Tuğrul Akşar/29 Eylül 2015 Geçen haftaki yazımızda Premier Lig’in yaz dönemi transferde yaptığı harcamalarla, diğer liglere karşı nasıl rekabet üstünlüğüne ulaştığını sizlerle paylaşmıştım. Bu hafta da, Premier Lig’i rekabette daha üste taşıyan koşulları sağlayan şeyin ne olduğunu sizlere anlatmaya çalışacağım. Kısacası, Premier Lig’de ‘’Değirmenin suyunun nereden geldiğini?’’ tartışacağız.

Premier Lig Arayı Açıyor

Avrupa’nın en önemli ve en değerli ligi konumundaki Premier Lig diğer merkez liglerle arayı açıyor. Tablo:1'den de görüleceği üzere, Merkez Ligler içinde Premier Lig 204-15 sezonu itibariyle yıllık 3.9 Milyar Euro gelir yaratmış durumda. Bir önceki yıla göre gelirlerini %32 arttıran Premier Lig’i 2.3 Milyar Euro’luk geliriyle Alman Bundesliga takip ediyor. Üçüncü sırada yer alan Lig ise 1.9 Milyar Eurooluk geliriyle İspanyol La Liga. İtalyan Serie-A 1.7 Milyar Euro'luk geliriyle kendisine dördüncü sırada yer bulurken, Fransız Lig1 ise 1.5 Milyar Euro gelirle Beş Büyük Lig içinde sonuncu sırada yer alıyor. 

Tablo:1- Beş Büyük Lig’de 2014-15’de Toplam Gelirler (1)

Premier Lig Temel Yakıtını Nerden Sağlıyor?

Şüphesiz ki, Premier Lig sadece Dünya’nın en çok izlenen ligi değil, aynı zamanda Dünyanın en zengin ligi de…

Premier Lig’in temel gelir kaynaklarına bakıldığında, Premier Lig kulüplerinin kendi faaliyeterinden yarattığı gelirleri, Televizyon yayın haklarının satışından doğan yayın gelirleri, sermaye ve para piyasasından sağlanan gelirleri ve yabancı sermaye yatırımı olarak gelen gelirleri görebiliriz.

Yukarıda sözü edilen gelirler içinde iki temel gelir kaleminin, Premier Lig için hayati öneme sahip olduklarını söyleyebilirim Naklen yayın gelirlerine ilişkin gerekli açıklamaları aşağıda daha net olarak sizinle paylaştım. Bunun dışında en önemli gelir kaynaklarından birisi de: Premier Lig ekiplerine olan yabancı sermaye yatırımlarıdır.

Premier Lig’de son on beş yılda kulüplere yapılan toplam sermaye yatırımları 8 Milyar Euro’ya ulaşmış durumda. Bu yatırımlardan en fazla payı alan kulüp ise Chelsea. Chelsea’ya son on üç yılda Abramovich’in aktardığı para 840 Milyon Sterlin’e ulaştı. City’e transfer olunan sermaye yatırımıysa 440 Milyon Euro’yu geçti. 2013-14 sezonunda Premier Lig’e gelen yabancı sermaye yatırımı 212 Milyon Sterlin oldu. (2) İki kulübe, yani Chelsea ve Manchester City’e aktarılan kaynak son 10 senede bir Milyar Sterlin’in üzerine çıktı. (3)

 Premier Lig kulüplerinden ortakları İngltere dışından olanlar aşağıdaki tabloyla gösteriliyor. Tablo: 2'den de görülebileceği üzere kulüplerinden on birinin bugünkü sahibini Ada dışından gelen yatırımcılar oluşturuyor.

Tablo:2- Premier Lig’de Yabancı Yatırımcılar (4)

Premier Lig Naklen Yayın Haklarını Rekor Bedele Sattı!

Lig yönetimi bu yıl Şubat ayı içinde yaptığı sözleşmeyle, İngiltere Premier Ligi maçlarının 2016-19 dönemine ilişkin ülke içi yayın haklarını Sky ve BT televizyonlarına üç sezonluk anlaşma karşılığı 5 milyar 136 milyon Sterlin’e (yaklaşık 7 milyar 800 milyon dolar) sattı. Bu anlaşmayla Premier Lig’de yayın hakları geliri bir önceki döneme göre %70’lik bir artış kaydetmiş oldu. (5)

Yurtdışı satışlarından da 2.903 Milyon Sterlin gelir elde eden Premier Lig’in toplam yayın gelirleri 8.2 Milyar Sterlin’e ulaşmış oldu. (Yaklaşık 12.4 Milyar Dolar)Yeni anlaşma, 2016-2017 sezonundan itibaren geçerli olacak. (6) Buradan gelecek naklen yayın -satış bedelleri de tüm Premier Lig kulüplerine eşit dağıtılacak.

Tablo:3 bize, Premier Lig’in 2014-15 itibariyle toplam gelirlerinin 3.898 Milyon Euro’ya ulaştığını gösteriyor. Gelirlerin bileşimine bakıldığında ise, toplam gelirler içinde en büyük payı %47 ile naklen yayın gelirlerinin aldığını, ticari gelirlerin %31, maç günü gelirlerinin %22’lik bir paya sahip olduğunu gözlemliyoruz.

Yeni Yayın Artışından Sonra Kulüpler İhya Oldu

Rekor naklen yayın ihalesinden sonra kulüplerin gelirleri de önemli ölçüde arttı. 2013-14 sezonu lig sıralamasına göre düzenlediğimiz Tablo: 5'den de görülebileceği üzere, 2016-19 döneminde, Lig şampiyonu aynı perforfmansla toplam gelirini %55 arttırarak 97,5 Milyon Sterlin’den 151,6 Milyon Sterlin’e yükseltebilecek. Lig’den düşen bir takımın (Cardiff City’nin) bile geliri 62.1 Milyon Sterlin’den, 92.4 Milyon Sterlin’e ulaşmış olacak.

Tablo: 5- Yeni Yayın Anlaşmasıyla Premier Lig Kulüplerindeki Değişim (Milyon Sterlin) (9)

Artan Gelirler Para Ligi’nde İngiliz Kulüp Sayısını Arttırdı

İngiliz kulüplerin gelirlerinde yaşanılan parasal büyüme, doğal olarak Deloitte Para Ligi’ne giren kulüp sayısını da artırdı.

Nitekim, Tablo: 6'dan da görülebileceği üzere 2014-15 Para Ligi’nde sekiz tane İngiliz kulübü görmekteyiz. Bu tabloda yer alan İngiliz Kulübü Manchester United aynı zamanda sahip oduğu 129.6 Milyon Euro’luk geliriyle, Avrupa’nın en fazla maç günü geliri elde eden kulübü konumunda…

Tablo:6- Deloitte Para Ligi- 2014-15 (Milyon Euro) (10)

Premier Lig’de Ticari Gelirler ve Maç Günü Gelirleri Artmaya Devam Ediyor

Premier Lig’de sadece naklen yayın gelirlerinde değil, aynı zamanda maç günü ve ticari gelirlerde de önemli artışlar yaşandı.

Deloitte’un en son tarihli raporuna göre (11) 20 Premier Lig kulübünün maç günü gelirleri bir önceki yıla göre %5 artarak 616 Milyon Sterlin’e ulaştı. Aynı dönemde sponsorluk gelirlerinde yaşanılan önemli artışlar, ticari gelirleri de, tam 5.5 kat arttırarak, 135 Milyondan 884 Milyon Sterlin’e yükseltti.

Premier Lig Havuz Gelirleri Dağıtımında Diğer Ligleri Geride Bıraktı

Artan parasal gelir, sonuçta Premier lig havuz gelirlerini artırdı. Bu gelişim Premier Lig’i, diğer merkez liglere karşı önemli bir üstünlüğe taşıdı. Nitekim, 2013-14 havuz gelirleri dağıtımını esas alarak düzenlediğimiz aşağıdaki Tablo: 7''den de görülebileceği üzere Premier Lig havuz gelirleri, diğer liglerin havuz gelirlerine karşı ciddi bir üstünlüğe ulaşmış durumda. Burada La Liga’da havuz geliri olmadığını vurgulayalım.

Sonuç

Premier Lig bugün yeryüzünün en fazla izlenen ve en fazla para kazanan futbol liglerinin başında geliyor. Futbol bu ligde tam anlamıyla bir show business’a dönüşmüş durumda.

Sportif performansı parasal performansa, parasal performansı da sportif performansa dönüştürme başarısında Premier Lig’in üstüne başka bir lig yok. Premier Lig bu özelliklerini kullanarak, kendisine rekabet üstünlüğü sağlamaya devam ediyor. Özellikle, yayın gelirleri başta olmak üzere çoğu gelirde Avrupa futbol gelirlerinin %20’sini tek başına üreten lig konumunda. Premier Lig bu kadar başarılı olunca, kulüplerin şirket şeklinde örgütlenmelerinin de sağladığı avantajla Premier Lig’e yabancı sermaye akıyor. Futbolu her türlü yönüyle endüstriyel ve finansal futbola adapte edebilen Premier Lig, gerçekten de Düünya’nın en değerli ve en iyi Ligi olmayı hak ediyor. {jcomments on}

______________________________________________________________

Kaynaklar

[1]Deloitte Annsal Review of Football Finance- June 2015.

[2]http://www.bbc.com/news/business-32931345

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş