretin toplam gelirin yüzde 70’i ile sınırlandırılması. Özellikle Manchester City ve Chelsea gibi kulüplerin diğer takımlara rekabette şans tanımaması bu maddenin önemini artırıyor. Ülkemizde ise borsada işlem gören takımları bu maddeden test edersek bu oranı yakalayabilen tek kulüp Trabzonspor.{jcomments on}

  

 

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  43745  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Tuğrul Akşar Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

05/11/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.698,48

-0,17

 bjk BJKAS

4,48

-2,18

 fb FENER

100,30

0.00

 gs GSRAY

6,83

+0,15

 trabzon TSPOR

0,93

0,00

   SPOR ENDEKSİ

3.075,321

-0,41

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 43879868

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV

1

Galatasaray 13 11 2  0 35 13 22 35
2 Fenerbahçe 13  10   2 1 36  12   24

32

3 Samsunspor 14 9 2  3

29

14 15

29

4 Eyüpspor 14  6   5  3 21 15 6 23
5 Beşiktaş 13 6 4  3  22  15 7 22
6 Göztepe 13 6 3 4 24  19 

  5

 21 
7

Başakşehir

13 5  4  4 21 18 3 19
8 Ç.Rizspor 13 6 1

6

15 20 -5 19
9 Sivasspor 14 5 3 6 18    22  -4 18
10 Konyaspor 14 5 3 6 16 21 -5 18
11 Antalyaspor 13 5 2 6

17

25   -8 17
12 Trabzonspor 13 3 6 4 18  16 2 15
13 G.Antep FK 13 4 3

6

19  21  -2  15
14 Kasımpaşa 13 3 6 4 16 19 -3 15
15 Alanyaspor 13 3 5 5 12 16 -4 14
16

Kayserispor

13

2

6 5 13 25 -12 12
17 Bodrum FK 14 3 2 9 10 21 -11 11
18 Hatayspor 13 5 7 12 20  -22 8

19

A.Demirspor 13 0 2 11 9 31 -22

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.