15 Aralık 2011- Dr. Lale Orta

Türk futbolunun en önemli sorunlarından biri “şike ve teşvik primi” konusudur. 31 Mart 2011 tarihinde kabul edilen 6222 Sayılı “Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun”un “Şike ve teşvik primi” başlıklı 11. Madde’siyle de, bu önemli soruna çözüm üretilmeye çalışılmıştır.

Buna göre:  “Belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla bir başkasına kazanç veya sair menfaat temin eden kişi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Kendisine menfaat temin edilen kişi de bu suçtan dolayı müşterek fail olarak cezalandırılır. Kazanç veya sair menfaat temini hususunda anlaşmaya varılmış olması halinde dahi, suç tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.”

Türkiye Futbol Federasyonu’nun 17.09.2011 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren “Futbol Disiplin Talimatı”nın “Müsabaka Sonucunu Etkileme” başlıklı 58. Madde’sinde de şike ve teşvik primi suç teşkil etmektedir. Buna göre: “Müsabakanın sonucunu hukuka veya spor ahlakına aykırı şekilde etkilemek veya buna teşebbüs etmek yasaktır. Bir futbolcuya veya kulübe teşvik primi verilmesi de bu kapsamdadır. Bu hükmü ihlal eden kişiler, bir yıldan üç yıla kadar müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti cezasıyla; kulüpler ise küme düşürme cezasıyla cezalandırılır. İhlalin ağırlığına göre küme düşürme cezasına ek olarak puan indirme cezası da verilebilir. İhlalde sorumluluğu bulunan kişi veya kulüplere ayrıca para cezası verilir. Anılan yasağın hakemler tarafından ihlali halinde sürekli hak mahrumiyeti cezası verilir.”

“Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun” ile “Futbol Disiplin Talimatı”nın cezai yaptırımlarındaki süreler birbirleriyle çelişmektedir. “Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun”a göre, 12 yıl hapis cezası alan bir kişiye,  Futbol Federasyonu’nun, üst sınır olan “3 yıl müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti” cezası” vermesinin hiç bir anlamı bulunmamaktadır. Bu noktadan hareketle, “Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun”un yeni değişiklik tasarısı, ceza sürelerinin 1-3 yıla indirilmesi önerisiyle bu çelişkiyi ortadan kaldıracaktır.    

Türk futbolunda “şike ve teşvik primi” konusu, yıllardan beri tartışılmakta ve çözüm üretilmeye çalışılmaktadır. Türkiye Süper Ligi’nin başladığı 1959 yılından itibaren “şike ve teşvik primi” ile ilgili olayları, yönetmelikleri, talimatları, çelişkileri, uygulamaları, önlemleri vd. incelediğimizde, bu sorunun hemen her dönemde var olduğunu görüyoruz. Sporda güçlü kadrosu ve yayın anlayışıyla referans gösterebileceğimiz gazetelerden olan Milliyet’in arşivinden, “şike ve teşvik primi” ile ilgili haberleri ve yazıları derleyerek, kronolojik bir sıra oluşturduk. Çalışmamızın bu bölümünde, 1959–1984 yıllarını kapsayan 26 yıllık bir dönem ele alınmaktadır.

Türkiye’de şike ile ilgili olaylar ve gelişmeler (1959-1984):

27.04.1960,  “Amatör kümede bazı maçlar tehir edildi”

Bölge müdürlüğü; şike iddiaları sebebiyle, amatör kümede bazı maçları tedbir almak amacıyla tehir etti.

27.04.1960, “Alemdar kulübü paraları bölgeye iade etti”

14 Mayıs Kulübü tarafından, şike maç yapmak üzere Alemdar kulübü futbolcularına verilen para, Alemdar kulübü idarecileri tarafından dün bölge muhasebe servisine iade edildi.

16.06.1960, “Şike maç iddiası resmiyete girdi”

Hacettepe Kulübü, terfi tenzil maçlarında yolsuzluk olduğunu Devlet Bakanlığı’na bildirdi.  Hacettepe Kulübü, Milli Lig’in 22 takıma çıkarılmasını ya da Adapazarı’nda oynanan terfi-tenzil maçlarında kazanan takımların şike yapıldığı gerekçesiyle, Milli Lig’e alınmamasını istedi.

17.06.1960, “Şike maç iddiaları itham halini aldı”

Eyüp kulübü idarecileri “Terfi maçı oynamadan bizim milli lige girmemiz gerekirdi” dedi. Milli ligin terfi-tenzil müsabakalarına asıl itiraz etmesi gereken takımların: Eyüp, PTT ve Adana Demirspor olduğu belirtildi.

21.06.1960, “Futbolcu ve idareciler para cezasına çarptırılacak”

Futbol Federasyonu Başkanı Faik Gökay, maçlarda şike yapan ve sahadan ihraç edilen sporcu ve idarecilerin, Avrupa memleketlerinde olduğu gibi para cezalarına çarptırılacaklarını söyledi.

21.07.1960, “Kısa haberler”

Adapazarı’ndaki baraj maçlarında PTT ve Adana Demirspor’un şike maç yaptıkları hakkındaki Hacettepe’nin iddiası tahakkuk etmemiştir. Sızan haberlere göre; PTT takımının iki idarecisinin başka bir iddia için ceza heyetine sevk edileceği söylenmektedir.

13.08.1960, “Şike maçı yapan iki idareci üçer yıl ceza aldı”

Merkez Ceza Heyeti dün yaptığı toplantıda, şike iddiasından dolayı PTT’li idarecilere 3 yıl geçici hak mahrumiyeti cezası verdi. 

28.04.1961, “Şike yapan takımlar hükmen mağlup olacaklar”

Beden Terbiyesi Umum Müdürü Bekir Silahçılar, Milli Lig ve Mahalli Lig kulüplerine bir tamim göndererek, şikeye teşebbüs eden takımların hükmen mağlup ilan edileceklerini bildirdi.

30.05.1961, “Baraj maçlarına sıkı tedbir alınıyor”

Federasyon Başkanı Muhterem Özyurt: “Milli lige terfi edecek takımların belirlendiği baraj maçlarında, şike yaptıkları tespit edilen kulüpler toto yardımı alamayacaklardır. Bu kulüplerin futbol takımları da hükmen mağlup ilan edilecektir” dedi.

11.06.1962, “Düşmemek için maçlarda şike yapılıyor”

Federasyon Başkanı Orhan Şeref Apak: “Bu bir ahlak meselesidir. Şike yapıldığını bilir, fakat ispat edemeyiz. Bu sebeple, bize delil ibraz edilmesi lazımdır. Federasyon gelecek seneden itibaren, maçlarda şike yapmayı önlemek için, maç hâsılatlarının bir kısmını bloke edecek ve takımların lig klasmanında aldıkları dereceye göre bu parayı dağıtacaktır” dedi.

06.02.1963, “Şike maçları için tedbir alınıyor”

Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak: “Şike maç yapan kulüplere ağır cezalar verileceğini ve bütün maçların müşahitler tarafından takip edileceğini” söyledi.

22.02.1963, “Şike iddialarını kulüp başkanları reddetti”

“Bu hafta Galatasaray-Feriköy ve Beykoz-Karagümrük maçlarının şikeli olarak oynanacağı yolundaki haberleri kulüp başkanları reddetti. Galatasaray Kulübü ikinci Başkanı Rüçhan Adlı: “Feriköy’ün dost bir kulüp olarak kümeden düşmesini arzu etmeyiz. Ancak şike maç yaparak sportmenliğin dışına çıkmayız” dedi.

28.01.1964, “Şike maç iddiaları inceleniyor”

Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak: “60 ilde oynanan amatör küme ve milli lig karşılaşmaları hakkında pek çok söylenti var. Federasyon olarak olayları dikkatle takip ediyoruz” dedi.

15.05.1964, “Şike yapan kulüpleri kapatırız”

Devlet Bakanı Malik Yolaç: “Birçok ihbarlar yapıldığını, fakat bunların tespitine imkan bulunmadığını söyleyerek, bu gibi hareketlere girişen kulüpleri yakaladığımız takdirde kapatacağız” dedi.

28.05.1964, “Skandal”

Kasımpaşa; 6 futbolcusunu, Karşıyaka maçından önce para aldıkları iddiası ile ihbar etti. Umumi kaptan Samim İnsel: 18.000 Liranın Ali hariç İzmir kadrosuna dahil olanlara verildiğini açıkladı. Yazılı itirafta bulunan futbolcular: “Özkay, Altuğ, Turgut, Erol, Raşit, Sedat” olarak açıklandı. Devlet Bakanı Malik Yolaç: “Suçu tespit edilen kulüpler kapatılacak” dedi.

16.06.1964, “Şike tahkikatı sona erdi”

Karşıyaka-Kasımpaşa maçındaki şike iddiaları ile ilgili olarak yapılmakta olan tahkikat sona erdi. Tahkik Komisyonu’nun hazırladığı rapor, dün Genel Müdürlüğe verildi. Devlet Bakanı’nın dosya üzerinde yapacağı incelemeden sonra, tahkikat dosyası Merkez Ceza Kurulu’na verilecektir.

21.06.1964, “Şike tahkikatı devam ediyor”

İzmir Savcılığı, olaya adı karışan 12 futbolcunun yeniden ifadesinin alınmasını istedi.

30.06.1964, Ceza Heyeti kararını verdi”,  “15 K.Paşa’lıya 31 yıl ceza verildi”

Merkez Ceza Heyeti, şike olayına isimleri karışan 15 futbolcuya 31 yıl ceza verdi. Türk spor tarihinde ilk defa vuku bulan bu olayın resmi açıklaması şu şekildedir: “Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü Ceza Kurulu, Karşıyaka Kulübü hakkında ceza tayinine yer olmadığına karar verdiğini” açıkladı ve “kararın itirazı kabildir” dedi.

21.07.1964, “K.Yaka Danıştay’a müracaat ediyor”, İsmail Sivri

Futbol Federasyonu, Karşıyaka futbol takımını Kasımpaşa maçındaki şike olayı nedeniyle, İkinci Milli Lig’e düşürdü.

27.07.1964, “Yolaç: Dosya kapandı”, Orhan İlhan

Karşıyaka’nın yaptığı mitingde ağır hücumlara uğrayan Devlet Bakanı Malik Yolaç: “Dosya kapandı” dedi. Federasyon Karşıyaka’nın küme düştüğünü resmen açıkladı. İzmir’liler Milli Lig’in tehirini istedi. Karşıyakalı idareciler “En kısa zamanda Danıştay’a iptal davası açacağız” dedi.

30.06.1965, “Pardon, Şişe ve Şike”, N.S.

Yıllarca sahada birbirlerini yediler,

Bir defa “Dostça oynayalım” dediler.

O zaman da şişe ve şike damgası yediler.

28.06.1965, “Galatasaray ve Fenerbahçe kulüp başkanları şike iddia ve ithamlarını reddetmişlerdir”

Galatasaray Kulübü Başkanı Suphi Batur: “Hiçbir idareci oyuncusuna ‘Şike maç oyna’ diye talimat veremez. Böyle bir söz sarf eden idarecinin takım üzerinde otorite kurmasına imkan kalmaz ve bu da kulüpte anarşiye neden olur” dedi.

30.03.1966, “Karşıyaka davayı kazandı”, Turhan Doğu

Danıştay’da 16 aydan beri devam eden şike davası Karşıyaka lehine sonuçlandı. Danıştay 12. Daire Başkanlığı, eski Futbol Federasyonu’nun Karşıyaka’yı şike iddiasına dayanarak birinci ligden düşüren 18.07.1964 tarih ve 50 sayılı kararını iptal etti. Danıştay’ın 23.03.1966 tarih ve 2775/1115 sayılı iptal kararında gerekçe olarak; Karşıyaka-Kasımpaşa maçı gözlemci ve hakem raporlarında şikeden bahsedilmediği ileri sürüldü ve Futbol Federasyonu’nca alınan kararın hukukun genel prensiplerine de aykırı olduğu belirtilerek iptal sonucuna gidildiği bildirildi.

01.04.1966, “Herkes hak iddia ediyor”

Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak: “Danıştay kararından sonra diğer kulüpler de hak iddia ediyorlar” dedi. Küme düşen Altınordu, Beyoğluspor ve Kasımpaşa kulüpleri de haklarının geri verilmesini istediler. Devlet Eski Bakanı Malik Yolaç: “Karşıyaka-Kasımpaşa maçının şike olduğuna dair verilen karar, Türk futbolunu şaibeden kurtarmak için alınmıştı. Bu karar memleket sporunda yeni bir çığır açacaktır. Bundan böyle hakem kararlarının dahi Danıştay’a gittiğini görürsek şaşmamalıyız” dedi.

17.01.1967, “Müthiş ihbar: Amatör kümede maç satılıyor”

İstanbul Alemdar Kulübü, Federasyona çektiği telgrafta şike simsarları türediğini ve olaylara bazı hakemlerin de karıştığını bildirdi.

30.05.1967 “Şike olayları Meclise getirildi”

Şike olayları bir soru önergesiyle Meclise getirildi. Güven Partisi Milletvekili Arif Ertunga, hazırladığı soru önergesinde Devlet Bakanı Kamil Ocak’tan şu hususları sordu:

• Bir gazetenin manşetinde yer alan şike iddiası ne dereceye kadar doğrudur?
• Danışıklı yapılan maçlarda muayyen futbolcuların atacakları gollere kadar anlaşma zemini hazırladığı iddiası doğru mudur?

13.06.1967, “İzmirspor’un muhtırası açıklandı” “1967 Lig’i meşru değildir”

İzmirspor’un muhtırası açıklandı: “1967 Lig’i meşru değildir.” Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak: “Muhtıranın Federasyon’da görüşüleceğini” açıkladı. İzmirspor Genel Kaptanı Keskin, ligin iptal edilmesi gerektiğini söyledi.

15.06.1967, “Açık oturum. Şike var, delil yok…”

Halit Kıvanç’ın yönettiği Ankara açık oturumuna Gençler Birliği, Hacettepe, Ankaragücü ve Demirspor takımının yetkilileri katıldı. Sporumuzda bir ahlak bunalımının varlığı tartışıldı.

09.05.1968, Şike var, fakat ispat imkânsız”.

Vefa, Feriköy ve Ankaragücü yöneticileri: “Şike var, fakat ispat imkânsız” dedi. Feriköy Başkanı ise:“Maçlarda şike olduğunu 10 yaşındaki çocuklar bile anlar” dedi.

27.03.1969,  “Apak: Şike mektuplarını yırtıp atıyorum”

Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak takımların şike yaptıkları iddialarına: “Hiç ilgilenmiyorum. İspatı güç. Huzurum bozuluyor. Bir şey elde edemiyoruz. Onun için şike iddia eden mektupları yırtıp atıyorum” dedi.

06.05.1969, “Şike iddiaları yaygın hale geldi”

Devlet Bakanı Kamil Ocak şike iddiaları ile ilgili olarak: “Liglerin sonuna doğru, şike iddiaları yaygın bir hale gelir. Bunu tespit etmek çok zordur ve bu sebeple muamele yapılması da güç oluyor” dedi.

10.03.1970, “Milliyet’in görüşü: Şike, şike, şike”

Türkiye’de spor kamuoyu için profesyonel futbol maçlarında şike yapılıp yapılmadığı bir tartışma konusu olmaktan çıkmıştır. Kamuoyu kesin kararını vermiştir: “Şike yapılmaktadır”.

05.05.1970, “Hasan Polat: Eksik olsun böyle futbol”

Federasyon Başkanı Hasan Polat: “Futbolumuzu kardeşi kardeşe düşürmekten kurtarmalıyız. Futbolumuzun Anadolu’ya böylesine yayılışı eksik olsun” dedi.

10.06.1970, “Şike olayına karışan futbolcular Ankara’da”

Şike olayına adları karışan Tarsus İdmanyurdu’nun futbolcuları B.Ömer, Yener ve Yaşar, notere verdikleri ifade de: “Bizim şike olayı ile ilgimiz yoktur. Kamil bizim adımızı karıştırmış olacak” dediler.

30.06.1970, “Boluspor’un şampiyonluğu onaylandı”

Futbol Federasyonu, Tarsus İdmanyurdu-Boluspor maçı ile ilgili şike ihbarında mevcut delilleri yetersiz buldu. Türkiye Futbol Federasyonu Boluspor’un şampiyonluğunu onayladı.

29.07.1970, “Şike konusunda maça hakem karar verecek”, Veli Necdet Arığ

Futbol Federasyonu, Türk futbolunu yıpratan şikeyi önlemek için yönetmeliklerinde değişiklik yapma kararı aldı. Bu nedenle; İngiltere, Almanya, İsviçre, İtalya ve Fransa Federasyonları’ndan bu hususta bilgi ve yönetmelik örneklerini inceleterek, futbol maçlarında yapıldığı iddia edilen şikenin en sağlıklı olarak maçı yöneten hakemler tarafından tespit edilebileceği sonucuna vardı. Futbol Federasyonu bu fikrin ışığı altında yönetmeliklerde gerekli değişiklikleri yaparken, futbol hakemlerine de yeni sezon için şike konusunda dikkatli olmaları ve şike şüphesi bulunan maçları raporlarında detayları ile birlikte belirtmeleri için talimat hazırlattı.

07.05.1971, “Şike Tahkik Komisyonu kuruldu”

Şike Tahkik Komisyon’u kuruldu. Federasyon Başkanı Hasan Polat: “Şike Tahkik Komisyonu Türkiye’deki maçlarda şike yapılmasını önleyecektir” dedi.

07.06.1973, “Yaprak Dökümü”, Burhan Felek

“…Biz de spor politikaya yem olmuştur. Bunu devletin, mebusun, senatörün, valinin, belediye reisinin, partinin elinden kurtaracaksın” dedi.

06.08.1973, “Federasyon şike için tedbir aldı”

Futbol Federasyonu Başkanı Hasan Polat: “Türkiye’de şike söylentileri vardır ve bunların hepsi yalan değildir” dedi. Şikeyi önlemek için Federasyon’un aldığı önlemler:

1. “Herhangi bir müsabakanın şike ile şaibelendiği iddiası duyulur duyulmaz Şike Tahkik Komisyonu derhal harekete geçecek ve tahkikatı yaptıktan sonra hemen karar verilecektir” (Geçen yıllarda bu karar sezon sonuna bırakılmıştı).
2. “Bu iş için futbol hakem ve müşahit müessesesi daha kaliteli hale getirilmiştir. Yabancı hakem artık getirilmeyecektir”.

03.04.1974, “Şike yapan takımlar bir alt kümeye düşürülecek”

Futbol Federasyonu Genel Sekreteri İbrahim Onuk, şikeyi önlemek için sıkı tedbirler alınacağını söyledi. Nisan, mayıs ve haziran aylarında oynanacak maçların bütün bölgelerde aynı saatte başlayacağını açıkladı.

27.04.1976, “Türkiye’de şike kol gezerken İtalya’da Lazio kanaatle küme düşürülüyor..”

“…Türkiye’de şike konusunda çok yetersiz tedbirler alınmıştır ve bu pis hastalık futbolumuzu bu koşullar altında kemirip gidecekti… Milliyet yıllardır yazmaktadır. Profesyonel bir ceza komitesi kurulmalı ve şike konusuna önemle eğilinmelidir. Şike yaptığı saptanan bir ekip Danıştay’a başvurarak hakkını aramakta, sonunda kazanarak geri kümesine dönmektedir.

…Danıştay kapısı açık olduğu sürece biz de şike olaylarının yanına yaklaşılması mümkün değildir ve bu pis hastalık sürer gider”.

28.06.1976, “Şikenin önlenmesi için yeminli bir komisyon kuruluyor”

Futbol Federasyonu Başkanı Hasan Polat: Önümüzdeki yıl şikenin önlenmesi için yeminli bir komisyon kuracaklarını açıkladı.

02.02.1978, “Erman:Türk sporunu daha ileri götüreceğiz”

Beden Terbiyesi Genel Müdürü Sabahattin Erman: “Profesyonel futbolda şike ve tribündeki anarşi olayları için geniş önlemler alarak mücadele edeceğiz” dedi.

02.06.1978 “Parlamenterler soruyor: Futbol topunun içine para mı, yetenek mi koyacağız”

Türkiye’de ilk kez şike konusu ile ilgili olarak parlamenterlerin oluşturduğu bir grup basın toplantısı yaptı ve futboldaki şike olaylarını kınadı. CHP Sivas senatörü Temel Kitapçı ile aynı ilin milletvekilleri Azimet Köylüoğlu ve Orhan Akbulut İzmir’de oynanan Altınordu-İskenderunspor maçı ile ilgili olarak Bakanlık, Genel Müdürlük ve Futbol Federasyonu Başkanının hemen karar vermelerini istedi. Azimet  Köylüoğlu: “Bugün Sivasspor’un başına gelenler, yarın bir başka takımın başına gelebilir” dedi.

08.12.1978, “Sayarı kulüpleri, yöneticileri ve futbolcuları şike için uyardı”

Futbol Federasyonu Başkanı Güngör Sayarı: “Tüm kulüpleri, yöneticileri, futbolcuları ve taraftarları şike konusunda uyanık olmaya ve Federasyon’umuza yardım etmeye davet ediyorum” dedi.

19.05.1979, “Saltık: Şikeyi karışanı yakarım”

Futbol Federasyonu Başkanı Cemal Saltık: 50 kişilik gizli gözlemci timi kurarak, kendilerine kritik görülen maçların oynanacağı yerlere göndereceklerini açıkladı. Direkt olarak Federasyon Başkanı Cemal saltık’a bağlı olarak görev yapan gizli gözlemciler, izlenimlerini maçtan sonra rapor olarak verdi.

06.06.1980, “Futbol Federasyonu, kalecisi direğe yaslanıp “8” gol yiyen Amasya Suluova Sebat Gençlik’in şike yaptığı için 4 puanını sildi”

Futbol Federasyonu, kalecisi direğe yaslanıp “8” gol yiyen Amasya Suluova Sebat Gençlik’in şike yaptığı için 4 puanını sildi. Hakem raporunda: “Kaleci Ahmet’in direğe yaslandığını ve rakip takım futbolcularına, “şut atmayan enayidir… Siz topa vurun, gerisine karışmayın” diye yazdı. Futbol Federasyonu Başkanı İbrahim İskeçe, “Bu kadar açık şike yapan takımı niçin küme düşürmediniz? sorusuna, “Şikeyi futbolcular yapmış. Bu nedenle kulübü cezalandırmak haksızlık olurdu” yanıtını verdi.

31.05.1981, “Seçkiner: “Şike konusunda Futbol Federasyonu’nun alacağı her kararı, bazı büyük takımların düşmesine yol açsa bile kesinlikle onaylayacağım”

Beden Terbiyesi Genel Müdürü Yücel Seçkiner: “Şike konusunda Futbol Federasyonu’nun alacağı her kararı, bazı büyük takımların düşmesine yol açsa bile kesinlikle onaylayacağım” dedi.

31.05.1981, Şen: “Fenerbahçeli futbolcuların şike yaptığını düşünmek bile mümkün değildir”

Fenerbahçe Kulübü Başkanı Ali Şen, Futbol Federasyonu’nun şike konusunda titizlikle durması çok sevindiricidir. Ancak Fenerbahçeli futbolcuların şike yaptıklarını düşünmek bile mümkün değildir” dedi.

01.06.1981, Şike iddiasında bulunan Altay’lı yönetici ve futbolcular Çarşamba günü Şikâyetler Komisyonu’nda ifade verecekler…

Şike iddiasında bulunan Altay’lı yönetici ve futbolcular Çarşamba günü Şikâyetler Komisyonu’nda ifade vereceklerini açıkladı. Şike yapanları cezalandırmak için maddi delile gerek yoktur, herkes şike var diyorsa ceza verilmelidir.

08.06.1981, “Şike”, Necati Cumalı

“Şike çok eski hikaye. Paranın egemen olduğu toplumlarda önlenmesi güç. Nedir ki paranın tek değer ölçüsü sayıldığı çevrelerde bile iğrenç karşılanıyor. Sporun amacına, ruhuna bütünüyle ters düşmesinden geliyor bu tepki. Spor tutkusu, spor coşkusu, çağımız insanının belki de tek saf kalmış, lekesiz kalmış yanı. Parayla insanın bu temiz yanına da el atmak oluyor şike. …Futbol takım oyunudur. Çağımızda takımlara duyulan sevgi; din gibi bir tutku olmuştur neredeyse. Futbolda şike, bokstan, güreşten, at yarışlarından çok daha kolaydır. Kolaylıkla gözden kaçırılabilir gibi görünür. Onsekiz içinde sert bir girişle yol açılacak penaltı, adamını boş bırakmak, zamansız bir geri pası, pas yanılgısı, kalecinin kornerden gelen bir topa seyirci kalması, kötü zamanlamalar, yeter de artar karşılaşmanın sonucunu değiştirmeye. Başlangıçta kapalı yerlerde varılan gizli anlaşmalar zamanla dillere düşer. Sonunda oyunu satan oyuncu, kendini lekelemekle kalmaz, arkadaşlarını da satmış olur. Takımının binlerce yandaşını da satmış olur. Hep birlikte yengi için savaştığı arkadaşlarının alın terini, emeğini boşa harcarlar. Bu olaylara karışanlar pahalı öderler günahlarının kefaretini. Önce kendi takımı atar kadrosundan. Para verip satın alanlar sırası gelince bizi de satar, der, almaz. Daha da büyük ceza, alnında gün geçtikçe koyulaşan kara lekedir böylelerinin. Çoğunlukla alkolizme sürükler lekelenenleri…”

22.06.1981, “Tokatlı: Şike ihbarı yapan delil gösteremezse hakkında işlem yapılacak”

Futbol Federasyonu Başkanı Yılmaz Tokatlı: “Şike ihbarı yapan delil gösteremezse hakkında işlem yapılacaktır” dedi.

27.03.1982, “Şike konusunda yeni tedbirler getiriyoruz”

Beden Terbiyesi Genel Müdürü Yücel Seçkiner “Şike konusunda yeni tedbirler getiriyoruz” dedi. Şikeye karşı en büyük görev hakemlere düşüyor. Şikeye karşı hakemlere geniş yetkiler verilecek. Hakem şike sezdiği maçı iptal edebilecek, ayrıca maçlara gönderilen gizli gözlemcilerin de sayısı artırılacak” dedi.

30.04.1982, Milliyet’in görüşü: “Bu hukuk anlayışı ile şike önlenemez, üretilir”

“Futbolumuzda bir şike mafyası var. Fakat bu mafya ile savaşacak güç, ne Federasyonlarda, ne Genel Müdürde ne de Bakanda vardır. Hukuk devletinde devlet adına karar verenler, her türlü itiraz hakkının açık olduğunu bilmek zorundadırlar. Hukuk ise her olayda olduğu gibi şikede de açık kanıt arar.

Şike yapan sporcu kesinlikle cezalandırılmalıdır. Ama siz böyle bir kararı devlet adına verdiğimizde, cezayı alan kişi, bunun kaldırılması için hak arama yoluna gidecektir. Hukuk devletinde hak arama yolları kapatılamaz. 

Şike ancak sporu sporcuların yönetimine bırakmak, ceza kurallarını yine kendilerinin koymasını sağlamak, sportif ceza olaylarını genel yargı yollarının kapalı olacağı bir spor ceza yapısına bağlanmakla önlenir.

Şike Türk futbolunun bugünkü derdi değildir. Yıllardan beri profesyonellerimiz, bu derdin elinde köle olmuştur ve futbol dünyamız köküne kurt girmiş bir koca çınar gibi çürümekte, kokuşmaktadır. Sayın Federasyon Başkanı birkaç gün önce bu gerçeği birkaç kelime ile özetlenebilecek bir özetle kamuoyuna açıklamıştır: “Türk futbolunda bir şike mafyası vardır.”

Milliyet, yıllardan beri söylediği şeyi bir kez daha söylemeyi görev saymaktadır. Bir tek yol vardır. O da sporun hukuk içinde ayrıcalık taşıdığı gerçeğini yasallaştırmaktır. Sporu sporcuların yönetimine bırakmak, uyulacak kuralları gene kendilerinin koymasını sağlamak, bu kurallara uymayanların yenik sayılması ya da sportif açıdan cezalandırılması halinde genel yargı yollarının kapalı olacağını yasalara geçirmek lazımdır”.

24.06.1983, “Karşıyaka Kulübü Amatör Şubeler Komitesi Başkanı Kıyat, Şike olaylarının hakemlik müessesesine sıçraması amatör sporları da zedeler”

Karşıyaka Kulübü Amatör Şubeler Komitesi Başkanı Tayla Kıyat “Şike olaylarının hakemlik müessesesine sıçraması amatör sporları da zedeler” dedi.

25.06.1983, “Tokatlı, şike ihbarı yapan Doğan Akı ile Ersen’i azarladı”, Zeki Çol

Futbol Federasyonu Başkanı Yılmaz Tokatlı, iki teknik adama “Madem şike teklif ettiler, niçin devre arasında Federasyon’u aramadınız” dedi.

17.02.1983, “Özgül: Şike için önlem alınmasını istedi”

Gençlik ve Spor Bakanı Vecdi Özgül, Valiliklere, Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü ile Futbol Federasyonu’na gönderdiği bir genelge ile şike ve saha içinde meydana gelebilecek olayların önlenmesi için gerekli tüm önlemlerin alınmasını istedi.

14.04.1983, Tokatlı “Şike doğrudur”

Futbol Federasyonu Başkanı Yılmaz Tokatlı, “Hakem camiasında iyiler kötüleri kovacak ve tertemiz, pırıl pırıl bir hakem müessesesi oluşacaktır” dedi.

22.06.1983, Seçkiner: “Lige leke düşürmek isteyenler, iddialarını kanıtlayamazlarsa bunun hesabını vereceklerdir”

Beden Terbiyesi Genel Müdürü Yücel Seçkiner, “Söylenenler doğru ise ve bunlar kanıtlanırsa ligde çok takımın kaderi değişebilir. Ancak yapılan ihbarlar ortalığı karıştırmak ve lige leke düşürmek amacını taşıyorsa o zaman iş değişir” dedi.

31.05.1984, “Tokatlı: Bu sezon ligler namuslu bitmiştir”

Futbol Federasyonu Başkanı Yılmaz Tokatlı: “Bu sezon ligler namuslu bitmiştir” dedi. 1983-1984 sezonunda hiç şike ihbarı almadıklarını söyledi.

29.07.1984, “Şike var, fakat…”

“Karşıyaka-Kasımpaşa maçındaki şike olayının yarattığı akisler ve olayın aynı zamanda bir ahlak davası olarak ele alınması, sporla ilgili olmayan çevreleri de bu konuya eğmiştir. İstanbul radyosunda “Açık oturum” programını yöneten Abdi İpekçi’de son oturum da konu olarak “şike olayı”nı seçmiştir. 40 dakika süren oturumun sonunda Abdi İpekçi, tartışmaları şu sonuca bağlamıştır: “Karşıyaka-Kasımpaşa maçında şike olduğu intibaı, bu oturuma katılan Devlet Bakanı Malik Yolaç’la Spor Yazarı Sahir Özbek ve hem hukukçu, hem spor yazarı ve spor spikeri olan Halit kıvanç’ta mevcuttu.

Sahir Özbek’e göre, karar sonunda Karşıyaka kümeden düştüğüne göre, bu kadar ağır bir sonuca varan kararın kanaatle değil, müspet delillere dayanılarak verilmesi lazımdı. Halit Kıvanç’a göre yönetmelik kanaati yeter saydığına göre, Federasyon yönetmeliği tatbik etmek zorundaydı.”       {jcomments on}                                                                                                                ./...

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş