Futbolekonomi-15 Eylül 2025 Modern futbol, ​​sahada olduğu kadar yönetim kurulunda da şekilleniyor.

Özet:

Bu analiz, modern Avrupa futbolunda CEO'ların artan önemini ve karmaşık rollerini inceliyor. Özellikle Büyük Beş ligdeki kulüp CEO'larının profesyonel geçmişlerine, kariyer yollarına ve görev sürelerine odaklanılıyor. Bulgular, CEO'ların sportif direktörlerden daha uzun süre görevde kaldığını ve ticari uzmanlığın artık futbola özgü bilgiden daha önemli hale geldiğini gösteriyor. Makale ayrıca, CEO pozisyonuna giden farklı yolları (kulüp içi terfi, diğer kulüplerden transferler veya doğrudan sahiplik bağları) ve ligler arasında görev süresi, yaş ve profesyonel geçmiş açısından önemli farklılıkları ortaya koyuyor. Son olarak, futbol endüstrisinin kendine özgü taleplerinin ve kültürel geleneklerin liderlik modelini şekillendirmeye devam ettiğinin altı çiziliyor.

Şimdi biz analizimize geçelim. Analizimize konu makale Football Benchmak ekibinin hazırladığı makalenin Türkçe çevirisine ilave katkılar ile zenginleştirilerek sizinle paylaşılmaktadır. 

Bu dönüşümün merkezinde, kulüpleri küresel finans, ticari büyüme ve sportif hedeflerin karmaşıklığı içinde yönlendirmekle görevli olan İcra Kurulu Başkanı (CEO) yer alıyor. Bir zamanlar başkanların veya yarı zamanlı yöneticilerin hakimiyetinde olan kulüp liderliği profesyonelleşti ve CEO rolü, kulüp sahiplerinin vizyonunun günlük eylemlere ve uzun vadeli stratejiye nasıl dönüştürüldüğünün merkezinde yer almaya başladı.

CEO’lar ve Sportif Direktörler modern futbolun en önemli kurumu olarak, kulüplerin yönetimlerine saha içi ve saha dışı liderlik yapıyor.

Avrupa kulüp futbolunda CEO’nun rolü, sportif direktörün biraz daha üzerinde ve daha geniş kapsamlı bir yönetsel işleve sahip…

Bu makale Eylül 2025 itibarıyla "Büyük Beş" ligdeki (Premier Lig, LaLiga, Bundesliga, Serie A ve Ligue 1) CEO rolü ve incelemesinde, özellikle profesyonel geçmişlere ve kariyer yollarına odaklanmaktadır. 

Bulgular, CEO'ların Sportif Direktörlerden iki kat daha uzun süre görevde kalma eğiliminde olduğunu, ticari uzmanlığın artık futbola özgü bilginin önüne geçtiğini ve kulüplerde önceki deneyimin bu role giden en yaygın yol olduğunu ortaya koyuyor. Aynı zamanda veriler, her pazarın geleneklerinin ve yönetim yapılarının Avrupa kulüplerini kimin yöneteceğini şekillendirmede oldukça etkili olmaya devam ettiğini de doğruluyor.

Kulüp tarafından CEO rolü açıkça tanımlanmamışsa, bu analiz amacıyla en kıdemli yönetici pozisyonu (örneğin İcra Kurulu Başkanı, İcra Kurulu Başkanı) dikkate alınmıştır.

Görev süresi ve istikrar

"Beş Büyük" ligdeki 95 CEO'nun ortalama görev süresi, 7,2 yıldır. Bu, Sportif Direktörlerin 2,6 yıllık ortalamasıyla çarpıcı bir tezat oluşturmaktadır. CEO'lar genellikle daha yaşlıdır; Sportif Direktörlerin ortalama yaşı 48,6 iken, 53,4'tür. Bu da CEO pozisyonunun daha istikrarlı ve kıdem gerektiren bir rol olduğu algısını pekiştirmektedir.

Ancak ligler arasında dikkate değer farklılıklar bulunmaktadır. LaLiga, 9,4 yıl ile en uzun ortalama CEO görev süresine sahipken, onu 7,9 yıl ile Serie A takip etmektedir. Her iki lig de, üst düzey yöneticilik pozisyonlarında doğrudan yer alan, uzun süredir görev yapan nispeten yüksek sayıda sahibiyle öne çıkmaktadır. Ortalama 7,5 yıl ile Bundesliga, yönetim sürekliliğine verdiği önemi de yansıtmaktadır. 

Buna karşılık, Premier Lig sadece 5 yılla en düşük rakamı kaydediyor. Bu ortalamalar, iki uç noktayı gizliyor: Brighton & Hove Albion'da Paul Barber veya Manchester City'de Ferran Soriano gibi uzun süredir görevde olan liderler ve CEO'larının bir yıldan az süredir görevde olduğu en az sekiz kulüp. Ligue 1 ise 5,8 yıl ile genel ortalamanın biraz altında yer alıyor.

CEO’ların Profesyonel Kariyer Geçmişleri

Kulüp CEO'larının mesleki profilleri, futbol liderliğinin değişen taleplerini daha da iyi ortaya koyuyor. 

İlk örneklemden doğrudan sahiplik bağları olanları çıkardıktan sonra 72 bireysel vakayı incelediğimiz analiz, en büyük grubun -toplamın %31'ini oluşturan 22 CEO- ticari ve medya sektöründen geldiğini gösteriyor. Bu, oyunun giderek ticari yönelimini yansıtıyor. 

Premier Lig bu konuda özellikle öne çıkıyor; dokuz CEO'su bu kategoriye giriyor; bu durum, ligin küresel erişiminin ve yayın gelirlerine olan bağımlılığının doğal bir sonucu. Liverpool'da Baş Ticaret Sorumlusu'ndan CEO'luğa yükselen Billy Hogan ve Manchester United ve adidas'ta üst düzey ticari görevlerden sonra Burnley'e katılan James Holroyd, buna iki örnek.

Finans uzmanları (17 CEO), toplamın %24'üyle ikinci en yaygın kategoriyi temsil ediyor ve İtalya'da yoğun bir şekilde yoğunlaşıyor. Bu durum, kulüplerin genellikle önemli transfer harcamalarıyla tanımlandığı ancak saha dışında yalın ve verimli yapılar işletmek zorunda olduğu Serie A ortamıyla tutarlı. 

Futbola özgü (yani teknik) geçmişler (16), grubun %22'sini daha oluşturmaktadır. Bu profiller, kulüplerin ağırlıklı olarak yerel ekonomilere olan ticari bağımlılığının, futbol bilgisinin salt ticari kimlik bilgilerinden daha değerli olduğunu pekiştirebileceği iki pazar olan Fransa ve Almanya'da en yaygın olanlardır. LOSC Lille'den Olivier Létang ve Mainz 05'ten Stefan Hofmann bu geleneği örneklemektedir. Geri kalan profiller ise hukuk profesyonelleri, operasyon yöneticileri ve diğer geçmişlere sahip kişileri içermektedir ve her biri örneklemin daha küçük bir kısmını temsil etmektedir.

CEO Pozisyonuna Giden Yollar

CEO pozisyonlarına giden yollar, yönetişim ve piyasa bağlamı tarafından eşit şekilde şekillendirilir. 

Analizimiz, mülkiyet odaklı liderliğin (analiz edilen 95 CEO'dan 23'ü) Avrupa'da, özellikle İspanya, İtalya ve Fransa'da yaygın olmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu gibi durumlarda, uzun süredir görev yapan isimler genellikle süreklilik ve net bir stratejik yön sağlıyor; Atalanta'da Luca Percassi, Napoli'de Aurelio De Laurentiis, Villarreal'de Fernando Roig Negueroles veya Getafe'de Ángel Torres Sánchez'de görüldüğü gibi. Bu liderlerden bazıları kulüplerini on yıldan uzun süredir yönetiyor ve bu da mülkiyet katılımının başka türlü elde edilmesi zor bir istikrar sağlayabileceğini gösteriyor.

Atanmış CEO'lar (yani kulüp sahibi olmayanlar) arasında iki yol öne çıkıyor. Bunlardan ilki, aynı kulüpten toplam 29 CEO'nun çıktığı şirket içi terfi. Bundesliga, on bir CEO'sunun şirket içi terfi almasıyla bu açıdan öne çıkıyor. Bu, Alman istikrar, kültürel süreklilik ve kimlik modelini yansıtıyor. 

İkincisi, diğer kulüplerde liderlik deneyimi olan yöneticilerin (28 CEO) dışarıdan işe alınmasıdır. Bu yol, özellikle finansal gücü ve küresel cazibesi sayesinde kendini kanıtlamış yöneticiler için cazip bir destinasyon haline gelen Premier Lig'de belirgindir. Son örnekler arasında, daha önce Arsenal'de forma giyen ve şu anda Tottenham'da oynayan Vinai Venkatesham, Barcelona, ​​Juventus ve Roma'da geçirdiği dönemlerin ardından Aston Villa'ya transfer olan Francesco Calvo ve Roma ve Olympiakos'taki görevlerinden sonra Nottingham Forest'a transfer olan Lina Souloukou yer almaktadır.

Diğer yollar, çok daha az sıklıkta da olsa, önemini koruyor. Örneğin, Hoffenheim'dan Markus Schutz, hukuk kariyerinin ardından 2024'te göreve başlarken, Brentford'dan Jon Varney, spor pazarlamacılığı kariyerinin ardından 2019'dan beri kulübü yönetiyor. Bazı durumlarda, CEO'lar, EXOR'un GEDI Grubu'ndan Juventus'a katılan Maurizio Scanavino örneğinde olduğu gibi, daha geniş sahiplik grubunun şirketlerinden seçiliyor.

Kariyer yolu ve mesleki geçmişin ötesinde, Avrupa kulüp futbolunda hâlâ yeterince temsil edilmese de, kadın liderliği artıyor. Olympique Lyonnais'de Michelle Kang, Nottingham Forest'ta Lina Souloukou ve Celta Vigo'da Marian Mouriño gibi son atamalar, önümüzdeki yıllarda daha da ivme kazanması muhtemel olumlu bir eğilime işaret ediyor.

Ortaya çıkan bir diğer trend ise, uzun süredir görev yapan yöneticilerin, yönettikleri kulüplerde azınlık hissesi satın alarak hem bağlılıklarını hem de etkilerini pekiştirmeleridir. Brighton & Hove Albion'da Paul Barber (%1,5) ve Inter'de Giuseppe Marotta (%2) bu gelişmenin son iki örneğidir.

Futbol Sektörü Özelinde Gerçekler

Analiz, hem ortak özellikleri hem de pazara özgü farklılıkları vurguluyor. Kulüplerdeki önceki deneyimler, sektörün futbolun kendine özgü taleplerini - kamuoyu denetimi, sahadaki sonuçlara bağımlılık ve karmaşık operasyonları sınırlı kaynaklarla dengeleme ihtiyacı - anlayan liderlere ne kadar güçlü bir şekilde güvendiğini vurgulayan en önemli özellik olarak ortaya çıkıyor. 

Bu arada, ticari uzmanlık Avrupa genelinde, özellikle de Premier Lig'de giderek daha önemli hale geliyor. Aynı zamanda, kültürel ve yapısal geleneklerin liderlik gerekliliklerini hâlâ şekillendirdiği Almanya ve Fransa'da futbol bilgisi merkezi bir öneme sahip olmaya devam ediyor.

Avrupa futbolunda CEO rolü için evrensel bir şablon olmadığı aşikar. Yönetim yapıları, kültürel bağlam ve stratejik öncelikler -ister ticari büyümeye, ister oyuncu değişimine veya operasyonel verimliliğe odaklansın- hem kimin liderlik edeceğini hem de ne kadar süre ayakta kalacağını belirlemeye devam ediyor. Uygulamada, La Liga'daki bir CEO, Premier Lig, Serie A veya Bundesliga'daki bir CEO'dan genellikle çok farklı görünüyor. 

Futbol profesyonelleştikçe CEO profilleri de çeşitlenmeye devam edecek. Ancak yerel gerçekler ve gelenekler, pozisyonun belirlenmesinde belirleyici olmaya devam ediyor. Yatırımcılar ve takım sahipleri için bu dinamikleri anlamak çok önemli: Doğru liderlik modelini seçmek, etkili bir transfer stratejisi kadar başarı için kritik öneme sahip. 

 https://footballbenchmark.com/w/who-leads-europe-s-clubs-ceo-profiles-and-pathways-across-the-big-five-leagues

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş