Tuğrul Akşar/26 Mayıs 2014 Geçen Cumartesi paranın gücünün test edildiği bir karşılaşma izledik.

Bir yanda 572 Milyon Euro’ya ulaşan takım değeriyle Real Madrid, diğer tarafta 231 Milyon Euroluk takım değeriyle Atletico Madrid. Bir tarafta yıllık 518.3 Milyon Euroluk geliriyle Avrupa Para Ligi’nin kralı Real Madrid, diğer yanda ancak 20.sıradan Para Ligi’ne girebilmiş, sahip olduğu 120 Milyon Euroluk geliriyle Galatasaray ve Fenerbahçe’nin bile gerisinde kalmış bir Atletico Madrid.

Real Madrid’in 2012-13 sezonunda naklen yayın geliri 188.3, ticari gelirleri 211.6 ve maç günü gelirleri 119 milyon Euro’ya ulaşıyor. Buna karşın Atletico Madrid’in naklen yayın gelirleri 52.5, ticari gelirleri 40 Milyon ve maç günü gelirleri de 27.5 Milyon Euro civarında gerçekleşmiş.

Real’in son beş yılda gelirleri %30’luk bir artışla, 401 milyon Euro’dan 518 Milyon Euro’ya ulaşırken, Atletico Madrid’in gelirleri ise ancak, %14’lük bir artışla 105 milyon Euro’dan 120 Milyon Euro’ya ulaşabilmiş.

Kısacası, finansal ve iktisadi anlamda bakıldığında iki takımı birbiriyle mukayese etmek mümkün değil. Her iki takım arasında 398 Milyon Euro’luk bir gelir ve 341 Milyon Euro’luk da bir kadro farkı bulunuyor.

Burada da açıkça görülüyor ki, Şampiyonlar Ligi’nde para çok önemli bir faktör…Bütçenizin büyüklüğüne göre ancak takım kadrosu kurabiliyor ve mücadele edebiliyorsunuz. Başarılı olma ihtimaliniz de var. Ancak, başarısız olma olasılığınız çok daha yüksek. 2005 yılında Porto’nun bu kupayı kazanması gibi bazen küçük tatlı sürprizler olabiliyorsa da, artık, son yıllarda bu sürpriz de rafa kalkmış durumda. Çünkü, takım bütçeleri arasındaki fark, doğrudan takımların sportif rekabet güçlerine yansıyor. Bütçesi yüksek takımlarda oyuncu kalitesi ve kadro zenginliği bu maçta da olduğu gibi açıkça ortaya çıkabiliyor.

Yukarıdaki verilerden hareketle analiz yaptığımızda şunu görüyoruz: Real Madrid gelir olarak, Atletico Madrid’den tam 3.3 kat, kadro değeri olarak ta yaklaşık 1.5 kat daha fazla bir değere sahip. Doğal olarak bunun yansımasını maç içinde takımların sportif rekabet güçlerinde gördük.

Real Madrid kadrosunda 25 Milyon Euro ve üzeri 11 oyuncuya sahipken, Atletico’nun 25 Milyon Euro ve üzeri oyuncusu bulunmuyor. Bu sene harikalar yaratan Diego Costa’nın bonservis bedeli 2.5, Arda Turan’ın ise 13 Milyon Euro’ya ulaşıyor.

Sonuçta, Real Madrid 90+’ya kadar 1-0 mağlup götürdüğü maçı, uzatma dakikalarında Ramos’un kafasından bulduğu gol ile önce uzatmalara götürdü, arkasından da Atletico’nun çökmesiyle maçı 4-1 kazandı.

İlk yarıda düşük tempolu ve kontrollü oyunuyla, oyuna çok da fazla ortak olamayan Real, ikinci yarıda artan Atletico baskısını atlatabilmek ve oyuna ortak olup maçı kopartabilmek için oyuncu değişikliklerini gitti. Ancelotti’nin maçın sonlarına doğru ve uzatma dakikalarında yaptığı bu değişiklikler, maça damgasını vurdu. Takım daha bir canlandı, tempolandı ve üretken olmaya başladı. Nitekim, gitti denilen maç, uzatmalarda atılan bir golle geriye geldi. Bu süreçte Ancelotti; Fabio Coentrao, Khedira, Benzema gibi toplam değeri 77 Milyon Euro’ya ulaşan oyuncularını çıkartıp Marcelo, Morata ve Isco gibi toplam değeri 33,5 Milyon Euroluk oyuncularını oyuna sürerken, Atletico Madrid ise toplam değeri 27,5 Milyon Euro’ya ulaşan Diego Costa, Raul Garcia ve Felipe Luis gibi oyuncularını çıkartıp Adrian, Aldelweireld ve Sosa gibi toplam değeri 8.5 Milyon Euro’ya ulaşan oyuncularını karşı hamle olarak kullandı.

40 yıl sonra Şampiyonlar Ligi finali oynayacak bir takımın en önemli ve değerli iki oyuncusu sakatsa, “Perşembe’nin gelişi, Çarşamba’dan belli oluyor”. Nitekim, takımın en önemli ofansif gücü ve gol silahı, etkin ve agresif oyunuyla Atletico’yu La Liga’da şampiyonluğa, Şampiyonlar Ligi’nde ise finale taşımış Diego Costa, sakatlığı yüzünden ancak ilk dokuz dakika oynayıp çıkmak zorunda kalıyor.

Takımın ikinci en önemli oyuncusu Arda Turan ise ne yazık ki, sakatlık nedeniyle kadroda yer alamıyor. Oysa ki, bu maçta Atletico gerçekten de Arda’ya çok ihtiyaç duydu. 90 dakika boyunca alan daraltan, topun arkasına geçen, kademe yapan ve oyunu domine etmeye çalışan Atletico’nun düşmeye başladığı 60’lardan sonra, takımın Arda’ya çok ihtiyacı vardı. Çünkü, takım fizik ve kondüsyon olarak düşmeye başlamıştı. Bu nedenle, ilk yarıda olduğu gibi bir türlü defanstan organize çıkamıyorlar, Real’in artan baskısını kıramıyorlardı. Çıkarttıkları topları ise ileride tutabilecek, takımı rahatlatacak, defansa yeri geldiğinde destek verecek, oyunun yönünü ve sonucunu değiştirecek bir Arda’ya gereksinim vardı.

Ama olmadı ve bu eksiklikler Atletico Madrid’in belini büktü. “Güneşe kar dayanmaz”dı ve öyle oldu, son yarım saatini Real’in ablukasında geçiren Atletico Madrid uzatmalarda sahip olduğu üstünlüğünü koruyamadı, iyice çöktü ve maçı 4-1 kaybetti. Bu aslında parasallaşan futbol için son derece normal bir sonuç. Çünkü parasallaşan futbol, takımların bütçeleri arasında iktisadi ve mali önemli uçurumlara neden oluyor. Bu da yeşil sahalara küçüklerin aleyhine haksız rekabet olarak yansıyor.

İşin kötüsü, ne yazık ki, bu sonuçlar bir süre sonra kanıksanarak, olağan hale geliyor…Eminim ki, bu sonuca en çok da UEFA sevinmiştir. Çünkü, her şeyin itinayla paraya çevrildiği, oyunun “iş”e dönüştüğü endüstriyel futbolda reyting, ticarileşen futbolun temel yakıtını oluşturuyor. Oysa, futbolun geleceği için, bizim gibi gelişmekte olan futbol ülkelerinin motivasyonu ve ümitleri için Atletico’nun kazanması büyük bir motivasyon olurdu. Şampiyonlar Ligi’nde daha az sürprizin gerçekleştiği bir futbol yapılanmasına doğru hızla ilerliyoruz. Bu durum bir süre sonra keyif verici olmaktan çıkıp futbol için sıkıntıya dönüşecektir. Küçüklerin de en azından sürpriz yapabilecekleri bir futbol organizasyonu bugünden daha çok güzel olurdu diye düşünüyorum.

1.8 Milyar Euro’ya ulaşan İspanyol futbol gelirlerinin %56’sının, sadece Real Madrid ve Barcelona arasında paylaşıldığı bir gelir yapısında ve toplam borçları 3 milyar Euro’ya ulaşan La Liga’nın borçlarının yüzde yetmişbeşinin bu iki kulübe ait olduğu bir finansal yapılanma içinde Atletico Madrid bu sene olağanüstü bir performans sergileyerek, bu iki kulübü geride bırakıp şampiyon oluyor ve Şampiyonlar Ligi’nde final oynuyorsa bu olağanüstü bir başarıdır. Bu başarıyı parayla, pulla açıklamak mümkün değildir. Bu performansın devamlılığı ve kalıcılığı konusunda bir şey söyleme şansımız çok fazla yok ama bu başarıdan çıkartılacak çok önemli dersler var. Bunu tüm futbol adamlarının dikkate alması gerekir.

UEFA’nın yeni düzenlemeleri ve finansal fair play ne yazık ki, hep küçük futbol kulüplerini vuruyor. Çünkü, UEFA büyük kulüplere söz geçiremiyor. Daha bundan birkaç ay öncesine kadar Neymar’ın transferindeki usulsüzlükler nedeniyle Barcelona’ya verilen transfer cezası 15 günde kaldırılıyorsa, borcu yüzmilyonlarca Euro’ya ulaşmış İngiliz ve İspanyol kulüplerine ses çıkartılmıyorsa, PSG gibi takımlar başta olmak üzere, sponsorluk adı altında büyük kulüplere akıtılan yüzmilyon Eurolara göz yumuluyorsa, nerde kaldı Plati’nin Fair Play’i ve kulüpler arasındaki dengeli rekabeti? O zaman tabi ki, şunu söylemek çok doğal oluyor. UEFA aslında reytinge ve dolayısıyla paraya dayalı futbolun bayraktarlığını yapmaya devam ediyor. Bunun için de kesenin ağzını açmış durumda. Kendisi kazanırken, büyük kulüplere de kazandırmaya devam ediyor.  Diğer taraftan büyük kulüplerin hep vitrinde olmalarını sağlamak için getirdiği katsayı uygulamasıyla da, büyüklerin başına herhangi bir "iş" kazasının gelmesini de daha baştan önlemiş oluyor. Bununla beraber, büyük kulüplere de rakip gerekiyor. Bunun için de Atletico gibi bazı küçük hoş sürprizler olmalı. Ancak, bu sadece bir sürpriz olarak kalmalı.  Bunu yaparken, büyük kulüplerin rekabetlerini de izleyeni sıkmadan düzenlenmeli ve tv seyircisini de bir ölçüde tatmin etmeli  ki, para gelmeye devam etsin!

Bu anlayış doğal olarak, bazen paranız da olsa, arzu ettiğiniz kupaya ulaşmanızı önleyebilir. Yani, UEFA bize, parayla saadet olamayacağını, saadeti kiöe verceğini kendisinin belirleyeceğini ifade ediyor. Böyle olmasa, aksi halde dünyanın en zengin kulübü Galakticosların her sene bu kupayı evlerine götürmeleri gerekirdi. Ancak, onlar da  on iki seneden sonra bu kupaya ulaşabildiler. Ama şurası bir gerçek ki, UEFA “parasız saadetin hiç olamayacağını da bize çaktırmadan göstermiş oluyor. Olsa da bir yere yere kadar!”{jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş