Doç.Dr.Sebahattin Devecioğlu- 9 Aralık 2013 Günümüzde futbol, üretim ve hizmet sektörünün en önemli enstrümanlarından biri olarak, oluşturmuş olduğu endüstride milyonlarca dolarlık bir hacme sahiptir.

Nitekim ; Avrupa'da ve Güney Amerika'da spor ekonomisi üzerine çalışmalar yapan, Pluri şirketinin araştırmasında, dünyada futbola yön veren organizasyonların ve ülkelerin marka değerleri açıklanarak, Dünyanın en büyük futbol organizasyonunun,  UEFA Şampiyonlar Ligi olarak belirlemektedir.  32 takımlı turnuvanın piyasa değerinin 5 milyar 225 milyon euroya ulaştığı, Bu organizasyonu 3 milyar 592 milyon euro ile UEFA Avrupa Ligi izlediği, Ülke bazında İngiltere Premier League 3 milyar 386 milyon euro ile başı çekerek rakiplerine büyük fark yaptı. İngiltere'yi 2.700 milyon euro ile İspanya La Liga takip ettiği ve Türkiye Spor Toto Süper Lig ise listeye büyük bir sıçrama yaparak 8. sıradan girerken, 18 kulüplü ligimizin marka değeri 870 milyon euro olarak gösterilmektedir.

Pluri şirketi kulüplerin kadrosunda bulunan futbolcuların bonservis bedellerini göz önünde bulundurarak yapmış olduğu araştırmada ;Türk Futbolu şike ve teşvik soruşturması nedeniyle, tarihinin en sıkıntılı günlerini geçirmesine rağmen, Spor Toto Süper Lig marka değeri olarak dünyanın en büyük 8. ligi haline geldiği, Dünya futbol organizasyonunda ise 11. sırada yer alan Türkiye, Rusya ile birlikte en büyük sıçramayı gösteren iki ülkeden biri olduğu ifade edilmektedir.

Ayrıca Deloitte’ şirketinini Futbol Finansal Görünüm isimli 2013 raporunda Premier Lig, Bundesliga, Seria A, La Liga ve Ligue 1’in içinde bulunduğu 5 ligin ve diğer Avrupa Liglerinin 2011/12 sezonunda yarattığı ekonomik büyüklüğün 19,4 Milyar euro  olduğu, 5 büyük ligin 9,3 Milyar euro gelir elde ettiği, Avrupa futbol pazarında bu liglerin geliri toplam gelirin %48’i bulduğu, Avrupa’da, Büyük liglerin 2011/12 sezonunda bir önceki sezona göre finansal olarak %11 büyüdüğü ifade edilmektedir.

Deloitte'un çalışmasında 2010-11 sezonunda Süper Lig Spor Toto Süper Lig'in 515 milyon euro gelirler açısından Rusya ve Hollanda ile birlikte Avrupa'nın beş büyük ligini (İngiltere, Almanya, İspanya, İtalya, Fransa) takip ettiği belirtilmişti.

Futbol endüstrisinin gelirleri açısından Türkiye Futbol Liginin Avrupa’da sekizinci sırada olması Türkiye’de futbolda dönen paranın gün geçtikçe artığını göstermektedir.  Fakat bu gelirler ve yayın haklarının kulüpleri ayakta tutmak ve Türk Futboluna destek olmak gelişimini sağlamak adına adına Devlet ve Devlete ait kurumların ( Spor Toto-Loto Genel Müdürlüğü, Ziraat Bankası, TRT, Türk Telekom ) gibi kurumların destek olduğu yakından incelendiğinde görülmektedir.

2011/2012  sezondan itibaren başlayan ve Canlı Yayın hakları Digiturk, Özet Yayın hakları TRT ve mobil yayın hakları için Avea’nın yüklü paralar ödediği sezonunda ödenen ve bu yılki bilançosu 453,4 Milyon Dolar olduğu,  Canlı Yayın hakları için 321 Milyon $ ödeyen Digitürk’ün yanında TRT 40,21 Milyon Dolar ödediği, Türk Telekom ise mobil haklar için 13,5 Milyon dolar harcadığı ifade edilmektedir.

Bütün bu gelir gider tabloları futbol yatırımcılarının ve kulüplerin iştahını kabartmasına rağmen Türkiye’de Futbol Kulüpleri ve Futbol Federasyonu,  yeni ekonominin kuralına göre yönetilememektedir. Türkiye’de futboldan elde ettiğimiz gelirlerin büyük kısmı yabancı futbolcu ve antrenörlerin transfer harcamalarına gitmekle birlikte, yanlış proje yatırımlarla kötü yöneticiler tarafından buharlaşmaktadır.

Maalesef yıllardır yapılan milyonlarca yatırım ve desteklere rağmen, Türk Futbolu ve organizasyonları,  iç pazarın dışında, ihraç edilebilecek yayın gelirleri dış ülkelere satılabilecek bir ürün, hizmet ve organizasyon sunamamaktadır.

Son günlerde büyük takımların, küçük takımlara elenmesi ile başlayan, Türkiye Ziraat Kupası ile ilgili tartışmalar, Türk futbolunun bırakın dış pazara, iç pazara yönelik bir hizmet sunamadığının en güzel örneğidir. Çünkü Türkiye Ziraat Kupası Büyük takımların ( FB, BJK, TS) bu kupada elde ettikleri gelirlerin, futbolculara ödedikleri, maç başı ödemelerini karşılamadığı için, kupadan ayrılmak zorunda kalmışlardır.

Türkiye’de Futbol;  pancara, pamuğa kote konularak, köylüye verilen desteklerle üretme, rekabet etme, sadece tüket modeli ile sübvanse edilerek yönetilirse, Türk futbol kurumlarının da Türk köylüsü gibi ürettiği ürünler (Ziraat Türkiye Kupası)  tarlada kalarak iç ve dış pazarda alıcı bulamayacaktır.

Dolayısı ile  Türkiye Ziraat Kupasının Ana Statüsünün bir an önce değiştirilerek Marka değerinin artırılması gerekmektedir. Türk Futbolu toprağa dayalı ekonomiden uzaklaşarak, yeni ekonominin kurallarını algılayıp, kurumsal ve organizasyon yapısını değiştirerek, rakipleri ile rekabet edebilecek özelliklere bir an önce kavuşup, dünya futbol pazarında alıcı bulmanın ve gelişen futbol pazarında pay almanın çarelerini aramalıdır.

{jcomments on}

Kaynaklar:

http://www.internethaber.com/sportoto-super-lig-futbol--400145h.htm
http://www.totemspor.com/yazarlar/kerem-akbas/super-lig-para-basti-300513
http://www.pluriconsultoria.com.br/sport.php
http://www.deloitte.com/

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş