Sebahattin Devecioğlu- 30 Mart 2022 Rusya, dünyanın en büyük doğal gaz rezervlerine sahip ve çoğu, devlete ait bir doğal gaz şirketi olan Gazprom tarafından kontrol ediliyor. Gazprom, yabancı ülkelere doğal gaz satıyor, ancak aynı zamanda futbolseverler tarafından da iyi biliniyor. Gazprom logosu, büyük uluslararası futbol müsabakalarında ve Rusya, Almanya ve Hırvatistan'daki takımların oyuncularının sandıklarında her yerde bulunmaktadır.

Futbolda sponsorluk anlaşmaları yaygındır. Ancak Gazprom, logolarını bir takımın forması üzerinde sergileme ayrıcalığına para ödeyen şirketlerin stratejik amaçlarını yeniden şekillendirmede ilginç bir role sahip oldu. Futbol takımlarına sponsor olan çoğu şirketin aksine Gazprom, jeopolitik amaçları futbol sahasının çok ötesine geçen yabancı bir devletin kontrolü altında. Diğer şirketler tüketici ürünlerini satmak için sponsorlukları kullanırken, Gazprom bunu Batı Avrupa'daki gaz ağını genişletmenin ve dolayısıyla Rusya'nın etkisini genişletmenin bir yolu olarak kullanıyor (1).

Rusya ‘nın Ukrayna'nın işgali ile başlayan yaptırımlardan spor dünyası da nasibini aldı. Rusya, 2022 için Şampiyonlar Ligi final ev sahipliği görevlerinden çıkarıldı. Organizasyon St Petersburg'dan Paris'e taşındı. Rusya’nın milli takımları FIFA ve UEFA yarışmalarından Çıkarıldı ​​ve Spartak Moskova Avrupa Ligi'nden atıldı.

UEFA'nın kararı, anlaşmanın derhal iptal edildiğini gösterse de, sonuçları belirsiz. Almanya, Avusturya ve Kanada'daki Şampiyonlar Ligi'nin resmi ev sahibi DAZN gibi bazı yayıncılar, şirketin UEFA sponsorlarının reklamları üzerinde hiçbir kontrolü olmadığı ifade edilmektedir. Çok uluslu enerji şirketi Gazprom, Avrupa futbolu ile eş anlamlı hale geldi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, dışlananlar arasında çok uluslu enerji şirketi Gazprom ile birlikte uzun yıllar birlikte çalışan kurumlar arasında siyasi, mali ve sportif bağların kopmasına neden oldu.

UEFA, Rus enerji şirketi Gazprom ile yıllık 45 milyon dolarlık sponsorluğunu iptal ettiğini duyurdu. UEFA’ dan yapılan açıklamada, "UEFA Gazprom ile olan ortaklığını tüm yarışmalarda sona erdirmeye karar verdi" dedi. Karar derhal yürürlüğe girerken, UEFA Şampiyonlar Ligi, UEFA milli takım müsabakaları ve UEFA EURO 2024 dahil olmak üzere mevcut tüm anlaşmaları kapsamaktadır.

Gazprom, Avrupa futbolunun yönetim organının ana sponsorlarından biri olmuştu. Doğal gaz devi, organizasyonla 2012 yılında sezonluk yaklaşık 40 milyon Euro (45 milyon dolar) karşılığında 12 yıllık bir anlaşma imzalamıştı (2).

Gazprom ile ortak olunacak en başarılı taraf, hüküm süren Rus şampiyonu Zenit . Gazprom Arena'daki evleri, bu fikstür Stade de France'a verilmeden önce bu sezonun Şampiyonlar Ligi finaline sahne olacaktı. Zenit, 2007'ye kadar uzanan 15 yıllık bir süre içinde art arda üç birincilik ve yedi şampiyonluk elde etti. Gazprom ayrıca Kızıl Yıldız Belgrad olarak bilinen Sırp tarafı Crvena Zvezda ile de bağlantılı. Ayrıca, son dört kampanyanın her birinde güvence altına alınan bir üst uçuş tacı ile yerli şampiyonları savunmaktadırlar.

Gazprom 2007'den beri Schalke kulübüne sponsor olmuştu. Alman takımı Schalke, Bundesliga 2 takımının, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonucunda Gazprom'u formalarından çıkarmasından sonra, uzun süredir kit sponsoru Gazprom ile olan ortaklığını sona erdirmek için görüşmelerde bulunmaktadır. Sponsorluk anlaşması 2025 yılına kadar sürecek olan Schalke 9 milyon Euro (10 milyon dolar ) alacaktı. Kulübün Bundesliga'ya geri yükseltilmesi durumunda 15 milyon Euro ek olarak ödenecekti (3).

Gazprom, yalnızca imajını yurtiçinde veya yurtdışında tanıtmak için futbola yatırım yapmamaktadır. Aksine, Rusya bu yatırımları büyük kulüplerin karar verme süreçlerini doğrudan etkilemek için kullanmaktadır. Bu nedenle şirket, bir kraken gibi, dokunaçlarını örneğin İngiltere'nin en büyük spor kulüplerinden birinin karar alma süreçlerine yayabiliyor ve bu da Premier Lig ve Futbol Federasyonu'nun genel işlerine karışıyor. Gazprom, azınlık hisseleri aracılığıyla Batı Avrupa'daki büyük enerji şirketlerine sızmayı başardığından, bu süreç bir bakıma diğer ekonomik alanlara da yansıyor. Bu azınlık yatırımları aracılığıyla Gazprom, teorik olarak Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık gibi ülkelerdeki politika kararlarını etkileme gücüne sahip olduğu ifade edilmektedir.

Şimdilik, Gazprom'un yatırım yaptığı ülkeler açısından bu tür projeler tehlikeli olarak görülmüyor. Onlar için bu, imaj ve kozmetikle ilgili bir proje. Sonuç olarak, Rusya'nın Gazprom aracılığıyla, yurtiçinde ve yurtdışında Rusya'da kendi büyük spor projelerini sürdürme örtüsü altında kontrol tohumlarını ektiği iddia edilmektedir (4).

Son yıllarda, Futbol dünyasında önemli operasyonlara sahip olan Gazprom, Rusya’ya uygulanana ekonomik yaptırımlar içerisinde yer almakla bu gücünü kaybetmiş durumda. Aynı şekilde futbol dünyası Gazprom’un desteğini almış olduğu gazı şimdilik kaybetmiş durumda.

Kaynaklar

1-https://www.vox.com/videos/2020/1/31/21117233/gazprom-russia-soccer-sponsor

2-https://www.sportico.com/business/sponsorship/2022/uefa-drops-gazprom-after-russia-invades-ukraine-1234666739/

3-https://www.goal.com/en-us/news/gazprom-football-which-clubs-leagues-partnerships-russian/blt7cf545e655d85953

4- https://www.futbolgrad.com/gazprom-football-empire-creation-global-image-campaign/

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş