Türkiye Futbol Federasyonu yönetim yapısına yeni bir şekil getiren yeni yasa yürürlüğe girdiği halde, yasanın getirdikleri ve götürdükleri karşısında kayıtsız kalan futbol kulüpleri, Türk futbol  sektörünün yapılanması ile ciddi bir şekilde ilgilenmek yerine, seçimlerin ve yayım ihalesinin bir an önce yapılması sonucu kasalarına girecek olan paralar ile daha ilgili görünüyorlar.

 Diğer taraftan UEFA Ulusal federasyonlara futbol kulüplerinin mali yapısını ve işlemlerini incelemeye mecbur kılan bir lisans verme sistemi getirmeyi empoze etmekte ve bunun 2004/05 sezonundan itibaren yürürlüğe koymaktadır. Bu kriterlerin uygulamaya konması ile sektörün kısa ve uzun dönemde yaşayabileceği olumsuzluklar ise kimseyi ilgilendirmiyor.

 UEFA, böyle  bir yöntemin getirilmesi ile;

• Kulüplerin ekonomik ve mali kapasitelerinin artacağı,
• Şeffaflıklarının ve saygınlıklarının yükseleceği,
• Kurumsallaşmanın teşvik edileceği,
• Yönetim yapılanmasının iyileşeceği,
• Kulüplerin yıllık mali yapılarının kontrolleri vasıtası ile gelecek sezon ayakta kalabileceklerinin kanıtlanacağı,
• Alacakların korunacağı,
• Kulüplerin ulusal ve uluslararası rekabet gücünün artacağı,

 Gibi romantik açıklamalar getiriyor. Futbol sektöründe böyle bir mali inceleme sisteminin kurulmasından sektörün bir bütün olarak faydalanacağı düşünülüyor. Gerçek ise bu kadar romantik değil.

 UEFA Kulüp Lisans Sistemi esas olarak altyapı, idari, hukuki ve mali kriterlerden oluşuyor. Kriterler ve uygulama yakından incelendiğinde amaçlananlar ile istenenlerin pek uyum halinde olmadığı gözleniyor. Burada mali kriterleri kısaca göz atacağız ve kulüplerin önünde hangi tuzakların oluştuğuna işaret edeceğiz.

 Finansal Lisans koşulları

 1-     Dönem içerisinde meydana gelebileceği planlanan bütün yükümlülüklerini yerine getirebilecek yeterli mali kaynaklara ve kullanılabilir kredi olanaklarına (gerektiğinde) sahip olduğunu gösteren kanıtlar; Fon ve nakit akım tablolarının hazırlanması. Bankalar  ve özel finans kurumları ile yapılan kredi sözleşmelerinin ve varsa banka garantilerinin orijinal veya noter tasdikli kopyalarının ibrazı.

 2-     Profesyonel futbol kulüplerinin hesaplarının, futbol faaliyetlerinin ve sonuçlarının sağlıklı ve güvenilir bir biçimde muhasebeleştirilmesi, mali tablolar aracılığı ile ilgililere (federasyona, diğer kamu kurumlarına v.s.) sunulan bilgilerin tutarlılık ve mukayese  edilebilirlik niteliklerini koruyarak gerçek durumunu yansıtmanın sağlanması ve kulüplerin denetimin kolaylaştırılması amacıyla maliye bakanlığı tarafından yayınlanan, TEK DÜZEN MUHASEBE UYGULAMA GENEL TEBLİĞİ hükümlerine uygun olarak tutulması. Profesyonel futbol kulüplerinin faaliyetleri ile ilgili tüm gelir ve giderlerinin V.U.K’da belirtilen usul ve esaslara uygun olarak belgelendirmeleri gerekmektedir.

 3-     Profesyonel  futbol kulüplerinin tüzüklerine ve genel kurul tarihlerini göre hesap dönemlerine uygun olarak (takvim yılı veya futbol sezonu itibariyle) bağımsız denetleme kuruluşlarınca denetlenmiş ve genel kurulca ibra edilmiş hesaplarına göre istenilen mali tabloların T.F.F.’ye verilmesi. Federasyon ayrıca futbolla ilgili (futbol transferleri, futbolcu maliyeti, vergi, S.S.K vs.) lisans verme yönteminin ayrılmaz parçasını oluşturacak bilgi de isteyebilir.

 4-     Kulüplerin federasyona, oyuncularına, teknik direktörlerine ve diğer kulüplere olan kesinleşmiş borçları ile FIFA ve UEFA kararları doğrultusunda futbolculara, başka federasyonlara bağlı kulüplere, teknik direktörlere ve maç organizatörlerine olan kesinleşmiş borçlarının ve sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmiş olduğunun kulüp tarafından teyidi. (ödeme makbuzlarının veya banka dekontlarının ibrazı ve ibranameleri)

 5-     Kulüpler, tescil yönteminin bir parçası olarak bağımsız denetçiler tarafından denetlenmek ve bu denetçiler tarafından hazırlanacak raporları süresinde futbol federasyonuna göndermek zorundadırlar.

Bu maddelerden görülebildiği gibi UEFA, TFF ve Futbol Kulüpleri arasında garip ve asimetrik bir kontrol ilişkisi oluşmaktadır. Görünüşte lisans olayı kulüp ile ulusal federasyon arasında gibi görülmekle birlikte gerçek bu değil. Bu ilişki UEFA ve Futbol Federasyonlarının varlığını gerektiren sportif disiplinin sağlanmasından çok öteye bir mali disiplin empoze etmektedir. Bu tür bir finansal disiplin serbest Pazar piyasa kurallarında alışkın olduğumuz disiplinden çok farklıdır. Kulüpler devletlerine karşı sorumlu olmadıkları mali yükümlülükleri UEFA’ya karşı yüklenmek durumunda kalacaklar düzenlenmesi normal olmayan mali tabloları düzenleyeceklerdir. Federasyonlar bu tür tabloları değerlendirebilecekleri uzmanlara ve uzmanlıklara sahip değildir. Lisansı verecek olan gerçek merci ise UEFA’nın kendisidir. Bu tabloları istemekle neyi amaçladığı ise açık değildir.

 UEFA’nın gizli stratejisi?

 Kulüplerimiz lisans denetçileri ve Federasyonla olan ilişkileri sayesinde bu lisansları kolaylıkla alabileceklerini düşünüyorlar.  Gerçek ise böyle değil. Bu lisanslar kazanılmış bir hak değil yüklenilen bir hukuki sorumluluk. Arkasındaki hukuk desteği son derecede kuşkulu olmakla birlikte, taraflar konuya gerekli önemi vermedikleri için konunun ciddi bir hukuki tartışması gündemde değil. Bu lisansı alarak Avrupa Şampiyonlar Ligine katılan bir takım finale kadar çıktığı halde, o anda kriterleri  sağlamadığı konusunda yapılan bir itiraz nedeniyle bir anda lig dışında kalabilir. Lisans kriteri kulübün her an lig dışına atılabilmesinin yasal zeminini oluşturuyor. Stat ve yönetimle ilgili bütün diğer kriterler sağlandığı halde, örneğin bir masörün ihmal edilmiş veya sonraya bırakılmış bir alacağı lisansın bozulması için yeterli olabilecektir. Kriterler ve uygulama yakından incelendiğinde UEFA’nın uzun dönemde bir gizli stratejisi olduğu izlenimi doğmaktadır.

 İş adamı deneyimleri yeterli değil

 Futbol kulüpleri, ticarileşme eğilimine uyabilmek için kulüplerin iş adamlarınca yönetilmesini yeterli görüyorlar. Gerçekte futbol sektörünün finansal ve ekonomik yapısı iş adamlarının başarılı olmayı öğrendiği ortamlar ile uyumlu değil. Endüstriyel sektörlerde iyi çalışan finansal kaldıraçlar futbol sektöründe çalışmıyor. Bu nedenle Avrupa’da ve ülkemizde iş adamları tarafından yönetilen kulüpler ciddi borç bataklarına sürükleniyorlar ve iflas sorunları yaşıyorlar. Avrupa’da Fiorentina gibi bir çok kulüp borçları nedeniyle küme düşürüldü ve düşmeye devam ettiler. UEFA Lisans Kriterleri bunu önlemek için düzenlenmiş görülmekle birlikte talep edilenlerin bu amaçla uyum halinde olmadığı çok açık.{jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş