Para Konuşur!
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel Hüseyin ÖZKÖK Para Konuşur!

Para Konuşur!

1782Newcastle-United-Owner 

Hüseyin ÖZKÖK – 14 Ekim 2021 İngiltere’nin 1881 yılında kurulmuş köklü kulüplerinden Newcastle United’ın Suudi Arabistan devletine ait Public Investment Fund’a (PIF) satışına Premier Lig yönetimi tarafından onay verilmesi tüm dünyada büyük yankı uyandırdı.

 

Olayın Katar ile Suudi Arabistan’ı karşı karşıya getiren ve Premier Lig Yönetimini de çok zor durumda bırakan perde arkasının hikayesi 2020 yılı Nisan ayındaki pandemi günlerine kadar uzanıyor.

  

Newcastle United, 2007 yılında İngiliz Milyarder Mike Ashley tarafından 134 Milyon Pound karşılığı satın alınmıştı. Ancak futbolla ilgisi olmayan ve “neden bir futbol kulübü satın aldım bilmiyorum” dediği de ortaya çıkan Ashley, Newcastle taraftarı tarafından bir türlü kabul görmedi. Çünkü takım yüksek gelirlerine rağmen vasat transferleri ve yanlış yönetim nedeniyle zirveye oynayamıyordu. Yıllar geçtikçe taraftarlarla yıldızı bir türlü barışmayan Mike Ashley, 2017 yılında kulübü 400 Milyon Pound bedelle satışa çıkartmaya karar verdi. Ancak istediği fiyatın yüksekliği nedeniyle kulübü satın almaya kimse yanaşmıyordu. İngiliz milyarderin kulübün satılması isteğinden vaz geçmediği 2020 Nisan ayında The Guardian gazetesi tarafından ortaya çıkartıldı. Yayınlanan habere göre PIF adlı Suudi Arabistan devletine ait fon, yine aynı yapı içindeki İngiliz iş kadını Amanda Staveley’in yönettiği bir konsorsiyum tarafından örtülü bir şekilde 300 Milyon pound bedelle satın alınmak üzereydi.

  

Ancak bu satış haberi ortaya çıkar çıkmaz konsorsiyumun Suudi Arabistan devletine ait olduğunun anlaşılması, olayı ciddi anlamda bir skandala dönüştürdü. Premier Lig adeta bir “körfez savaşının” eşiğine geldi. Nedeni ise 2017’den beri aralarında çok büyük bir düşmanlık söz konusu olan iki ülke Suudi Arabistan ve Katar’ın İngiltere’de bu defa futbol yayın hakları ihlali nedeniyle karşı karşıya gelmesiydi.

 

Premier Lig’in Orta Doğu yayın haklarına da sahip Türkiye Süper Lig’in de yayıncısı olan Digiturk’ün sahibi Katarlı beIN Media Group, Premier Lig Yönetimi ve 20 kulübe birer mektup göndererek, Suudi Arabistan’a ait bu fonun aynı zamanda korsan yayınlar yapan BeoutQ platformuna da sahip olduğunu belirterek içinde Premier Lig’in de dahil olduğu maçların yayınlarının üç yıldır bu platform tarafından çalındığını ve Newcastle’ın böyle illegal bir oluşuma satılamayacağını ifade edip satışa engel olunmasını talep etti. Ayrıca yayın hakları beIN Sports’a ait Bundesliga, FIFA ve UEFA’ya ait organizasyonların da BeoutQ tarafından çalındığı bu kurumlar tarafından yaptırılan araştırmalarda ortaya çıkmıştı.

  

Diğer yandan Uluslararası Af Örgütü de (Amnesty International) ağır insan hakları ihlalleri nedeniyle uzun süredir suçladığı Suudi Arabistan’ın Newcatle’ı satın alma isteği konusunda Premier Lig yönetimini bir mektupla uyardı. Suudi Arabistan Prensi Muhammed Bin Selman’ın ülkesinin imajını düzeltmek ve şirin gözükmek adına (Sportwashing) bu alımları yaptığını belirten Af Örgütü, ligin imaj için kullanılan bir figür haline gelmesinin önüne geçilmesini istedi.

  

Bin Selman ise özellikle insan hakları ihlalleri nedeniyle Uluslararası Af Örgütü tarafından sürekli suçlanan biri olmasının yanında Türkiye’de 2018 yılı Ekim ayında Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda katledilen Cemal Kaşıkçı cinayetindeki rolü ile de gündeme gelmiş, suçlamalara sessiz kalan Prens daha sonra Eylül 2019’da Amerikan PBS kanalına konuşarak olayın kendi sorumluluğunda olduğunu ancak cinayetten haberi olmadığını iddia etmişti.

  

Bütün bunların ardından ortaya çıkan tepkiler sonrasında Premier Lig yönetimi satış için onay vermeye yanaşmadı ama başvuruyu da reddetmedi. 2020 Temmuz ayının son günlerinde Suudi Arabistan Prensi Muhammed Bin Selman’a ait fonun sahip olduğu konsorsiyum, sürpriz bir şekilde Newcastle için yapılan satış teklifini koronavirüs salgınında ortaya çıkan ekonomik güvensizlik nedeniyle geri çekerek kulübü satın almaktan vazgeçtiğini açıkladı. Yapılan açıklamada kriz nedeniyle kulüp satın almanın artık rantabl olmadığı teklifin bu nedenle geri çekildiği belirtiliyordu. Ama bunun sadece bir manevra olduğu ise yeni anlaşıldı.

 

Tekrar günümüze yani gerçekleşen satış haberine dönmeden kısaca İngiltere’de de futbol ile yeniden ortaya çıkan Körfez krizinin ne olduğuna kısaca bakmak gerekiyor. Çünkü Newcastle’ın satışının siyasi ve ticari çıkarlar nedeniyle gerçekleştiğini, paranın konuştuğunu böylece daha iyi anlayacağız.

  

Körfez Krizi 2017 yılından bu yana süren politik bir kriz. Katar’ı en büyük düşman İran ile ilişki içine girmek ve terörist gruplara destek olmakla suçlayan Suudi Arabistan ile diğer Körfez ülkeleri Bahreyn, BAE ve Umman sınırlarını kapatıp Katar’a ekonomik yaptırım ve ambargo uygulamaya başladılar. 4 ülke Katar’a 13 maddelik bir ültimatom gönderseler de tüm suçlamalar Katar tarafından sürekli reddedildi. Öyle ki spora da yansıyan bu krizde 2019 Ocak ayında Birleşik Arap Emirlikleri’nde düzenlenen Asya Kupası finallerine katılarak şampiyon olan Katar’ın sadece takım olarak ülkeye girmesine izin verilirken, taraftarlar ve gazeteciler ülkeye sokulmadı.

  

Şimdi 17 Eylül 2021’e dönüyoruz. Medyada çıkan bir habere. Haberde küskün Arap prenslerin bir araya gelip bilinmeyen bir yerde toplantı yaptıklarını duyuruluyordu. Suudi Arabistan Prensi Muhammed Bin Selman ve BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnun bin Zayed Al Nahyan, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile bir araya gelmişler ve alışılmışın dışında tişört ve şortlarla verdikleri bir pozu yayınlamışlardı. Ancak toplantının nedeni ve içeriği ile ilgili en ufak bir haber verilmemişti. Trilyonlarca dolar servetin üzerinde oturan bu 3 kişi neden bir araya gelmişti?

  

Şimdi de 7 Ekim gününe gidiyoruz. Premier Lig resmi Twitter hesabından yapılan açıklama ile Newcastle United’ın devredilmesi ile ilgili sorunun çözüldüğünü ve kulübün PIF, PCP Capital Partners ve RB Sports & Media tarafından alındığını bildiriyordu. Yani Newcastle artık Suudi Arabistan devletine ait PIF’e satılmış ve gerçekte Suudi Arabistan Prensi Muhammed Bin Selman kulübün sahibi olmuştu.

  

Satışın bu gizli gündemli toplantının ardından gerçekleşmesi ise ciddi anlamda manidardı. Daha sonra ortaya çıkan ayrıntılar ise olayın tam bir politik ve ticari bir çıkar anlaşması sonrası gerçekleştiğini ortaya koyuyordu. Premier Lig’in Orta Doğu yayınlarının sahibi beIN Sports’un yayınlarını kaçak olarak yayınlayan BeoutQ platformunun bu yayınlarına son vereceği ve Katarlı yayıncının Suudi Arabistan’da da resmi üye kaydına başlayabileceği konusunda anlaşma sağlandığı bildirilirken bununla birlikte hem Premier Lig hem de o dönem 20 kulübe mektup yazan ve kulüp satışına onay verilmemesini talep eden beIN Sports’un bu isteğinden vaz geçtiği anlaşılıyordu.

  

Yani tam 18 ay süren Newcastle’ın satış hikayesi “mutlu sonla” bitiyor ve kulüp bir anda 320 Milyar Pound servete sahip PIF’le birlikte İngiltere’nin en zengin kulübü haline geliyordu. Satışın açıklanması ile birlikte tüm dünyada ciddi anlamda bir tepki oluştu. Özellikle Suudi Arabistan’daki insan hakları ihlalleri ve Kaşıkçı cinayetine rağmen satışa izin veren olayı sadece TV yayın hakları ihlaline indirgeyen Premier Lig yönetimi eleştiri yağmuruna tutuluyor. Diğer yandan Katar’ın da uzun zamandır ülkedeki insan hakları ihlalleri nedeniyle büyük eleştiri altında olduğunu daha önce defalarca dile getirmiştik.

  

Körfez ülkelerinin spor aracılığı ile imaj parlatma çalışmalarına destek veren başta FIFA ve benzeri kurumlar Uluslararası Af Örgütü ve taraftar örgütlerince adeta topa tutuluyor. Ama her zamanki gibi yine sadece çıkarlar ve para konuşuyor. (Money Talks) 

Not: Bu yazı, yazarımızın Ajanssporda yazdığı makaleden alınmıştır.

   

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  1595  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Hüseyin Özkök Salı, 15 Haziran 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

13/03/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

8.910,23

-1,75

 bjk BJKAS

79,20

+0,19

 fb FENER

93,60

+0,21

 gs GSRAY

7,64

+4,37

 trabzon TSPOR

1,63

+0,62

   SPOR ENDEKSİ

5.119,80

+0,99

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 39124134

TRENDYOL SÜPER LİG 2023-2024 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV
Galatasaray 27 23  3   1  57 15 42   72 
2 Fenerbahçe  27  22    4  1 70  22   48 

70

3 Trabzonspor  27  14 4  9  45  33 10 46
4 Beşiktaş 27  14   4  9 39  31 8 46
5 Kasımpaşa 27  11 6  10   48  50 -2 38
6 Sivasspor 27  9 10  8 34  35  

 -1 

 37 
7

Başakşehir

27   10  6   11   35 33  2 36
8 Rizespor 27  10  6

11 

28  40 -12  36 
9 Antalyaspor 27 11  32  31  1 35 
10

Kayserispor

27  10  8 35  38   -3  33
11 Samsunspor 27  9 12

33 

36 -3  33
12 AdanaDemir 27  11  39  36  3  32  
13 Alanyaspor 27  6 12

32 39   -8  30
14 Karagümrük 27  8 12  32  31    29  
15 Ankaragücü 27  11  10 32  35  -3  29
16 Hatayspor 27

6

11  10 32  37  -5 29
17 Gaziantep 27  7 13  31  40  -9  28 
18 Konyaspor 27   10 11  26  39   -13 28

19

Pendikspor  27 6 8 13 32 55 -23  26  

20

İstanbulspor 27 3 6 18 20 51 -31 12

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.