VUVUZELA VE JABULANI
x
Buradasınız >> Ana Sayfa HABERLER & MAKALELER Genel Sebahattin DEVECİOĞLU VUVUZELA VE JABULANI

VUVUZELA VE JABULANI

VUVUZELA VE JABULANİSporu, toplumsal sınıflar arası bir mücadele alanı olarak tanımlayan Bourdieu’ya göre, “spor, toplumsal bir mücadele nesnesi­dir ve sportif pratikler alanıdır. Bunun yanı sıra, sportif faaliyetin yasal  iş­levini oluşturur.  Amatörlüğe karşı pro­fesyonel­lik, katılımcı spora karşı seyirci sporu, ayırıcı spora (elit sporu) karşı popüler spor (kitle sporu)- tekelci bir tarzda tanımlamanın söz konusu olduğu bir mü­cadele alanıdır; bu alanın kendisi, daha geniş bir mücadele alanının, meşrû be­deni ve bedenin meşrû kullanımını ta­nımlama mücadelesinin bir parçası­dır...” şeklinde tanımlamıştır.

 

 

Bir oyun olarak futbol, her oyun gibi aslında kendine özgü anlam, duygu, gizem ve mit yüklü karmaşık bir kültürel fenomendir. Futbolun bir oyun olarak çok yönlü ve karmaşık bir fenomen oluşu, farklı kültürel yapıların ve yapılanmaların söz konusu olduğu zamanlarda farklı işler ve işlevler görmesine yol açması, karmaşık bir kültürel vasıta olarak, ilk başlarda, kendine özgü bir vasat oluşturuyor olması; bir süre sonra her kültürel fenomen ve vâsıta gibi hâkim kültürel vasatlara eklemlenmekten, hâkim kültürel vasatlar tarafından rehin ve teslim alınarak mevcut iktidar aygıtlarının belirlediği alanlarda ve şekillerde iş ve işlev görmekten kurtulamamaktadır.

 

Futbolun hem tarihsel kökenlerin ve kültürlerin yansıması olarak hem de bilim ve teknoloji ile birlikte pazar ekonomisini göstergesi olarak 2010 Dünya kupasında farklı ürünlerin ve motiflerin görünümünde önemli ipuçları bulunmaktadır.  2010 Dünya Kupasında ön plana çıkan iki motif  “Vuvuzela ve Jabulani” futbolun sosyo-ekonomik ve kültürel boyutunu tüm yönleri ile değerlendirilmesi açısından önem arz etmektedir.

 

Vuvuzela bazen lepatata diye bazen de Güney Afrika Zurnası diye adlandırılan, Güney Afrika yöresine ait üflemeli bir çalgı olduğu bilinmektedir. Vuvuzela toplu olarak çalındığında çıkarmış olduğu sesin yaklaşık 135 desibel olduğu söylenmektedir. Herhangi bir tuş veya tonlama deliği fonksiyonuna sahip olmayıp, sadece üfleyen kişinin ritmine bağlı olarak ses çıkaran ve  güçlü bir ciğer ve üfleme yeteneği isteyen Vuvuzela'nın çıkardığı ses sis düdüğü ya da fil sesine benzediği ve  Sinek ve arı vızıltısına benzetenlerin de olduğu ifade edilmektedir.

Vuvuzela, adını Zulu dilindeki Vuvu sözcüğünden aldığı. Vuvu sözcüğü, Türkçe' de gürültü anlamına geldiği,  Güney Afrikalıların anlattıklarına göre Kudu adı verilen bir antilop çeşidinden yapılmakta olup yüzyıllardır Afrika kabilelerin haberleşmesinde kullanıldığı ifade edilmektedir.  Günümüzde ise Vuvuzela, Güney Afrika futbol kültürünün ayrılmaz bir parçası haline geldiği, 2009 FIFA Konfederasyon Kupasında futbolcuların yüksek sesten rahatsız olması nedeniyle yasaklandığı, Güney Afrika'da düzenlenen 2010 FIFA Dünya Kupasında ise uzun tartışmaların neticesinde FIFA Başkanı ve Güney Afrikalı yetkililerin baskısının etkisiyle serbest bırakıldığı ifade edilmektedir.

Adidasın, FIFA, Dünya Kupası Güney Afrika 2010 Resmi Maç Topu “Jabulani” yi futbolseverlerin beğenisine sunarak,  Zulu dilinde kutlama anlamına gelen “Jabulanı”, Güney Afrika’dan esinlenen bir tasarıma ve yepyeni bir teknolojiye sahip olması ile birlikte 11 farklı rengin kullanıldığı “Jabulanı”, adidas’ın 11. Dünya Kupası topu olup, tasarımda kullanılan 11 farklı renk ise her takımdaki 11 oyuncuyu, Güney Afrika’da konuşulan 11 farklı dili ve Güney Afrika’yı Afrika kıtasının etnik çeşitliliği en yüksek ülkelerinden biri haline getiren 11 kabileyi temsil ederek çeşitlilik ve Afrikalılık ruhuna vurgu yapılıyor olması açısından önemli bir uygulama olarak karşımız çıkmaktadır.

2010 Dünya kupasında maçlarında binlerce “Vuvuzela” nın doksan dakika hiç durmadan çalması; futbolun sağlamış olduğu fırsat olarak, Afrika halklarının yenidünya düzenine bir başkaldırısı veya kendi kültürlerinin varlığının sürdürülmesinin ifadesi olarak uzun yıllar hafızalarda kalacaktır. Ayrıca son teknoloji ürünü olarak kupanın Resmi Maç Topu “Jabulani” de Güney Afrika da oynanan 2010 Dünya Kupasının farklı rengi olarak değerlendirilmektedir.

2010 Dünya kupasına damgasını vuran Vuvuzela ve Jabulani; Futbol oyununun ve enstrümanlarının, geçmişten günümüze, her kültürde ve medeniyet de ve siyasal ve ekonomik sistemler içerisinde, farklı şekillerde ve görünümlerde farklı anlamlarda karşımıza çıkacağının en önemli kanıtlarıdır.

Kaynaklar:

  1. Erdoğan, N., Popüler Futbol Kültürü ve Milliyetçilik,Birikim  sayı 49
  2. Kaplan, Y.  Bir Futbol Arkeolojisi Ve Felsefesi: Neo-Pagan Popüler Kültür Olarak Futbol, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi Kasım  2004,Yıl:5,Sayı:57
  3. http://tr.wikipedia.org/wiki/Vuvuzela
  4. {jcomments on}
                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  9213  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

futbolekonomihakkimizdabanner2

esitsizliktanitim

aksartbmmraporbanner

Yazarlarımızın Son Yazıları

Doç. Dr. Kutlu Merih
Doç. Dr. Kutlu Merih
Doç. Dr. Deniz Gökçe
Doç. Dr. Deniz Gökçe
Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu
Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu
Murat  Başaran
Murat Başaran
Mete İkiz
Mete İkiz
Hüseyin Özkök
Hüseyin Özkök
Ömer Gürsoy
Ömer Gürsoy
Neville Wells
Neville Wells
Kenan Başaran
Kenan Başaran
Prof. Dr. Ahmet Talimciler
Prof. Dr. Ahmet Talimciler
Prof. Dr. Lale Orta
Prof. Dr. Lale Orta
Müslüm Gülhan
Müslüm Gülhan
Tuğrul Akşar
Tuğrul Akşar
Av. Hüseyin Alpay Köse
Av. Hüseyin Alpay Köse
Doç. Dr. Recep Cengiz
Doç. Dr. Recep Cengiz
Dr. Ahmet Güvener
Dr. Ahmet Güvener
Av. Arman Özdemir
Av. Arman Özdemir
Dr. Tolga Genç
Dr. Tolga Genç
Tayfun Öneş
Tayfun Öneş
Dr. Bora Yargıç
Dr. Bora Yargıç
Alp Ulagay
Alp Ulagay
Dr. Sema Tuğçe Dikici
Dr. Sema Tuğçe Dikici
Prof. Dr. Fuat Tanhan
Prof. Dr. Fuat Tanhan
Prof. Dr. Turgay Biçer
Prof. Dr. Turgay Biçer

Kimler Sitede

Şu anda 1290 konuk çevrimiçi

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 53352457

raporlaranas

kitaplar aksar

1

futbol ekonomi bulten

fesamlogobanner

ekosporlogo


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

futbolekonomisosyal2

 

sosyal1