Profesyonel Hakemlik
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel Ahmet GÜVENER Profesyonel Hakemlik

Profesyonel Hakemlik

soccer-referee-grass-icon1

Ahmet Güvener- 21 Mayıs 2015 Milyarlarca dolarlık cironun döndüğü futbolun aktörlerinden bir tek hakemler, genelde bu işi amatör veya yarı profesyonel olarak yaparlar.

Tüm profesyonel futbolcuların, teknik adamların ve hatta kulüp yöneticilerinin ciddi paralar kazandığı bu sporda hakemler nedense hem en çok eleştiriyi alan gruptur, hem de milyarlarca dolarlık cirodan en az payı. Seneler önce Dünya Kupası öncesi hazırlanan bir programın adı “The People We love to Hate” yani “Nefret Etmeyi Sevdiğimiz İnsanlar” idi.

 Öncelikle bu “Nefret Etmeyi Sevdiğimiz İnsanların” profesyonellik açısından diğer ülkelerde ve diğer sporlarda durumuna bakalım. Profesyonel Sporun zirveye vurduğu ülke olan ABD’de NBA’de, MLB’da (beyzbol), NHL’de (buz hokeyi) ve MLS’da (kısmen) hakemler profesyonel ama NFL’de (Amerikan futbolu) hakemler yarı zamanlı, maç başı çalışıyorlar. Demek ki her sporun kendine özgü doğruları var. Örneğin NBA’de bazı maçları seyrederken hakemlerin mükemmele yakın yönetimlerini hayret ve futbol hakemliği adına hasetle seyrediyorum. Bunun arakasında yatan nedenin profesyonel hakemlik olduğunu da biliyorum. İlginçtir bu beş sporda da hakem yöneticileri profesyonel.

 

Gelelim kıta Avrupa’sına… Premier Lig’deki hakemlerin önemli bir kısmı tam zamanlı profesyonelken, Bundesliga’da tüm hakemler yarı zamanlı profesyonel. Her ülkenin yaklaşımı farklı olabiliyor. Ben şahsen zaman içinde tüm profesyonel lig hakemlerinin tam zamanlı profesyonel olacaklarına inanıyorum. Bu zaman ve futbolun yarattığı artı değer meselesi. Dünya futbolda bu konuda bir geçiş sürecinde. Burada yapılan hata pastadan hakemlere ayrılan payın artması ile hakemlerin performansı arasında doğrudan ve hemen bir ilişki olduğunun sanılması. Çok sevdiğim ve saydığım Zekeriya Alp’in MHK’sinin en önemli hatalarından birisi hakem ücretlerini geçen sezon ciddi şekilde arttırmasıydı. Umulanın tersine hakemlerin performansında ciddi bir düşüş oldu. Bunun nedeni de hakemlerin maç başı aldıkları ücret arttıkça, hakemler etik ve yasal sınırlar içinde kalmak koşulu ile daha fazla maç almak için çok çaba sarf ettiler. Bu zaman zaman eyyamcılık kisvesine büründü, zaman zaman anne kaybında bile maça çıkmak istediler, zaman zaman da hakem atayan kişilere değişik kanallar ile “lobi” faaliyetini getirdi. Ama en azından bu sezon başında hakemlerin performans artımını getirmedi. Dolayısı ile tek başına maç başı ücret atımı bir çare değildir.

Yusuf Namoğlu MHK’si üç aylık bir deneme süreci ile profesyonel hakemliği Türkiye’de 6 hakem ile başlattı. Üç aylık bir deneme sürecinin sonunda bu sistemin genişletilip genişletilmeyeceğine karar verilecek. Ayrıntılarını tam olarak bilmemekle beraber profesyonel hakemliğe geçiş doğru bir hamle. Ayrıca haftanın belirli günleri bu hakemlerin Riva’da bulunmaları, eğitim ve fiziki/zihinsel destek almaları ve de gerektiğinde hakem eğitimcisi olarak görev yapmaları bu projenin doğrularıdır.

Bana göre profesyonel hakemlikte olmazsa olmaz 4 kural vardır:

1. Hakem Yöneticileri Profesyonel Olacak
2. Nihai olarak en azından süper ligde görev yapacak tüm hakemler profesyonel olacak.
3. Hakemlerin maaşları aylık, maçlık ve sezonluk olarak 3 ayrı kategoride gerçekleşecek.
4. Hakemlere gelecekten kaygı duygusu duymayacakları güvenceler verilecek.
Şimdi bunları teker teker irdeleyelim.

Öncelikle MHK gerek ismi gerek organizasyonu ile arkaik bir yapı. Merkez Hakem Kurulu 1950’lerin sonunda oluşan bir TFF alt kurulu. İsmi bile ilginç, neyin merkezi? Daha önce üye sayısı değişken iken özerk Federasyon’un o zamanki dokuz bölgesinden esinlenmiş ve dokuza sabitlenmiş üye sayısı var. Bazen seçimle bazen atama ile gelmiş 1990’lardan beri. Üyeleri huzur hakkı adı altında bazılarına göre ciddi bana göre normal ücretler alırken son iki Başkan para almıyor. Profesyonel futbolun profesyonel hakemlerinin yöneticileri de profesyonel olmalı. Öncelikle bu yapının değişmesi lazım. Bunun içinde Ana Statü’de gerekli değişiklik yapılarak MHK yan kurul olmaktan çıkarılmalı ve bir bölüm olmalı. Ligleri Kulüplerin yönettiği ülkelerde bu bölüm ayrı bir şirket bile olabiliyor. Profesyonel Hakem Direktörünün altında idari personel, eğitimciler, spor bilimcileri, spor psikologları vb. olmalı. İdealde Süper Lig ve Birinci Lig hakemlerini bu Bölüm atamalı, ama Türkiye özelinde tüm profesyonel lig maçlarının hakemlerini bu Bölüm atayabilir.
Şu anda 6 hakem ile başlayan profesyonel hakemlik ilk aşamada tüm süper lig hakemlerini kapsamayı hedeflemeli. Aksi takdir de profesyonel olmayan hakemlerden daha iyi koşullarda çalışan profesyonel hakemlerin performansları orta ve uzun vadede yükselecek, bu da kulüplerin itirazlarına neden olacaktır. Performanslarda önemli bir değişiklik olmasa bile profesyonel olmayan hakemlerin yaptığı hatalar profesyonel olmamalarına bağlanacaktır. Süper Lig’de görev yapan yardımcı hakemlerin de uzun vade de profesyonel olmalarında yarar vardır.

Profesyonel hakemler kontrat süreleri boyunca aylık bir maaş almalıdırlar. Yalnız bu maaşın çok yüksek olmaması gerekir. Yani sakatlık ve sair nedenler ile hakemlik yapamadıkları aylarda sıkıntı çekmeyecekleri bir meblağ olmalıdır maaş. Ayrıca profesyonel hakemler maç başı bir ücrette almalıdırlar. Dolayısı ile başarılı hakemler daha fazla maç yöneterek daha fazla gelir elde etmiş olacaklardır. Ayrıca profesyonel hakemler arasında en yüksek başarıyı gösteren 3 veya en fazla 5 hakem yılsonunda ciddi bir prim ile mükâfatlandırılmalıdır.

Hakemleri profesyonel hakemlikten uzak tutan temel neden gelecek kaygısıdır. Tüm iş kollarında olduğu gibi hakemlerinde başarısızlık durumunda işten çıkarılmaları mümkün fakat zor olmalıdır. Örneğin iş akdinin feshi için üst üste 2 veya 3 yıl belirli düzeyin altında kalmak veya iş kurallarına sürekli uymamak gibi zor fakat geçerli nedenler olmalıdır. Ayrıca tüm hakemlere ve ailelerine sağlık sigortası yaptırılmalı ve bir özel emeklilik sistemi oluşturulmalıdır. Sakatlık nedeniyle hakemliği bırakmak zorunda kalan hakemlerden eğitimci olarak yararlanılmalı ve aylık maaşlarını belirli bir yaşa kadar almaları sağlanmalıdır. Yine belirli fiziki testleri geçen hakemler için yaş sınırı 45’ten yukarı çekilmeli, belki de kaldırılmalıdır. Tüm bunlar gerçekleştiğinde profesyonelliği seçen hakemler gelecek kaygısından bir ölçüde sıyrılacaklardır.

İşte bu olmazsa olmaz kurallar bir biçimde gerçekleştiğinde profesyonel hakemlikten arzulanan randıman alınacaktır. Bu da profesyonel hakemlik için ciddi ön çalışmaların yapılması gerektiğini göstermektedir. Evet, profesyonel hakemliğin futbola ciddi maliyeti vardır, ama bu “nefret etmeyi sevdiğimiz insanlardan” futbol ailesi vazgeçemez ve onlarsız yapamaz. Dolayısı ile bu milyarlarca dolarlık rantın olduğu futbol pastasından onların mükemmele varmalarını sağlayacak payı vermeliyiz.{jcomments on}

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  5479  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Ahmet Güvener Çarşamba, 16 Ocak 2013.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

17/09/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

9.774,49

+0,17

 bjk BJKAS

6,23

-1,89

 fb FENER

134,90

+4,57

 gs GSRAY

7,12

-1,39

 trabzon TSPOR

1,09

-3,54

   SPOR ENDEKSİ

3.792,55

-0,37

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 42357667

TRENDYOL SÜPER LİG 2024-2025 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV
Galatasaray 6 6  0 20 5 15 18
2 Fenerbahçe 6  4   1 1 14  5   9

13

3 Beşiktaş 5 4 1  0 11 4 7

13

4 Samsunspor 6  4   0  2 3  4 12
5 Başakşehir 5 3 1  1   11  7 4 10
6 Göztepe 5 2 3 0 8  3 

  5 

 9 
7

Eyüpspor

6 2  3  1   8 5 9
8 Konyaspor 6 2 2

7 -1 6
9 Sivasspor 6 2 2 -1 6
10

Antalyaspor

6 2 2 2 12   -3 8
11 Kasımpaşa 6 1 2

6

8   -2  6
12 Alanyaspor 6 2 9 -3  6 
13 Bodrumspor 2 0

4

5  9  -4  6
14 Trabzonspor 5 5 0 0 5
15 Gaziantep 5 1 3 4 7 -3 4
16

Rizespor

6

1

1 4 3 14  -11 4
17 Kayserispor 5  3 5 -4
18 Hatayspor 6 2 4 4 10  -6 2

19

A.Demirspor 6 0 1 5 5 14 -9 

 

                 

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.