Mete İkiz- 10 Aralık 2020  UEFA Kulüp müsabakalarının formatı değişiyor amaç yayın gelirinin büyümesi ve marka değerinin artması...

Geçen yazımda günümüz futbolunda “dünyanın futbol ligi” haline gelen İngiliz Premier League’in kuruluşunu hazırlayan şartları anlatmıştım. Bugün ise gelir kalemlerinin çeşitlenmesi ve artması ile birlikte güzel oyunun nasıl büyük bir işkoluna dönüştüğünden bahsedeceğim.

TV Gelirleri Futbol Endüstrisinin Belkemiğini Oluşturuyor...

1992-93 sezonundan itibaren Premier League’in kuruluşundan sonra, onu oluşturan takımların kendi yayın haklarını İngiliz Futbol Federasyonu’ndan (FA) bağımsız olarak pazarlık etmeye başlaması, sonuçlarını hemen vermeye başlayacak, Premier League futbol kulüplerinin yayın gelirleri hızlı bir artış gösterecekti. Premier League’in ilk TV anlaşması, Avustralya asıllı medya devi Rupert Murdoch’un Basın İmparatorluğu News Corp.’un paralı abonelik (Pay TV) platformu olan Sky’ın oluyor ve futbol seyircilerine getirdiği ek maliyet açısından o zamanlarda çok tartışılan bu  kararın, kulüplerin gelirlerindeki inanılmaz artışın ortaya çıkışıyla doğruluğu zaman içerisinde kanıtlanıyordu.

Geçen yazımda aktardığım üzere, 1980’ler İngiliz futbolunun üzerine kara bir bulut gibi çöküyor, eskiyen stadların güzel oyunun albenisini azaltması ve halk kitlelerini zorlayan ekonomik buhranın da etkisiyle, maça gelen taraftar sayısında önemli bir düşüş yaşanıyor, oyuna gönlünü vermiş taraftarın yerini ise her maçı savaş alanına çeviren holiganlar alıyordu. Bütün bu olumsuz gelişmelerin üzerine, 29 Mayıs 1985’de, Liverpool ve Juventus arasında Brüksel’in Heysel Stadında oynanan Avrupa Kupası Final maçından önce yaşanan karmaşada, Liverpool taraftarlarının yan tribündeki Juventus taraftarlarına hucüm etmesiyle parmaklıklara sıkışan çoğunluğu İtalyan 39 kişinin ölümüyle sonuçlanan ve UEFA tarihinin “en karanlık anı” olarak anılan faciadan sonra, UEFA, İngiliz kulüplerini süresiz olarak Avrupa Kupalarından men ediyordu. Üst üste yaşanılan olumsuzluklar, futbolu keşfederek, dünyaya yayan İngilizlerin, en önemli Ligi Division 1, 1888’den bu yana tarihinde ilk defa olmak üzere gerek stada gelen taraftar gerekse toplam gelirler açısından İtalyan Serie A ve İspanyol La Liga’nın gerisinde kalacaktı.

Son 3 yazımda futbolun, beşiği İngiltere’nin sınırlarını aşarak, 19. yüzyılın ortalarından itibaren tüm dünyaya yayılış serüvenindeki ana kilometre taşları ile futbol endüstrisinin ortaya çıkışındaki ilk safhalardan bahsetmiştim. Bugünde futbolun mucidlerinin, İngiliz Futbol Ligi’nin 1888’de kuruluşuyla, oyuncular nezdinde amatörlükden profesyonelliğe hızlı bir geçişin yaşandığı bu güzel oyunu, endüstri haline getirmelerindeki ilk evrelerden bahsedeceğim.

Modern futbolun geldiği noktayı analiz edebilmek için futbolun tarihsel gelişimini anlatmaya başladığımız son 2 yazıda, Antik Yunan’daki köklerinden, beşiği olan İngiltere’de 20. yüzyılda şekilllenen modern futbolun evrelerinden bahsetmiştik. Bugün ise UEFA’nın kuruluşundan günümüzdeki endüstriyel futbolun oluşumana kadar yaşanan sürecin ana kilometre taşlarını irdeleyeceğiz.

UEFA Kuruluyor...

2. Dünya Savaşı sonrası milli takımların kozlarını paylaştığı Dünya Kupaları, 4 yılda bir uluslararası heyecan yaratırken, Avrupalılar bu heyecanı her yıl Kıtalarında organize bir şekilde düzenlenen turnuvalar vasıtasıyla futbol kulüpleri arasında yaşamak amacıyla,

Modern futbolun geldiği noktayı analiz edebilmek için futbolun tarihsel gelişimini anlatmaya başladığımız geçen haftaki yazıda, Antik Yunan’da, ellerinde kullanıldığı “çok sert ve vahşi” bir oyun olan “Harpaston”un, Roma İmparatorluğu zamanında topa ayakla vurmanında eklenerek “Harpastum” adını almasından ve 12. yüzyılda İngiltere’ye gelişinden, 1888 yılında ilk futbol liginin İngiltere’de kuruluşuna kadar yaşanan önemli gelişmelerden bahsetmiştik. Bu yazıda da, 20. yüzyılda modern futbolun ortaya çıkışından, UEFA’nın kuruluşuna kadar geçen sürenin gelişimini inceleyeceğiz.

Günümüz futbolunda gelinen noktayı doğru analiz edebilmek için, futbolun tarihsel gelişimini ve hangi koşullar altında ne şekilde bir endüstri haline geldiğini iyi bilmek gereklidir. Mucidi oldukları modern futbolun tarihi kendi futbol tarihleri ile birlikte anılan İngilizler, yüzyıllardır oynadıkları bu güzel oyunu, toplumlarının gelişimi üzerinde önemli bir etkisi bulunan 19. Yüzyılın 2. yarısından itibaren ulusal sporları olarak sistematik bir şekilde aşama aşama geliştirerek, dünyaya ihrac ettikleri büyük bir sektör haline getirdiler.

Mete İkiz- 12 Mayıs 2010 Günümüz futbolunda gelinen noktayı doğru analiz edebilmek için, futbolun tarihsel gelişimini ve hangi koşullar altında ne şekilde bir endüstri haline geldiğini iyi bilmek gereklidir. Mucidi oldukları modern futbolun tarihi kendi futbol tarihleri ile birlikte anılan İngilizler, yüzyıllardır oynadıkları bu güzel oyunu, toplumlarının gelişimi üzerinde önemli bir etkisi bulunan 19. Yüzyılın 2. yarısından itibaren ulusal sporları olarak sistematik bir şekilde aşama aşama geliştirerek, dünyaya ihraç ettikleri büyük bir sektör haline getirdiler.