Tuğrul Akşar/9 Haziran 2014 Bu Cuma Dünya Kupası santra vuruşu ile başlıyor.  Bu başlangıç aynı zamanda milyar dolarlık bir gösteri ekonomisinin de sahne alması anlamına geliyor.

En Fazla Gelirin Elde Edilmesi Beklenen Dünya Kupası

Brezilya Dünya Kupası’nın bugüne kadar düzenlenmiş Dünya Kupaları içinde en fazla getiri sağlayabilecek kupa organizasyonlarından birisi olacağı beklentisi bulunuyor...Başta Adidas, Emirates, Sony, Visa, Hyundai ve Coca-Colagibi dünyanın en değerli şirketlerinin sponsorluklarının bulunduğu bu organizasyon nedeniyle sadece  naklen yayın, isim hakkı satış ve pazarlamasından 3 milyar dolara yakın bir gelire ulaşacağı konuşuluyor.

FIFA Takımlara 576 Milyon Dolar Dağıtacak

FIFA Dünya Kupası’na katılacak takımlara toplam 576 Milyon Dolar ödeyecek. 2010 G.Afrika’da düzenlenen Dünya Kupası’nda dağıtılan tutardan %37 daha fazla bir tutarı ifade ediyor, bu rakam.

Kupayı havaya kaldıran takım 35 milyon dolar kazanacak. Gruplardan çıkarak elemelere kalan 16 ülke takım başına sekizer milyon dolar daha kazanacaklar.

FIFA bu Dünya Kupası’nda oynayan oyuncular için, oyuncu başına takımlara günlük 2.800 dolar ödeme yapacak.

Yayın Hakları Satışından FIFA 4.9 Milyar Dolar kazanacak

1990’dan itibaren naklen yayın hakları astronomik olarak artan FIFA, 2002-2006 yılları için naklen yayın haklarını 2 Milyar dolara satarken,  satış stratejisini değiştirerek, 2015-19 yılları için naklen yayın haklarını bu kez 4.9 Milyar dolara satma başarısı gösterdi. Bu tutarın yaklaşık 2.5 milyar dolarlık kısmı 2018’de Rusya’da yapılacak Dünya Kupası yayın hakları satışından geliyor.

Turnuva Ülke Ekonomilerine Önemli Ekonomik Katkılar Sağlıyor

Dünyanın en prestijli ve en rekabetçi organizasyonlarından birisi olan Dünya Kupası  ev sahibi ülkelere önemli ekonomik etkiler sağlayabiliyor. Bu bağlamda düzenlenen son üç dünya kupasının ev sahibi ülke ekonomilerine etkileri pozitif yönde olmuş. Örneğin, 2002’de Kore Cumhuriyeti ve Japonya’da düzenlenen Dünya Kupası’nın bu iki ülke ekonomisine katkıları yaklaşık 9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşirken,  2006’da Almanya’da düzenlenen Dünya Kupası ise 12 Milyar dolarlık etkisiyle ev sahibi ülkeye en fazla etkiyi sağlayan organizasyon olmuş. Tabi ki, bunda Almanya’nın gelişmiş alt ve üst yapısının, teknolojik ve iletişimsel gelişmişliğinin yanı sıra, ulaşım olanaklarının kolaylığı ve futbol ülkesi olmasının büyük etkisi olduğu gözlemlenmiş. 2010’da Güney Afrika’da düzenlenen Dünya Kupası’nın ise Güney Afrika ekonomisine etkisi yaklaşık  beş milyar dolar düzeyinde kalmış.

2014 Dünya Kupası’nın,  ev sahibi Brezilya ekonomisine etkisinin ise en az 3 milyar, en yüksek ise 14 Milyar dolar düzeyinde olması bekleniyor.  Brezilya Turizm Bakanlığı’nın, Uluslararası Ekonomik Araştırma Enstitüsü ile birlikte yaptığı bir araştırma raporuna göre, turnuva boyunca gelecek ve daha gelmesi beklenen yaklaşık 3.7 milyon turistin Brezilya ekonomisine 3 Milyar dolar civarında bir turizm geliri bırakacağı bekleniyor.

Yine bu organizasyon nedeniyle,  2010-14 yılları arasında başta stat, konaklama, yeme içme yerleri inşasına ve ulaşım alt yapısı ve yollara harcanan tutarın 3.6 milyon insana iş sağladığı, bu harcamalar nedeniyle  oluşan maliyetler ve bu harcamalardan doğacak olası gelirlerle birlikte,  toplam parasal etkinin 14 Milyar dolara kadar çıkabileceği belirtiliyor.

12 hava limanının yenilenmesi için 2.6 Milyar doların üzerinde harcama yapan  Brezilya, ayrıca güvenlik için797 Milyon dolar, limanların yenilenmesi için 249 Milyon dolar, telekomünikasyon alt yapısı ve iyileştirmeler için de 171 milyon dolar ekstra harcama yaptı.

Dünya Kupası’nın Ev Sahibi Ülkeye Beklenen Ekonomik Etkileri (Milyar Dolar)

Bugüne Kadar En Yüksek Stat Harcamasını Brezilya Yaptı!

Brezilya’da  organizasyon on iki farklı stat ve on iki farklı şehirde düzenlenecek. Brezilya’nın stat inşası ve renovasyonu için harcadığı tutar 3.6 Milyar Dolara ulaşmış vaziyette. Brezilya başta Maracana stadının renove edilmesi olmak üzere Dünya Kupası stat inşaatları için, bugüne kadar en fazla harcamayı yapan ülke konumunda.

Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere, 2006’da Almanya stat inşaatı ve renevasyonu için 1.8 milyar Dolar harcarken, G.Afrika 2010’daki kupa için stat inşasına yaklaşık 1.5 milyar dolar harcama yapmış.

Stadyum Maliyetleri (Milyar Dolar)

Brezilya Ekonomisine Olası Negatif Etkiler

Brezilya hükümeti bu organizasyon nedeniyle bir yandan yaklaşık 14 Milyar dolarlık bir ekonomik etki beklerken, bu etkiyi baltalayabilecek olumsuzluklar da söz konusu olabilecek. Örneğin, bu turnuva nedeniyle ülkeye bir ay boyunca yaklaşık 600 bin kişilik bir turist gelmesi beklenirken, diğer taraftan bu kalabalık ve keşmekeş nedeniyle rezervasyon iptalleri de olabilecek. Ayrıca, yeterli yatak ve kaliteli hizmet konusunda bazı endişeler de yok değil.

Bir diğer olumsuz etki de, futbola en fazla harcamayı yapan Avrupa ile Brezilya arasındaki zaman farkı. Bazı maçlar gece yarısı yayınlanmış olacak ki, bu maçlara reklam alabilmek, sponsorluk vb. medya gelirlerinde bazı düşüşlere yol açabilecek.

Turnuvaya katılan ülkelerin bir endişesi de, kendi ülke maçlarının gece geç saatlerde yayınlanacak olması nedeniyle, ertesi gün iş kaybına yol açabilecek olası olumsuzluklar. Bu konuda bir çalışmaya göre bu turnuvanın İngiliz ekonomisine negatif etkisi 4 milyar Sterlin civarında olabilecek.

Kupayı Kazanan Ülke Ekonomisine Dünya Kupası’nın  Etkisi

Dünya Kupası sadece bu turnuvayı düzenleyen ülkeye değil, aynı zamanda Kupa’yı kazanan ülke ekonomisine de olumlu katkılar sağlıyor. Aşağıdaki tablodan da görülebileceği üzere,  kupa öncesi ekonomisi -6.95% küçülen Arjantin 1986’da Kupa’yı kazandıktan bir yıl sonra, bu başarının ekonomik büyümeye etkisi %7.14 olmuş.

2006 yılında ekonomik büyümesi %0,65 civarında olan İtalyan ekonomisine kazanılan Kupa’nın etkisi, bir sonraki  %2.03 civarında oldu.

2008 mali krizi nedeniyle ekonomisi -0.03% daralan İspanya’nın, G.Afrika’da kazanılan 2010 Dünya Kupası sonrası, Kupa’nın İspanyol ekonomisine etkisi %2,5 civarında oldu. 

Kupa’nın ekonomik büyümeye etkisi özellikle izleyen ilk yılda çok yüksek oluyor. İkinci yılda bu etki biraz daha düşerken, üçüncü yıldan sonra etki sıfıra yaklaşıyor.

Kupa’yı Kazanmanın Ekonomik Etkisi

En Pahalı Oyuncu Lionel Messi

Dünya Kupası’nın bir başka önemli etkisi de, futbolcuların gösterdikleri performansa göre değerlerinin artması durumudur. Bunun aynı zamanda negatif etkisi de olabilmektedir.

Bu turnuvada Brezilya’da top koşturan futbolcular içinde en pahalı futbolcu olarak yaklaşık 120 Milyon Euroluk bonservis bedeliyle Arjantinli Lionel Messi’yi görüyoruz. Messi’yi en yakından izleyen diğer futbolcuysa, 100 milyon Euroluk bonservis bedeli bulunan Christian Ronaldo. Brezilya’nın bu kupadaki en büyük kozlarından birisi olacak Neymar’ın fiyatı 60 Milyon Euro.

En pahalı 10 oyuncunun bonservis bedelleri 660 Milyon Euro’ya ulaşıyor. Söz konusu futbolcuların hepsi Avrupa’da top koşturuyor. 

       Kupa’da Oynayacak   Dünya’nın En Pahalı 10 Oyuncusu 

En Zengin Grup G Grubu

IMF’nin 2013 tarihli verilerine göre, yeryüzündeki 204 ülkenin yıllık yarattıkları nominal milli gelir 73.9 Trilyon Dolar’a ulaşırken, turnuvaya katılan 32 ülkenin toplam gelirden aldığı pay ise %64 civarında. Yani, Brezilya’daki 32 ülke, Dünya’nın yarattığı milli gelirin yarısından daha fazlasına sahip.

20 Trilyon 700 milyar dolarlık gelir toplamıyla,  Almanya, Amerika, Portekiz ve Gana’nın yer aldığı G grubu, en zengin grup olarak karşımıza çıkıyor. Bu grubu yaklaşık 5.5 Trilyon dolarlık geliriyle Yunanistan,  Kolombiya, Fildişi Sahili ve Japonya’nın yer aldığı C grubu izliyor.

Dünya Kupası’nda Oynayacak Ülkelerin Grup Bazında Milli Gelirleri (*)

(*) İlgili veriler Haliç Üniversitesi BESYO öğrencisi Fıratalp Duda tarafından derlenmiştir. Kendisine teşekkür ederim.

Dünya Kupası’nın Değeri 10 Milyon Dolar

1970 yılında Meksika’da düzenlenen ve Brezilya’nın kazandığı kupa, İtalyan Silvio Gazzaniga tarafından  dizayn edilmiş, yaklaşık 50 bin dolarlık değeriyle, o tarihe kadar verilen en değerli kupaydı. Bu turnuvada havaya kaldırılacak kupa ise 18 ayar altından yapıldı ve değeri 10 Milyon dolar.

Kısacası, kupayı kazanan takım sadece FIFA’nın gelir dağılımından aldığı payla kalmayacak, aynı zamanda 10 Milyon dolarlık bir kupanın da sahibi olacak. Ancak, müzeye konulacak kupanın bu anlamda piyasa dolaşım değeri olmayacak ama müzenin en nadide parçalarından birisi olacak.

{jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş