Müslüm Gülhan - 14 Kasım 2025 Neoliberal politikalar üzerinden futbolun anlamlandırılması; kapitalizmin ekonomik, siyasal, ideolojik ve özellikle de kültürel amaçlarını üretmeye yönelik örgütlü-bütüncül etkinlikler toplamıdır. Toplumsal bir parçalanma üzerinden yarattığı politikalar sayesinde; kitleleri daha kolay denetim altına alınmasını sağlamaktadır.

Futbol ayrıca sermaye birikimi sağlayan kültür endüstrisi ürünüdür. Bu sayede,  İnsanı gereksinim duymayacağı ürünlere yönlendirir ve iktidarla uzlaştırarak kapitalist tahakkümün yeniden üretimine yardımcı olur.

Bu sürecin tetikleyicisi olan kitle iletişim araçlarını -televizyon başta kullanarak, popüler kültür enstrümanı olan futbolu içinde yaşanılan toplumu tahakküm almak amacıyla araçsallaştırarak, oluşturduğu kitle kültürü formatı üzerinden tek tip türdeş bir yapı oluşmasını sağlar. Bu da kullanışlı bir kurgu üzerinden yönlendirilecek kitleler yaratılmasına neden olur.

Kültür endüstrisi ürünü olmasının başka sebebi-siyasetin çekim alanına irmesini de bir kenara bırakırsak-mafyadan FETÖ gibi cemaatlere ve özellikle bahis teşkilatları dahil tüm çıkar gruplarının mali-idari kurgusu haline getirilmesidir.

Halil Falyalı’nın öldürülmesine kadar bu bahis oyunları merkezi olan KKTC bilinen-uyuyan bir yapı konumundaydı. Hollanda’da öldürülen Falyalı’nın muhasebecisi Cemil Önal’ın verdiği bilgiler ve dağıtılan paralarla ilgili sürecin bir iradenin kontrolünde söz edilmesine yetiyordu. Fakat ne olduysa bu iki insanın öldürülmesinden sonra oldu ve masa ile kasa sanki başka bir iradenin eline geçti.

Cemil Önal Aralık 2023’te Hollanda’da yakalanmış ancak Türkiye’ye iade edilmemişti. 16 ay tutukluluktan sonra tahliye edilen Önal tutuksuz olarak Hollanda’da yargılanmaya devam ederken, Hollanda ve ABD istihbaratına da 20 saat boyunca 130 sayfa ifade vermiş.

Burası çok önemli!

Çünkü, Falyalı’nın sponsorluk adı altında-kimlere-dağıttığı paraları ve elindeki şantaj kasetlerinin detaylarını çok iyi biliyordu.

Burudaki kritik nokta; büyük paranın Kıbrıs’taki iki bankada tutularak temizlik işlerine başlatılmasıydı. Avrupa’da toplanan bahis paralarının Belarus’a oradan da Dubai’ye ve Güney Kıbrıs’a transfer edilirmiş. Çünkü 100 milyar dolardan bahsediliyor…

Bakın! Dünyada yasadışı bahis miktarı 1,7 trilyon dolardır.

Bu oyundaki para temizleme olaya kripto firmaları üzerinden yapılması ve Murat Ağırel’in aktardıklarına göre Papara ve Payfix firmalarının sahiplerinin cezaevinde olması operasyonun sürecinin yol haritası üzerinden ne olduğunu açıklamaya çalışıyor. Yine yazıda Papara iddianamesinde 75 milyar TL’nin bu bankalara aktarıldığı, bankalardan da kripto firmalarına aktarıldığı tespit edilmiş.

Asıl merak edilen konu; KTTC üzerinden bilinen sürecin iki ölüm sonrası bu operasyonların yapılmasının arkasındaki gerçekte bu işi yöneten iradenin-yani masa ve kasanın el değiştirmesi mi?

Kıbrıs halkının tüm bu olup bitenlere karşı ortaya koyduğu seçim iradesi çok kıymetli ve bunu bu işlerin dışında tutmak gerek. Onlar, siyasi bir tepki koydular ortaya; kendi gelecekleri adına.

152 hakemin, 1024 futbolcunun, sonra açıklanacak antrenörlerin ve menajerlerin legal bahis sitesine üye olduğu ve bahis oynadığı tespit edilmesiyle birlikte, hakem ve yöneticilerin tutuklanması ile diğerlerinin PFDK’ya sevk edilmeleri derin bir araştırma sürecini mecbur kılıyor. Etik olarak, yönetmelik ve belirli yasalara bağlı olarak bir hakemin ve bir futbolcunun böyle bir üyeliğinin kabul edilmesi mümkün değil. Fakat hukuki olarak sağlam deliller ve gerekçeler ortaya konulması gerekir. Bu noktada masumiyet karinesine de dikkat edilmelidir. Sonu nereye varılması bilinmeden, varsa-suçsuz insanların peşinen kamu vicdanında hüküm giydirilmesi doğru olmaz. TFF bu konuda daha duyarlı olmalıydı.

Şampiyonluk, küme düşmeyi belirleyecek ayrıntılarla, yüksek getirisi olan-paraya dayalı oyunların öncelikle belirlenmesi amaç için son derece elzemdir.

Siyasetin futbolun bu kadar içinde olması ve kulüpleri dahil dizayn etmesi, bu iradenin başka oluşumlara izin vermediği gibi, alternatif sermaye organizasyonların yaratılmasına ve sonunda da bir siyasi veya örgütsel oluşumlara finansal destek verecek kadar ileri gidilmesine izin verilmesi mümkün değildir. Acaba operasyonlar böyle bir oluşuma karşılık mı geliyor?

Başlatılan hukuki sürecin arka planı tekil bir oluşumun varmışçasına bakılarak sürecin öznelleştirilerek bitirilmesi de pek mümkün gözükmüyor.

Murat Ağırel’in dediği gibi: “Pronet Gaming, Betco, Digitain, Cascade isimli altyapı sağlayıcılarının Türkiye ile bağları kopartılsa binlerce yasadışı bahis sitesi otomatik olarak kapanmış olacak.”

Türkiye’de futbol araçsallaştırılmış oyundur… Manipülasyona açık bir oyundur… Politik bir oyundur…

Kulüplerin bu kadar borç batağında olmasına rağmen, ciddi bir kontrol mekanizmasının bugüne kadar oluşmaması adeta sürecin bu şekilde işlemesine neden olmuştur. Kulüplerdeki transfer için harcanan paraların kaynaklarının olmaması ve adeta açığa oynanarak geleceklerine ipotek altına alınması ve ne Avrupa’da ne de başka bir ortamda hiçbir başaranın gelmemesine rağmen, bunun ürün haline getirilerek-metalaştırılıp pazarlanması sürecin bütünsel yapısının kırılmasına neden olmaktadır. Bu bir yönetim stratejisidir. Bir düzeltme veya bir değişim söz konusu olamaz.

Futbolun kitle kültürü ürünü olması ve uygulanan ekonomik politikaların yarattığı yıkım; insanları bütün olarak bu alanlara yöneltmektedir. Kapitalizmin yarattığı tek tipleştirme ve yabancılaşma, insanların artık çözüm odaklı üretme merkezini kaybetmesi nedeniyle yaratılan bu suni pazarların taşıyıcısı haline getirmektedir.

Alt yapı üst yapıyı belirlediğine göre, boşuna değil futbolda tüm alt yapıların bertaraf edilmesi…

Bu bir sistem sorunudur.

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş