Kenan Başaran- 3 Mart 2014 ‘Futbol asla sadece futbol değildir’ kitabıyla tanınan Simon Kuper, bu çalışmasında ağırlıkla futbol-siyaset ilişkisini irdeler.

Kuper’in Stefan Szymanski ile ortaklaşa yazdığı ‘Futbolun Şifreleri’ ise, futbol-ekonomi muhabbetini kurcalar. Kitabın en çarpıcı düsturu şudur: Futbol kulüpleri dünyanın en eski batık şirketleridir! İkiliye göre futbol kulüpleri, tüm endüstriyel hamlelerine karşın, yapıları itibarıyla klasik şirketlerin aksine bilançoları genelde ekside olur.
En basitinden bir yıldıza onlarca milyon Euro harcarsınız ama yeterli performansı alamazsanız tüm yatırımınız heba olabilir.
Fakat UEFA, futbol kulüplerini kârlı bir ‘işletme’ yapmak için kararlı gözüküyor. ‘Fair-play’ artık sadece bir futbolcunun rakibine yaptığı bir güzellik değil.
Bundan böyle bu kavram, kulüplerin denk bütçeye uyup uymadıklarının da göstergesi olacak. Temelleri milenyumun ilk döneminde atılan ama 2009’da şekillenen UEFA Finansal Fair Play Kriterleri, özetle kulüplerin gelirinden daha fazlasını harcamasının önüne geçmeyi hedefliyor. Uymayanlara Avrupa kapısı kapatılıyor. Esasen Kulüp Lisans ve Mali Fair Play Talimatı, bu uygulamayı yerelde de hayata geçiriyor.

NE DiYOR ŞU KRiTERLER?

FAIR-Play kriterleri tüm müeyyideleriyle 2014-2015 sezonundan itibaren uygulanmaya başlanacak. Hesabını kitabını bilmeyenlere
1-Uyarı
2-Para cezası
3-Puan silme
4-Avrupa gelirlerinin kesilmesi
5-Yeni oyuncuların Avrupa’da oynatılamaması
6-Avrupa kadrolarında kısıtlama
7-Turnuvadan ihraç
8-Gelecek turnuvadan men cezaları uygulanabilecek. Zaten 5 yıllık geçiş döneminde uyarı, gelir dondurma ve hatta kupalardan men (yalan beyan suçlamasıyla Beşiktaş, 1 yıl men almıştı) cezalar verilmişti.
Kriterler şunu diyor:
1-Yönetici cebinden harcayamaz
2-Gelirden fazla para transfere harcanamaz
3-Parasal olmayan ve futbol dışı gelir mali tabloya konulamaz
4-Özsermaye negatif olamaz
5-Futbol ödemeleri toplam gelirin yüzde 70’ini aşamaz
6-Toplam borç toplam gelirin yüzde 100’ünü geçemez.

FUTBOL DIŞI PARA ARTIK YASAK

TÜM bunlar, kulüpleri sağlam bir mali yapıya kavuşturmanın yanı sıra, daha adil rekabet ve futbol dışı kaynakları önlemek.
UEFA, ‘Başa baş’ kriterinde maç günü, yayın, sponsorluk, reklam ve medya, ticari ve işletme geliri, oyuncu satış gelirlerini hesaba katıyor.
Kabul edilebilir zarar, 2011-12 ve 2012-13 için en fazla 45 milyon, 2017’ye kadar 30 milyon Euro olmak zorunda. Sonrasındaysa 30 milyon Euro’nun altına düşecek. Zararını düşürmeyen, özsermayesini pozitife dönüştüremeyenler UEFA lisansı alamayacak.
Futbol ekonomisi denilince akla ilk gelen isim Tuğrul Akşar, Mayıs 2013 verilerine göre 4 büyük için geçenlerde bir değerlendirme yaptı onun özetiyle kapatayım yazıyı: F.Bahçe dışında 3 kulüp özsermaye barajına takılıyor.
Ama son sermaye artırımıyla G.Saray eksi öz kaynağını artıya çevirdi. Net kâr/zararda 2012/13’de tüm kulüpler zararda. 2 yıllık toplam net kâr/zarar kriterinde F.Bahçe kârda, diğerleri zararda.
Üç büyüğün ücret giderleri yüzde 70’in ama Trabzon’un toplam gelirlerinden bile yüzde 30 fazla.
Dördünün de net borçlarının gelirlere oranının en fazla yüzde 100 olması gerekirken, yüzde 100’ün üzerinde.
Kabaca, hali vakti en iyi olan Fenerbahçe ama o da önümüzdeki sezon Avrupa yasaklısı. Beşiktaş’ın imdadına ise stadının bir an önce yetişmesi elzem...{jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş