Murat Başaran- 2 Nisan 2018  Amatör sporu teşvik amacıyla 27 Mart 2018 tarih ve 30373 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7103 sayılı Kanunun 35’inci maddesi ile 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna 1 Mayıs 2018 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere ek bir madde eklenmiştir. Bu düzenleme aşağıdaki gibidir:

“MADDE 35- 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“Sporcu ücretlerinden tevkif yoluyla alınan gelir vergisinin iadesi

EK MADDE 12- Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de faaliyette bulunan spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketleri tarafından sporculara ödenen ücretlerden tevkif edilerek ilgili vergi dairesine kanuni süresinde beyan edilen ve ödenen gelir vergisi tutarları, ilgili işverence Türkiye’de kurulu bankalarda açılmış olan özel hesaplara, ödemeyi takip eden beş iş günü içinde ilgili vergi dairesi tarafından4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, bu maddenin dördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 23 üncü maddesi hükmü uygulanmaksızın red ve iade edilir.

Özel hesaba aktarılan tutarlar aşağıdaki harcamalar dışında kullanılamaz.

a) Amatör spor dallarında sportif faaliyet gösteren sporculara, bunların çalıştırıcılarına ve diğer spor elemanlarına yapılan ücret ve ücret sayılan ödemeler (Bu hesaptan yapılan ödeme, her bir sporcu, çalıştırıcı ve diğer spor elemanları için yıllık olarak 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin üçüncü gelir diliminde yer alan ve ilgili yılda ücretler için geçerli olan tutarın üç katını aşamaz.), 

b) Bu fıkranın (a) bendi kapsamındaki sporcu, çalıştırıcılar ve diğer spor elemanlarının, sportif faaliyetlerine ilişkin iaşe, ibate, seyahat, sağlık, eğitim-öğretim harcamaları ile amatör spor dallarına ilişkin hazırlık kampları, müsabaka, malzeme ve ekipman, federasyon vize, lisans, tescil ve katılım harcamaları.

Özel hesaba aktarılan iade tutarları ile bu hesaptan yapılan harcamalar, gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider, indirim veya maliyet olarak dikkate alınamaz.

Özel hesaptan amaç dışı kullanılan vergi iadeleri, amaç dışı kullanıldığı vergilendirme dönemine ilişkin gelir (stopaj) vergisi olarak özel hesap açılan mükellef adına 213 sayılı Kanundaki esaslara göre vergi ziyaı cezası kesilerek tarh edilir ve gecikme faizi hesaplanır.

Özel hesapta yer alan tutarlar, bu maddenin dördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç, rehnedilemez ve haczedilemez.

Özel hesabın oluşturulması, idaresi, bu hesaba aktarılan tutarların kullanılması ve denetlenmesi ile maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye, Maliye Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı müştereken yetkilidir.”

Bu düzenleme ile amatör spor dallarının desteklenmesi amacıyla; Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilmiş spor kulüpleri tarafından sporculara yapılan ücret ödemeleri üzerinden kesilen gelir vergisi tutarının amatör spor faaliyetlerinde kullanılması yönünde düzenleme yapılmaktadır. Bu kullanımın çerçevesi olarak, amatör dallardaki sporcular, antrenörler ve diğer personelin giderlerine harcanması kaydıyla iade edilmesi öngörülmektedir.

Bu yolla kayıt dışı bırakılan sporcu ücret ödemelerinin de oto finansman kaynağı olarak kayıt altına alınması da amaçlanmıştır.

Düzenleme gerekçesi olarak;

Belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis edilmesine yönelik vergi kanunlarında çok sayıda hükmün olduğu, spor kulüplerine yönelik düzenlemede vergilerini tam olarak ve zamanında ödeyen spor kulüplerinin bu vergileri sadece amatör spor branşlarında kullanılmak üzere tekrar geri alabilmelerinin amaçlandığı, düzenlemenin amatör spora tahsis edilen kaynakların artırılması konusunda önemli bir adım olduğu, esasında sporun finansmanı ve kulüplerin kuruluşu, çalışma usul ve esasları gibi konular başta olmak üzere spor alanında kapsamlı bir düzenlemeye ihtiyaç duyulduğu, öte yandan amatör sporlarda kullanılmak üzere spor kulüplerine iade edilmesi öngörülen vergilerin daha sonra kulüplerce bu düzenlemenin amaçlarına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının Bakanlık tarafından takip edileceği vurgulanmıştır.

Türk sporunun geliştirilmesi ve desteklenmesi amacıyla Spor Genel Müdürlüğü, Türkiye Futbol Federasyonu ve bağımsız spor federasyonlarına tescil edilmiş olan ve Türkiye’de faaliyette bulunan spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketlerinin sporculara yaptıkları ücret ödemeleri üzerinden kestikleri gelir vergisinin, kanuni süresi içerisinde beyan edilip ödenmesinden sonra bu kesintilerin spor kulüplerince veya sermaye şirketlerince oluşturulan özel bir hesaba ilgili vergi dairesi tarafından, amaç dışı kullanım nedeniyle yapılmış tarhiyatlar hariç olmak üzere, 6183 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi hükmü uygulanmaksızın beş işgünü içinde aktarılmasına yönelik düzenleme yapılmaktadır.

Düzenlemeye dair komisyon görüşmeleri esnasında; 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun hazine birliğini öngören ve belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis edilememesi (adem-i tahsis) ilkesiyle uyumlu olmayan hususlar içerdiği, diğer taraftan düzenlemenin spor kulüplerinin yetiştireceği amatör sporcular arasında adaletsizliğe sebep olacağı, büyük bütçeli spor kulüpleri ile küçük bütçeli spor kulüplerinin imkanlarının kıyas edilemeyeceği, bu sebeple spor kulüplerinden elde edilecek vergi gelirlerinin Gençlik ve Spor Bakanlığı ve yerel yönetimlerle koordineli olarak bütün amatör sporcuların eşit olarak yararlanacağı şekilde kulüplere aktarılmasının daha yerinde olacağına yönelik değerlendirmeler de yapılmıştır.

Düzenleme;

i-Spor faaliyetiyle uğraşan kurumların teknik kadro ve diğer ücretlilerine yaptıkları ödemeler hariç olmak üzere, amatör/profesyonel statüdeki tüm sporcularına yapacakları ödemeler üzerinden kesilen gelir vergisini kapsamaktadır.

ii- Vergi iadesi yoluyla yaratılan fon tutarı, olması halinde başkaca vergi borçlarına (amaç dışı kullanılması durumunda gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecek gelir vergisi hariç) mahsup edilmeyecektir.

iii-Amatör spor dallarında sportif faaliyet gösteren sporculara, bunların çalıştırıcılarına ve diğer spor elemanlarına yapılan ücret ve ücret sayılan ödemeler (Bu hesaptan yapılan ödeme, her bir sporcu, çalıştırıcı ve diğer spor elemanları için yıllık olarak 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin üçüncü gelir diliminde yer alan ve ilgili yılda ücretler için geçerli olan tutarın üç katını (2018 hesap dönemi için ödeme yapılan yıllık (120.000 x3)= 360.000TL’yi aşamaz.), (1)

iv-Özel hesaba aktarılan tutarların, amatör sporcuların, bunların çalıştırıcılarının ve diğer spor elemanlarının ücretleri ile bunların sportif faaliyetleri ile ilgili seyahat, sağlık, eğitim-öğretim harcamaları ile amatör spor dallarına ilişkin hazırlık kampları, müsabaka, malzeme ve ekipman, federasyon vize, tescil ve katılım harcamalarında kullanılacaktır.

v - Özel hesaptan amaç dışı kullanıldığı tespit edilen tutarlar için, amaç dışı kullanılan döneme gelir (stopaj) vergisi tarhiyatı yapılarak vergi ziyaı cezası kesilecektir.

vi- Özel hesapta yer alan tutarların, amaç dışı kullanım nedeniyle yapılmış tarhiyatlar hariç olmak üzere, rehin ve haciz dışı bırakılacaktır.

vii- Özel hesabın oluşturulması, idaresi, bu hesaba aktarılan tutarların kullanılması ve denetlenmesi ile maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasların, Maliye Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığınca müştereken belirlenecektir.

viii- İade edilecek tutar Gelir Vergisi Kanununun Geçici 72’nci maddesi uyarınca yapılacak vergi kesintisidir. Bilindiği üzere; 31/12/2019tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi tevkifatı yapılmaktadır.

a) Lig usulüne tabi spor dallarında;

1) En üst ligdekiler için % 15,

2) En üst altı ligdekiler için % 10,

3) Diğer liglerdekiler için %  5,

b) Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden % 5.

Bu ödemeler nihai vergileme niteliğinde olduğundan ayrıca Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü madde kapsamında tevkifat yapılmayacak ve ücret gelirini elde edenler tarafından bu gelirleri için yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirleri için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.

 Ücretlerin nakit dışındaki ödeme araçları vasıtasıyla yapılması

Sporcu ücretleri, nakit olarak ödenebildiği gibi ayın olarak da ödenebilmektedir.

Sporcu ücretlerine ilişkin ödemelerin nakit dışında örneğin gayrimenkul veya taşıt ve benzeri ayın şekilde yapılması halinde, Gelir Vergisi Kanununun 63 üncü maddesinin son fıkrası uyarınca ücretin safi tutarı;

• Verilen ayınlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakende fiyatlarına göre,

• Konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler ise, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal bedeline göre tespit edilmek suretiyle değerlenecek ve bu ödeme tutarları toplamı üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.

            İade edilecek verginin sarf olunacağı amatör spor faaliyetinin veya spor dallarının neler olduğu sorunu, özellikle lig usulüne göre müsabık spor kulüpleri(dernekler), iktisadi işletmeler ve A.Ş.’ler bakımından ivedilikle belirlenmelidir. Bireysel spor/sporcularda durum daha anlaşılır görünmektedir.

Türkiye’de amatör –profesyonel spor dalları/sporcu ayrımı spor mevzuatında açık biçimde yapılmamıştır. 5253 sayılı Dernekler Kanununa göre kurulan, Dernekler Yönetmeliğinde ve Gençlik ve spor kulüpleri Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara tabi tutulan, Spor Genel Müdürlüğü Amatör Spor Dalları Ceza Yönetmeliği, Sporcu Lisans, Tescil, vize ve transfer Yönetmeliğine tabi/bağlı spor kulüpleri ölçütü, her biri Kurumlar Vergisi açısından muaf olsalar da, şirketleşmiş (kar amacı güden) /dernek statüsündeki yapılar arasında homojen bir amatör/profesyonel spor zemininin oluşmasına engel teşkil edecektir.

Ayrıca, müstakil bir spor dalında faaliyette bulunan spor kulübü ile birden fazla amatör/profesyonel spor dalında faaliyette bulunan spor kulüpleri arasında, aynı spor dalında faaliyette bulundukları amatör alanda, potansiyel kaynakları itibariyle rekabet eşitsizliğine de yol açabilecektir.

KDV Uygulama Genel Tebliğinde amatör/profesyonel ayrımı vergi uygulaması bakımından yapılan tanımlamalar da göz ardında tutulmamalıdır. Tebliğde açık olarak yer verildiği biçimde;

“Amatör ve profesyonel ayırımının, sanatçı veya sporcunun bu faaliyetleri karşılığında gelir elde edip etmemesine göre yapılması gerekir.

Profesyonel terimi, bir kişinin mesleğini amatör gibi zevk için veya heves dolayısıyla değil de kazanç sağlamak ve geçimini temin etmek amacıyla yapmasını; konser kavramı ise, genel veya özel bir toplantıda herhangi bir müzik türünde ve herhangi bir çalgıyla veya sesle veya her ikisi ile birlikte yapılan müzik icrasını ifade eder.

Eğer sporcu ve sanatçı söz konusu faaliyetleri nedeniyle gelir elde ediyorsa profesyoneldir. Bu faaliyetini belli bir menfaat karşılığında yapmaktadır. Dolayısıyla amatör ve profesyonel ayırımı yapılırken sporcu ve sanatçıların katıldıkları gösteri, konser, maç, yarış ve benzeri organizasyonlar nedeniyle ferdi olarak veya bağlı bulunduğu kurum, kuruluş, organizasyon, kulüp veya benzeri teşebbüsler aracılığı ile belli bir gelir elde edip etmediğine bakılmalıdır.

Ayrıca ticari bir organizasyon içinde yapılan faaliyetlerin tamamı gelir sağlayıcı nitelikte olduğundan, bu tür faaliyetler herhangi bir ayırım yapılmaksızın 3065 sayılı Kanunun (1/1) inci maddesindeki genel hükme göre vergilendirilir.”{jcomments on}

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

[1] Madde 103

(302 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2018 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınmak üzere Gelir vergisine tabi gelirler;

14.800 TL'ye kadar  %15;

34.000 TL'nin 14.800 TL'si için 2.220 TL, fazlası %20

80.000 TL'nin 34.000 TL'si için 6.060 TL, (ücret gelirlerinde 120.000 TL'nin 34.000 TL'si için 6.060 TL), fazlası %27

80.000 TL'den fazlasının 80.000 TL'si için 18.480 TL, (ücret gelirlerinde 120.000 TL'den fazlasının 120.000 TL'si için 29.280 TL), fazlası  %35

Oranında vergilendirilir…

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş