Doç.Dr. Sebahattin Devecioğlu- 12 Haziran 2017 Ekonomi Bakanlığı verilerine göre; İspanya ekonomisi GSYİH’ye göre dünyanın 13. Avrupa Birliği’nin 5. büyük ekonomisi olarak gösterilmektedir.

Diğer Batı Avrupa ülkeleri gibi İspanya’nın ekonomisi de 2. Dünya Savaşı’nın ardından bir dönüşüm sürecine girmiş, bu süreçte tarım sektörünün önemi azalırken hizmetler sektörünün önemi giderek artmış ve bu sektör ekonominin hakim sektörü haline gelmiştir. Tarım sektörü GSYİH’nin sadece %2,5’ini oluştururken hizmetler sektörünün payı %75’e kadar yükselmiştir. Perakendecilik, turizm, bankacılık ve telekomünikasyon sektörleri ekonomik faaliyetin en önemli unsurlarındandır. Diğer taraftan GSYİH’nin %17’lik kısmını oluşturan sanayi sektörü ekonomideki önemini korumaktadır.

Yeni ekonomide gittikçe değeri artan hizmetler sektörünün önemli bir bölümünün sportif faaliyetler oluşturmaktadır. İspanya spor sektörünün en önemli ülkeleri içerisinde yer almaktadır.

Elbette ki, İspanya denilince akla futbol gelmektedir… Futbol yıllarca İspanya’da sosyo-kültürel, politik ve ekonomik olarak önemli bir yere sahip olmuştur.

Bir çok tarihsel kaynaklarda 1930’lı yıllar da ispanya’daki iktidar mücadelelerinin bir ayağını da futbol ve kulüpleri oluşturduğundan bahsedilmektedir.. İspanya’daki iç savaşının galibi olan General Franco ülkeyi 1975’e kadar yönetmiştir. General Franco' nun İspanya’yı iktidarı süresince; Fado, Fiesta ve Futbol ile yönettiği bilinmektedir. İspanya lideri Franco'nun Madrid’de bulunan Barnebau Stadı için “Bana 150 bin kişilik uyku tulumu yapın” sözü, futbolun kitleleri ne kadar etkilediğinin en önemli kanıtıdır. General Franco döneminde çeşitli problemler yaşayan katalonya bölgesi halkının yaşanan olumsuz gelişmeler karşısında tesellisi futbol olmuştur. Real Madrid taraftarı olduğu bilinen General Franco’nun, iktidarda olduğu dönemde el sürmediği tek şeyin katalanların sembolü olan Barselona kulübü olarak bilinmektedir. O dönemde bir çok baskılara maruz kalam Katalonya halkının varlığını sadece Barselonanın ünlü stadyumu Nou Camp’ta sürdürdüğünü düşündüğümüzde, futbolun ne kadar güçlü biz dinamiğe sahip olduğu anlaşılmaktadır.

İspanya’da geçmişte futbol adına yaşanan sosyo-politik ve kültürel gelişmeler, bu gün farklı boyutlara evirilmiştir. İspanya’daki futbol kulüpleri ve stadyumları her ne kadar geçmişin ve tarihsel yaşanmışlıkların izlerini taşıyor olsalar da, bu gün dünya futbolunun en önemli endüstri merkezlerine dönüşmüşlerdir.

İspanya’da La Liga ile İspanya Kral Kupası, Copa del Rey adında iki kupa düzenlenmektedir. Oldukça önemli popülerliğe sahip olan “La Liga” bugün dünyanın en önemli kulüplerine ve oyuncularına sahip marka değeri yüksek olan Premier Lig, Bundesliga gibi liglerin bulunduğu liglerin sıralamasında, İspanya La Liga 2.971,15 Milyon Euro ile ikinci sırada yer almaktadır.

Her ne kadara Barcelona ve Real Madrid, La Liga’nın önemli kulüpleri olsa da, Atletico Madrid, Atletic Bilbao, Valencia, Deportivo ve Real Betis gibi ünlü kulüpleri de bu ligde zaman başarılara imza atmışlardır.

2015/16 sezonunun bitiminden sonra yayınlanan, Deloitte Futbol Para Ligi 2017 verilerine göre;   Dünya futbol kulüpleri gelirleri sıralamasında Barcelona 620,2 milyon Euro’luk geliriyle ikinci ve Real Madrid, 620,1 milyon Euro’luk geliriyle üçüncü sırada yer alan İspanyanın ünlü takımlarıdır.

1899 yılında kurulan ve bu gün ortalama 79,724 seyirciye sahip olan Barselona Kulübünün Maç Günü Gelirleri; 121.4 Milyon Euro, Yayın Gelirleri; 202.7 Milyon Euro, Ticari gelirleri ise 296.1 Milyon Euro’ya ulaşmıştır. Barselona’nın Forma Sponsoru olan Nike’dan elde ettiği gelir 40 milyon dolar, Qatar Sports Investments ve Intel den 41 milyon dolar iken, toplam sponsorluk geliri 81 milyon dolara ulaşmıştır. Bu gün Barselona Kulübünün sosyal medya araçlarında takipçi sayıları; Twitter’da 19.5 milyon, Facebook’da 95.5milyon, İnstagram’da 44.1 milyona ulaşması ile “Bir kulüpten daha fazlası” olduğunu ispatlamıştır. 

İspanyanı diğer ünlü takımı olan 1900 yılında kurulan, 1928 yılında kurulan İspanya Liginde o tarihten beri hiç küme düşmeyen Real Madrid ise; maçlarını ortalama 79,724 seyirciye oynamaktadır. Real Madrid’in Forma Sponsoru Adidas’dan elde ettiği gelir 158 milyon dolar, Emirates’den 34 milyon dolar, Stadyum İsim Hakkı olan United Arab Emirates’den 28 milyon dolar olmak üzere, toplam sponsorluk geliri 220 milyon dolara ulaşmıştır.

Real Madrid’in Maç günü gelirleri 129 Milyon Euro, Yayın Gelirleri 227.7 Milyon Euro Ticari gelirleri 263.4 Milyon Euro dur.   Real Madrid’in Sosyal Medyada takipçi sayıları; Twitter’da 21.7 milyon, Facebook’da 94.1 milyon, İnstagram’da ise 42.6 milyona ulaşmıştır.

Bir başka İspanyol takımı olan Atletico Madrid’in 2015/16 sezonunun gelirler ortalaması 228.6 Milyon Euro ile dünyanın en iyi kulüpleri içerisinde 13. sırada yer almaktadır.

Dünyanın en ünlü futbolcularının İspanya kulüplerinde yer alması, bu kulüplerin marka değerini, ticari gelirlerini ve sponsorluk antlaşmalarını da etkilemektedir.

Real Madrid’li oyunculardan; Karim Benzema, 45 milyon, James Rodriguez, 49 milyon, Isco, 49 milyon, Raphael Varane, 50 milyon, Alvaro Morata, 60 milyon, Toni Kroos, 62 milyon, Gareth Bale, 110 milyon,   Cristiano Ronaldo 130 milyon Euro değere sahipken, çoğu Dünyanın ilk 10 sırasında yer alan Barselonalı Futbolcular, Ivan Rakitic, 50 milyon, Sergio Busquets, 60 milyon, Luis Suarez, 95 milyon, Lionel Messi, 190 milyon, Neymar, 250 milyon Euro değere sahip oldukları olarak ifade edilmektedir. Ayrıca farklı İspanya kulüplerinde oynayan Athletic Bilbao’lu Aymeric Laporte, 48 milyon, Atletico Madrid’li Koke, 56 milyon, Antoine Griezmann, 135 milyon Euro değere sahiptir.

Ayrıca İspanya Stdyumları ile de futbol endüstrisinin önemli sembolü durumuna gelmiştir 95,000 kişilik kapasitesiyle Camp Nou, Avrupa’nın en geniş kapasiteli stadı olarak bilinmektedir. 1947 yılında açılan Real Madrid’in stadı Santiago Bernabeu ise 85,000 kapasitelidir. Real Madrid, 400 milyon Euro maliyetli yeni stadın finansmanı için, stadın isim hakkını satmayı ve üyelerine tahvil satışı yapmayı planlamaktadır. Ayrıca İspanyol kulübü, yeni stadın sunacağı imkanlarla, bu gün elde ettiği 40 milyon euroluk yıllık geliri 52 milyon euroya çıkarmayı hedeflemektedir. Barselona’nın ünlü stadyumu Camp Nou’nun kapasitesinin 98,000’den 105,000’e çıkarılması planlanırken, Futbol sahasının dışında, 12,000 kapasiteli yeni bir basketbol salonu, hotel, müze, kulüp binası ve çeşitli ufak eklemeler de proje kapsamında 600 milyon Euro’luk maliyeti için birden çok kaynak kullanılacağı ifade edilmektedir. Yeni stadyum için kulübün kasasından 200 milyon Euro çıkacağı planlanırken, geri kalan kısmı 200 milyon Euro’luk banka kredisi, stat isim sponsorluğundan 150 milyon Euro, hotel ve diğer ticari gelirlerden 50 milyon Euro kaynak yaratılması beklenmektedir. Yeni Camp Nou’nun İnşaata 2017’de başlanıp 2021’de tamamlanması planlanmaktadır.

İspanya’nın Ünlü stadyumlarının Barcelona’sının Camp Nou’dan koltuk başına gelir: 1,175.59 Euro iken, Real Madrid’in Santiago Bernabeu koltuk başına geliri, 1,340.01 Euro ya ulaşmıştır. Her iki stadyum bir müze olarak düzenlenmiş olup maç organizasyonları dışında Madrid ve Barselona’ya gelen turistlerin programlarında önemli bir yere sahiptirler. Santiago Bernabeu Stadyumu Madrid gezilecek yerler listesinde en çok rağbet göstereceği yerlerin başında gelmektedir. Stadyum turu ve müze ücreti üyelere ve çocuklara indirimli olup, yetişkinlere 24 Euro olarak belirlenmiştir. Camp Nou Stadyumu ise Barselona’nın en çok ziyaret edilen dördüncü müzesi olduğu,  müzede Barça’nın 100 yıllık geçmişini ve bugününü görsel işitsel temalarla tanıtıldığı müzeni yetişkinlere giriş ücreti ise 25 euro olarak belirtilmiştir. Günde binlerce kişinin gezdiği Camp Nou stadyumu senede ortalama 2.5 milyon kişi gezdiği ifade edilmektedir. Barselona Müze ziyaretçilerinden yıllık 30 milyon euro kazandığı, Stadyumun içinde bulunan Nike mağazası FC Barcelona'ya yılda 35 milyon euro ödediği ifade edilmektedir.

Dünya futbolunun önde gelen ülkelerinden olan İspanya, futbol endüstrisindeki yeni gelişmeleri doğru anlayarak, kulüp, stadyum yönetim modellerini yenileyerek, futbol ürün ve hizmetlerini sürekli değiştirerek ve geliştirerek, dünya futbol ekonomisinden önemli yere sahip olmaya devam edecektir.

Kaynak : http://www.ekospor.com/ispanyafutbolendustrisi

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş