Futbolda Oyuncu Amortismanı Sorunu Üzerine...
Bizi Takip Edin Futbol ekonomisi facebookta futbol ekonomisi twitterde
x
Buradasınız >> Ana Sayfa Haberler & Makaleler Genel KUtlu MERİH Futbolda Oyuncu Amortismanı Sorunu Üzerine...

Futbolda Oyuncu Amortismanı Sorunu Üzerine...

Kutlu MERİH- 13 Aralık 2005 Giriş: Birçok futbol kulübünün bilançosu –şirket olanlar dahil- yakın bir zaman kadar kulübün oyuncu olarak sahip olduğu aktifleri bilançolarında göstermiyorlardı. Bunlar ise hem katma değer yaratmak açısından hem de bir transfer değerine sahip olduklarından bir aktif olarak değerlendirilmelidir.

 

Bu uygulamanın kökeninde insan “aktiflerini” kapitalize etmekteki konvansiyonel muhasebecilik sorunları yatmakta idi. Bu sorunlar genelde bütün “intangible – maddi olmayan” aktiflerin bilançolaştırılmasında görülmektedir. Bu muhasebe sorunları nedeniyle yakın zaman kadar oyuncuların değeri bilançolarda bir aktif kalemi olarak gösterilemedi.

 

Bir oyuncu katma değer yaratan bir aktif olarak düşünülebilir. Aynı zamanda bir ekonomik değer olarak satılabilir de. Burada muhasebeleştirilen değer oyuncunun kendisi değil, lisansından kaynaklanan futbol oynama hakkından kulübü tarafından yararlanılmaktır. Diğer taraftan bir oyuncu aynı zamanda bir pasif olarak da değerlendirilebilir. Bunun nedeni kulübün oyuncu ile belirli bir dönemi kapsayan bir sözleşme yapması ve bu dönem için oyuncuya borçlanmasıdır. Bir yıldız oyuncu ile oynadığı oyun başına sözleşme yapmak son derecede ender görülen bir olaydır.
 

I- Futbolcular için muhasebeleştirme
 

İnsan kaynağı muhasebesi ile ilgili sorunlar 1960 larda gündeme geldi ve işletmelerde insan kaynağı muhasebe tekniklerine dayanan sistemler 1970 lerin sonlarına doğru gerçekleştirilebildi. Bundan sonra ise bu konuya ilgi azaldı. Günümüzde ise AB ve OECD gibi kuruluşların konuya ilgi göstermesi bunun tekrar gündeme gelmesine olanak sağladı. Artık intangible aktifler ve insan kaynakları ulusların rekabet gücünün önemli göstergeleri olarak değerlendiriliyor. Bu da konu ile ilgili araştırmaların sürdürülmesini ve yaygınlaşmasını sağlıyor.

 

Buna göre futbol oyuncularının muhasebeleştirilmesi, işletmelerin insan gücünün muhasebeleştirilmesi teknikleri ile ilintilidir. Diğer taraftan futbolcularının örneği oldukça özeldir. Futbol kulüpleri açısından futbolculara ödenen transfer ücretleri performansı arttırmaya yönelik olduğunda bir tür pahalı yatırım gibi düşünülmelidir. Yakın bir zaman kadar bir çok kulüp bu harcamaları,  harcanan döneme ilişkin gelir-gider  hesaplarına aktarıyordu. Şimdi ise buna geçerli bir muhasebe uygulaması gözü ile bakılmıyor. Futbolculara ödenen transfer harcamaları birden çok muhasebe dönemini kapsayabilmektedir.

 

Futbolcuların muhasebeleştirilmesi gündeme geldiğinde iki öneli olgu öne çıkmaktadır.

 

§         İlk olarak; futbolcular bir aktif olarak değerlendirilmek için gerekli muhasebe kurallarına uymakta mıdırlar?

 

§         Eğer böyle ise; nasıl muhasebeleştirilmelidirler?

 

Muhasebe kurallarına göre bir aktif, geçmişte yapılan harcamaların gelecekte gelir yaratabilmesi kapasitesi olarak tanımlanmaktadır. Tangible (maddi) aktifler katma değer yaratabilen finansal ve fiziksel varlıklardır.

 

Intangible (maddi olmayan) aktifler ise, fizik varlıkları olmayan fakat katma değer yaratma kapasitesine sahip çeşitli imtiyazlar ve haklardır.

 

Tangible sabit aktifler genel olarak bilançolarda tarihi maliyetlerine, yani aktif elde edildiğinde kuruluşa olan maliyetlerine göre kapitalize edilir. Bu aktif ise, aktifin faydalı ekonomik ömrüne göre amortize edilir. Maddi olmayan aktifler de tarihi maliyetlerine göre kapitalize edilir ve faydalı ekonomik ömürlerine göre amortize edilir. Burada kuruluştan ayrı olarak alınıp satılabilmeleri gerekir. Bu uygulama harcama ve gerçekleştirme ilkeleri ile uyumludur.

 

Bu kriterlere göre, futbol oyuncuları muhasebe açısından bir maddi olmayan (intangible) aktif olarak değerlendirilebilir mi? Futbol oyuncuları genel olarak birden fazla muhasebe döneminde kulüplerine gelir kazandıran varlıklardır. Sözleşmelerinin konusu olan kazanç genel olarak intangible ”kulübün başarısına katkı“ dır. Bu sözleşmeler kendilerini yasal olarak bir kulübe bağlar ve kulüpleri tarafından üzerlerinde yasal haklar  talep edilebilir.  Bir kulüp ile sözleşme imzalayan bir oyuncu artık başka bir kulübün de oyuncusu olamaz. Kulübün performans gücünün bir parçası haline gelir. Artık kulübünün onayı olmadan başka kulüpte oynayamaz ve başka kulübün başarısı için çalışamaz.

 

Bu durum çalışanlar ve işverenler arasında yine güçlü sözleşmelerin geçerli olduğu diğer sektörlerden oldukça farklıdır. Genel olarak muhasebe ilkeleri uzman bir takımın uzmanlıklarını,  bir kuruluş adına sözleşmeli olarak kullanmasına bir tür maddi olmayan aktif gözü ile bakmaktadır. Burada uzman takım kuruluşun gelecekteki gelirlerine katkıda bulunabilir fakat kuruluşlar bu takımların önceden belirtilen ayrılmalarını yasal olarak engelleyemez. Buna göre kuruluş uzmanlardan kaynaklanan gelecekteki gelirlerin oluşmasına garanti gözü ile bakamaz ve uzman takımı bir aktif olarak değerlendirilemez. Bazı durumlarda uzmanların ayrılması ve rakip firmalar için çalışması durumu için bazı engelleyici sözleşme hükümleri konsa bile kuruluş yine gelecekte kendisi için bir gelir oluşmasını garanti edecek durumda değildir.

 

Buna karşılık oyunculara yaptıkları sözleşmeler, kulüplerin hizmetleri konusunda bazı haklar vermekle birlikte, futbolcu transferi yaygın bir şekilde uygulanmakta ve futbolcular için bir transfer pazarı oluşmaktadır. Bu durumda futbolcuları bir ’’maddi olmayan (intangible) aktif“ olarak değerlendirmenin koşulları oluşmamaktadır. Futbol sektörü şimdi futbolcuların muhasebeleştirilmesi açısından bazı vergileme sorunları ile de karşı karşıyadır.

 

Buna göre şayet futbolcular bir maddi olmayan aktif olarak - veya daha uygun olarak  verdikleri hizmeti kullanma hakkı -  değerlendirilecek ise, futbolcuların nasıl muhasebeleştirilmesi gerektiği bir sorun olarak gündeme gelmektedir.

 

II- Futbolcu; bilanço veya kar-zarar kalemi?

 

Futbolcuların nasıl  muhasebeleştirileceğini belirleyebilmek için üç temel soruyu cevaplandırabilmemiz gerekmektedir:

 

1-   Futbolcular bilançoda mı kapitalize edilmelidir?

2- Şayet futbolcular kapitalize edilecek ise bunlar hangi değer uygulanmalıdır?

3- Şayet futbolcular kapitalize edilecek ise bunlar amortize edilmeli midir? Ve hangi dönem için?
 

1- Futbolcular bilanço kalemi olarak mı gösterilmeli?

 

Futbol oyuncularını muhasebeleştirmenin ilkelerini belirleyebilmek için, iki temel muhasebe ilkesi ele alınmalıdır: Harcamalar (matching accruals) ve temkinlilik (prudence) kavramlar.

 

Harcama kavramı bir ödemenin nakit olarak yapılması ile bir nakit ödeme hakkı kazanma arasında bir ayırım gözetir. Gerçekleşme kavramı, gelirlerin hukuken oluştuğu anda muhasebeleştirilmesi ile ilgilidir. Burada ödemenin ne zaman yapıldığına bakılmaz. Harcamalar kavramına göre bir muhasebe döneminde elde edilen gelirlere karşılık hangi ölçüde aktif kullanıldığı ve karlılık belirlenir. Bu harcamalar kuruluşun sahip olduğu aktiflerin sadece bir kısmının kullanılmasını içerecektir. Kullanılan aktif miktarının hesaplanması amortizasyon işlemidir.

 

Bu kavramlar uygulandığında futbol oyuncularının gerçekten bilanço kalemi olarak kapitalize edilmeleri ve faydalı ömürleri süresinde amorti edilmeleri gereği ortaya çıkar.
 

Buna karşılık, bu yorumda aksayan yönler bulunmaktadır. Prudence (temkinlilik) olarak bilinen muhasebe ilkesine göre, ölçülmesi ve kuruşlanması güç olan aktifler – maddi veya gayrı maddi – bilançoda kapitalize edilmezler. Genel olarak söylenirse: gelirler ve harcamalar tahmini olmamalı ve daima belgelenmiş bir nakit ödemesi şeklinde gerçekleştiğinde muhasebeleştirilmelidir. Diğer taraftan muhasebeciler, aktiflerin hesaplanmasında birden fazla  değerlendirme olanağı gözlendiğinde mümkün olan en düşük değeri esas almalıdır.
 

Buna göre bir futbol oyuncusunun oynamasından veya satılmasından doğacak gelir veya karlar, önceden tahmin edilemez ve muhasebeleştirilemez. Futbolcuların bir aktif olarak değerlendirilmesinde çok sayıda sorun ortaya çıkmaktadır. Buna futbolcunun  gelecekte kulübe ne kadar ekonomik katkı sağlayabileceklerindeki belirsizlik de dahildir. Futbolcunun gelecekteki formu veya sakatlıkları ya da kulüpte kalma süresi önceden belirlenebilecek ve kuruşlandırılabilecek kavramlar değildir. Böylece bir futbol oyuncusunun ekonomik katkılarını önceden belirlemek olanaksız olduğundan, temkinlilik ilkesi futbolcuları da diğer çalışanlar gibi bilanço dışında kapitalize edilmeden değerlendirmeyi gerekli kılar.
 

Buna göre muhasebe ilkeleri maddi olmayan aktifler sözkonusu olduğunda farklı muhasebe uygulamalarına yol açmaktadır.

 

Muhasebeleştirilmelerindeki sorunlar nedeniyle maddi olmayan aktiflerin bilanço dışında değerlendirilmesi konusunda uygulamalara karşılık, günümüzdeki muhasebe eğilimi, şayet maddi olmayan aktifler için bir pazar oluşmuş ise ve bunlar kuruluşun bütününden ayrı olarak kolaylıkla alınıp satılabiliyor ise, bunların kapitalize edilebilmesi öngörmektedir. Yeni eğilimler bu aktiflerin kuruşlanması güç olması nedeniyle bilanço dışında tutulmasını da önermektedir. Uygulamada Ar-Ge projeleri gibi gelecekteki katma değeri belirsiz projelerin de bir tür aktifleştirilmeleri gözlenmektedir.
 

Futbolcular bir intangible aktif olma ile ilgili kriterleri gerçeklediğinden ve  intangible aktiflerin muhasebeleştirilmesi ile ilkelere uyum sağladıklarından futbolcular ile ilgili en uygun muhasebe uygulaması bunların bilançolarda kapitalize edilmesi olarak görülmektedir.


2- Futbolcular hangi değerden kapitalize edilmelidir?
 

Şayet futbolcular kapitalize edilecek ise bundan sonraki soru bunların hangi değere göre kapitalize edileceğidir. Bu sorun belki de en problematik olandır. Muhtemelen bu nedenle oyunclar bilançoda gösterilmemektedir. Futbolcuların da yakın bir zaman kadar kapitalize edilmeyişlerinin nedeni muhtemelen budur.

 

Çalışanların muhasebeleştirilmelerinin birden fazla muhasebe tekniği bulunmaktadır. Her yöntemin bazı avantajları ve bazı sorunları söz konusudur. Her durumda bazı subjektif değerlendirmeler ön plana çıkar ve bu subjektiflikler nedeniyle çalışanlar genel olarak bilanço kalemleri dışında muhasebeleştirilirler.

 

Futbolcular durumunda soruna kısmi bir çözüm bulunması mümkün görülüyor. Burada durum biraz daha az karmaşık olup, futbolcular transfer pazarlarında kulüpler tarafından düzenli olarak alınıp satılabilmektedir. Buna göre kulüpler tarafından transfer edilen oyunculara ödenen miktarlar belirli bir oyuncu içen belli bir zamanda oldukça serbest bir değer olabilmektedir. Buna göre kulüpler futbolcularını transfer ettikleri anda ödedikleri paraya ve kabul ettikleri ücrete göre kapitalize edebilirler. Burada ek ücret durumu biraz karmaşıklaştırmakla birlikte kulüpler ücretleri transfer miktarının içinde kabul ederek sorunu kısmen aşabilmektedir. Zaten kulüpler genel olarak futbolcular için öngördükleri ücretler fazla açık etmek istemezler. Böylece oyuncuların bir aktif olarak kapitalize edilmesi ücret sorunlarının da aşılmasına bir çözüm getirmektedir.
 

Alt yapıdan yetişenler ne olacak?
 

Diğer taraftan bu yaklaşım transfer edilmeyen ve kulüp altyapısından yetişen oyuncuların nasıl muhasebeleştirileceği konusunu açık bırakmaktadır. Ayrıca kulübe herhangi bir transfer ücreti talep etmeden gelen oyuncular da benzer bir sorunun kaynağıdır. Burada tarihi maliyetler yöntemini kullanmak ve futbolcunun yetişmesi için harcanan ekonomik değerleri kapitalize etmek yeterli olmayacaktır. Kulüpten yetişen her futbolcunun bir ekonomik değeri olduğu ve gelecekte katma değer yaratabileceği söylenemez. Ayrıca bu değerler tam olarak hesaplanabilse bile bunların hesabı oyuncunun başarılı olması halinde bir aktif olarak yaratabileceği katma değerin belirleneceği anlamına gelmez. Altyapıdan yetişen oyuncuların kapitalize edilmesi için uygulanabilecek bir yöntem, başarılı oldukları zaman bunları yenilemenin tahmini maliyetini hesaplamaktır. Diğer bir deyişle benzer bir oyuncuyu transfer pazarından almak gerektiği zaman ödenebilecek miktarın tahmin edilmesi kullanılabilir. Aslında bu tahmin subjektif olup gerçek maliyet bir oyuncu transfer pazarından gerçekten temin edildiğinde ortaya çıkacaktır. Buna karşılık bu yöntem herhangi bir alternatif yöntemden daha subjektif değildir ve futbol sektörü ile ilgili taraflara faydalı bir kestirim sunar.
 

Hangi muhasebe tekniği uygulanmalı?
 

Oyuncuları kapitalize etmek için hangi yöntem uygulanırsa uygulansın, oyuncu değerlendirmekte uygulanacak yöntem futbol sektörü tarafından belirlenmeli ve ortaklaşa bir şekilde bütün taraflarca uygulanmalıdır. Bu yöntem maliyet etkin olmalı ve değerlendirmenin yanlış izlenimler uyandırmayacağı konusunda önlemleri olmalıdır. Burada bazı mümkün yaklaşımlar kısaca irdelenmiş olduğu halde futbol sektörü bu konuda daha kapsamlı araştırma ve tartışmalar açık bulunmaktadır.

 

Bir yöntem her kulübün kendi oyuncularını değerlendirmesi olabilir. Bunun için kulüp içinde özel olarak görevlendirilmiş bir komisyon oluşturulur ve bu komisyon gerekli değerlendirmeleri yapar. Geçmişte Manchester United (MU) böyle bir teknik kullanmış, fakat yapılan değerlendirmeler kulüp bilançosuna yansıtılmamıştır. Diğer bir yaklaşım da, bu değerlendirmelerin kulüp dışı bir bağımsız uzmanlar kurulu tarafından yapılması veya böyle bir kurulun kulüpler tarafından yapılan değerlendirmeleri gözden geçirerek gerçekçiliklerini onaylamasıdır.
 

3- Futbolcular amortize edilmeli mi?
 

Futbolcular bir kulübe transfer olduklarında, kulübe net bir finansal maliyetleri söz konusudur. Yukarda verilen tartışmaya göre futbolcular bu maliyet üzerinden kapitalize edilebilirler ve ekonomik olarak faydalı ömürlerine göre amorti edilebilirler. Transfer edilmeyen ve kulüp altyapısından yetişen oyuncular da yenileme maliyetleri veya diğer bir uygun değere göre kapitalize edilerek amorti edilebilirler. Burada ekonomik ömürler tahmin edilecektir ve bu da diğer sabit aktiflerin ekonomik ömürlerinin tahmini gibi olacaktır. Transfer ücretleri oyuncuların sözleşme süresi üzerine veya beklenen oynama süresine göre veya herhangi tutarlı bir ekonomik süreye göre hesaplanabilir. BOSMAN kuralına göre artık oyuncular sözleşme süreleri bittiğinde herhangi bir transfer ücreti sözkonusu olmadan transfer edilebilmektedirler.  Buna göre oyuncunun sözleşme süresi üzerinden amortizasyon en gerçekçi yaklaşım olacaktır. Şayet oyuncu sözleşme süresi sonunda kulübü ile yeniden sözleşme imzalarsa bu yeni  sözleşme de yeniden amorti edilecektir.
 

Bir diğer ve belki de daha iyi bir yaklaşım oyuncuları yenileme maliyetlerine göre amorti etmektir. Bütün oyuncular periyodik dönemlerde yeniden değerlendirilecek, böylece mevcut ve alnınacak oyuncuların değerlendirme tabanı homojen hale getirilecektir. Bu değerlendirmeler belirlenecek uygun bir dönem aralığına göre yapılabilir. Bu aralık  bir, iki üç yıl veya uygun görülecek herhangi bir aralık olabilir. Bazı durumlarda değerlendirme belirli bir oyuncunun koşulları değiştiğinde de yapılabilir. Oyuncu değerlerinde artış veya azalışlar herhangi bir yatırım değerindeki artış veya azalışların değerlendirmesine benzer olarak yapılabilir. Bu yeniden değerlendirme uygulamasının gerçekçi olabilmesi için yine futbol sektörü içinde oluşturulmuş bir uzmanlar panelinden yararlanılabilir.

 

Bu konudaki en son uygulamalar futbolcuların kapitalize ve amortize edilmesinin gerçekçi bir muhasebe uygulaması olduğunu ortaya koymaktadır. Buna karşılık futbolcu muhasebeleştirmesi için en uygun tekniğin ne olduğu konusunda henüz bir uzlaşma sağlanamamıştır. Futbolcuların gerçekçi bir şekilde nasıl muhasebeleştirileceği, aktif değerlerinin nasıl belirleneceği ve oyuncuların amortize edilip edilmeyecekleri sorunları hala süren bir tartışmanın konularıdır. Futbolun giderek ticarileştiği ve kulüplerin giderek şirketleştiği bir ortamda bu sorunların gerçekçi bir çözüme kavuşması özel bir önem taşımaktadır.

 

II- Türkiye’deki Uygulama 

 

1- Transfer Gelirlerinin Muhasebeleştirilmesi 

 

Profesyonel sporcuların satışı ve kiralanması işlemlerin ile ilgili olarak , söz konusu işlemlerin, vergileme açısından önemine binaen, gayri maddi mal/hak kavramı ile kısaca ilişkilendirilmesi gerekir. Burada Murat BAŞARAN çalışmaları bize yol gösterici olacak. 

 

Bonservisin devri, kiralamalar ya da yetiştirme tazminatına dayanak transferler nedeniyle ödenen parasal değer, bir sporcunun belirli bir kulübe bağlı olarak oynatabilme hakkının satın alınmasına karşılık olarak alınan bedeldir. 

 

Bu bedelin alınması spor kulüpleri (dernekler veya şirketler) arasındaki ticari mahiyetteki bir ilişkinin varlığına dayanmaktadır. 

 

“Medeni Kanun yönünden en azından genel görüntü itibarıyla doğurduğu boşluğa rağmen, konunun gelir vergisi kanunu’nun 70. Maddesi çerçevesinde ele alınması mümkündür. 

 

Nitekim G.V.K’nın bahsi geçen maddesinin beşinci bendinde gayrimaddi haklar için oldukça geniş bir yasal çerçeve sunulmuştur ve “gibi” edatı kullanmak suretiyle bentte ismen belirtilenlere benzerliği olan hakların da gayrimaddi hak olarak ele alınacakları belirtilmiştir.  

 

Benzer şekilde, T.T.K’nun 460. Maddesinde, gayrimaddi hakların kesin bir sınırı çizilmemiş ve “gibi” ifadesi kullanılmak suretiyle uygulamada yaygın olarak bilinen gayrimaddi haklara mahiyeti itibarıyla benzerliği olan hakların da gayrimaddi hak olarak değerlendirilmesinin gerektiği ortaya konulmuştur.  

 

Bu çerçevede G.V.K’nun 70. Ve T.T.K’nın 460. Maddelerinde yer alan esnek ve geniş yasal çerçeve karşısında, sporcu oynatma hakkını elinde bulunduran kulübün ödemiş olduğu bonservis bedelinin, bir gayrimaddi hak sağlamaya yönelik olarak yapıldığının kabul edilmesi gerektiği, dolayısıyla bu bedel üzerinden amortisman ayrıcalığı, bu bedellerin doğrudan gider olarak dikkate alınamayacakları söylenebilecektir.” 

 

2- Transfer Gelirleri ve KDV

 

Vergi idaresi’ndeki genel yaklaşım bonservis bedellerinin amortismana tabi varlık olarak değerlendirilmesi yönünde olmakla birlikte, 55 seri numaralı K.D.V.K. Genel tebliğinde bonservis bedellerinin K.D.V’ne tabi olup olmadığı konusunda, “..Ticari nitelikten yoksun ziyade faaliyetin zorunlu bir unsuru olarak yapılan futbolcu transferleri ile kiralamaları karşılığı kulüplerce elde edilen bedeller, K.D.V.K’nın 1/3-g maddesi kapsamında sayılamayacağından K.D.V’nin konusuna girmemektedir…” şeklinde açıklamalar, Vergi İdaresi’ndeki bahsedilen genel yaklaşımdan farklı bir anlayışı ifade eder gibi görünmektedir. Zira, bonservis bedellerini ticari bir faaliyet sonucunda elde edilen bir gayrimaddi hak olarak görmüyormuş gibi bir izlenim de edinilmektedir.  

 

Ancak, bir kurumlar vergisi mükellefi olarak şirketlerin yaptıkları her türlü faaliyetten elde ettikleri kazancın Kurumlar Vergisine tabi oldukları (K.V.K. Md. 1,13, G.V.K. mD.37) düşünüldüğünde , şirketleşen kulüplerin birbirleri arasındaki bonservis devri ilişkisini “ticari kazanç” kapsamı dışında ele almak mümkün değildir. 

 

Benzer şekilde şirketleşmeseler dahi, yasal açıdan dernek olarak kabul edilen spor kulüplerinin, bizzat kendi tüzel kişiliklerince elde edilen gelirler hariç olmak üzere kurulan her bir ayrı organizasyon (futbol şubesi, basketbol şubesi, atletizm şubesi gibi) nedeniyle spor işlerine özgü faaliyetlerinden elde ettikleri gelirlerin, vergi idaresince, b,r “iktisadi işletmeden elde edilen” gelir olarak “ticari kazanç” kapsamında değerlendirildiği de bilinmektedir. 

 

Dolayısıyla, tebliğ hükümlerinin genişletilerek genel hukuki yapıdan farklı yasal durumlar oluşturulması ve böylece, spor kulüplerinin ödedikleri bonservis bedellerinin gayrimaddi bir hak satın alınması işlemi dışında düşünülmesi doğru bir yaklaşım olarak gözükmektedir.

 

3- Transfer Gelirlerinin Amortismanı 

 

Bu düşünceye paralel olarak S.P.K. tarafından 2002/6 sayılı bülten ile yayınlanmış 07.02.2002 tarih ve 9/181 sayılı karar da bonservis bedellerinin, halka açık anonim şirketler tarafından, maliyet bedeli ile değerlenerek bilançoda “ maddi olmayan duran varlıklar-haklar” kaleminde gösterilmesi ve sözleşme süresi içerisinde amorti edilmesi  gerektiği vurgulanmıştır. 

 

Ayni düşünceyi sürdürecek olursak; sporcu transferlerinde parasal değerler dışında, para ile ölçülebilecek değerlerin de (örneğin, bir başka sporcu oynama hakkının) aktarılması (sporcu takası) durumunda, emsal bedel saptanmak suretiyle, işlemin, ticari bilanço üzerinde aktif hesaplar ile gelir ve/veya gider hesapları içerisinde gösterilmesi gerekmektedir.

 

Gerçekte kulüpler arasında bazı transfer sorunlarının halledilebilmesi için bu tür bir tahkim kurulunun onayına ve değerlendirmesine başvurulmaktadır. 

 

III- SONUÇ

 

Sonuç olarak, futbol sektöründe bir oyuncunun, bir emekçi olarak değil,  katma değer yaratan bir aktif olarak düşünüldüğü görülmektedir. Diğer bir deyişle futbolcu bir emekçi değil "futbol oynama hakkını kiralayan bir sermayedar" dır. Bu sermaye aynı zamanda bir ekonomik değer olarak satılabilir de. Burada muhasebeleştirilen değer oyuncunun kendisi değil, lisansından kaynaklanan futbol oynama hakkından kulübü tarafından yararlanılmasıdır.  Diğer taraftan bir oyuncunun aynı zamanda bir pasif olarak da değerlendirildiği görülüyor. Bunun nedeni kulübün oyuncu ile belirli bir dönemi kapsayan bir sözleşme yapması ve bu dönem için oyuncuya borçlanmasıdır. Bir yıldız oyuncu ile oynadığı oyun başına sözleşme yapmak son derecede ender görülen bir olaydır. Buna göre futbolcu muhasebesinin bu ilginç durumu bu konuda daha bir çok ciddi çalışmanın yapılmasını ve konunun enine boyuna tartışılmasını gerekli kılmaktadır.
 

KAYNAKLAR

Faruk BAŞTÜRK 2005-11-15

SOSYAL SİGORTALAR UYGULAMASINDA PROFESYONEL FUTBOLCULAR

Murat BAŞARAN

2005-11-09

ÖZEL SÖZLEŞME BOYUTUYLA SPORCU/TEKNİK ADAM GELİRLERİ VE

Murat BAŞARAN

2005-06-08

FUTBOL KULÜPLERİNİN EKONOMİK REKABET AÇISINDAN YENİDEN YAPILANMASI

Murat BAŞARAN

2005-05-12

PROFESYONEL FUTBOL FAALİYETİ İLE UĞRAŞAN DERNEKLERE/KULÜPLERE AİT İKTİSADİ İŞLETMENİN VARLIĞI

Murat BAŞARAN

2005-04-18

FUTBOLDA ULUSAL VE ULUSLARARASI BOYUTUYLA FUTBOLCU/TEKNİK ADAM/HAKEM GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ

Murat BAŞARAN

2005-04-02

SPOR İLE İLGİLİ KURULUŞLARIN VERGİLEME DURUMLARI

Murat BAŞARAN

2005-04-02

PROFESYONEL  FUTBOL FAALİYETİ İLE İLGİLİ  GELİRLER

                    linkedin-logo Paylaş                        Flipboard -logo Paylaş

Bu İçerik  23630  Defa Okunmuştur
 

Degerli yazarimiz Kutlu Merih Cuma, 02 Nisan 2010.

YAZARIN DIGER YAZILARINI GORMEK ICIN TIKLAYIN

Neden Futbol Ekonomisi?

 

www. Futbolekonomi.com’un  vizyon ve misyonu temel olarak  Futbol Ekonomisi Stratejik Araştırma Merkezi’nin (FESAM) vizyon ve misyonuna paralel ve aynı düzlemdedir.

 

Bu bağlamda temel misyonumuz: Futbolun yerel ve küresel makro özelliklerini incelemek ve yeni yapısal modeller önermek; bu kapsamda entelektüel gelişimi hızlandırmak ve buna ilişkin referans olabilecek bir database oluşturmak ve bunu tüm futbol araştırmacılarının emrine sunmak... Bu amaçla yapılan çalışmaları yayımlamak; gerekli her türlü bilimsel futbol araştırma ve geliştirme projelerine entelektüel anlamda destek vermek.

 

Temel Vizyonumuz: Önerilen yeni modellerin gerçekleştiğini görmektir.

 devamı >>>

finansal-futbol-anim-1

tugrulaksar_ge_roportaj

Tuğrul Akşar Güngör Urasın sorularını yanıtlıyor

  Yazar Tuğrul Akşar,
Milliyet Gazetesi Yazarı Güngör Uras'ın
sorularını yanıtlıyor.
detay için tıklayınız..

 

Spor Endexi

 

22/03/2024

Kapanış Günlük
Değişim %
  BİST 100

9.111,50

-0,32

 bjk BJKAS

66,00

+3,29

 fb FENER

83,20

-2,80

 gs GSRAY

6,68

-0,74

 trabzon TSPOR

1,48

-1,99

   SPOR ENDEKSİ

4.400,00

+0,69

Videolar

Tuğrul, Tuğrul Akşar, Pusula, Ekonomi, Futbol, Futbol Ekonomi, Mali,VİDEONUN DEVAMI VE DİĞER VİDEOLAR İÇİN TIKLAYIN.

İstatistikler

İçerik Tıklama Görünümü : 39272834

TRENDYOL SÜPER LİG 2023-2024 SEZONU

  

 

 Sıra TAKIMLAR 0 G B M A Y AV
Galatasaray 27 23  3   1  57 15 42   72 
2 Fenerbahçe  27  22    4  1 70  22   48 

70

3 Trabzonspor  27  14 4  9  45  33 10 46
4 Beşiktaş 27  14   4  9 39  31 8 46
5 Kasımpaşa 27  11 6  10   48  50 -2 38
6 Sivasspor 27  9 10  8 34  35  

 -1 

 37 
7

Başakşehir

27   10  6   11   35 33  2 36
8 Rizespor 27  10  6

11 

28  40 -12  36 
9 Antalyaspor 27 11  32  31  1 35 
10

Kayserispor

27  10  8 35  38   -3  33
11 Samsunspor 27  9 12

33 

36 -3  33
12 AdanaDemir 27  11  39  36  3  32  
13 Alanyaspor 27  6 12

32 39   -8  30
14 Karagümrük 27  8 12  32  31    29  
15 Ankaragücü 27  11  10 32  35  -3  29
16 Hatayspor 27

6

11  10 32  37  -5 29
17 Gaziantep 27  7 13  31  40  -9  28 
18 Konyaspor 27   10 11  26  39   -13 28

19

Pendikspor  27 6 8 13 32 55 -23  26  

20

İstanbulspor 27 3 6 18 20 51 -31 12

Okur Yazar


Futbolun ekonomisi, mali, hukuksal ve yönetsel kısmına ilişkin varsa makalelerinizi bize gönderin, sizin imzanızla yayınlayalım.

Yazılarınızı  info@futbolekonomi.com adresine gönderebilirsiniz. 

 

 

Annual Review of Football Finance 2023

Annual Review of Football Finance 2023

Deloitte Sports Grup'un Avrupa Futbol Finansmanına ilişkin 32. kez düzenlediği yıllık futbol finans raporuna göre, Avrupa futbol pazarı 2021 - 22 sezonunda bir önceki yıla göre %7 büyüyerek 29.5 Milyar Euro büyüklüğüne ulaştı. Rapora ulaşmak için tıklayınız

Deloitte Money League - 2024

Deloitte Money league 2024

Deloitte Money League Raporunu 27. kez yayınladı. Rapora göre Avrupa'nın en zengin 20 kulübünün 2022-23 sezonunda gelirleri toplam 10.5 Milyar Euro'ya ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

UEFA Kulüp Finans&Yatırım Raporu 2024

 

UEFA Raporu-2023

UEFA Kulüp futbolunun finansal durumları ve yatırımlarına ilişkin yıllık görünüm ve benchmark raporunu yayınladı. Okumak için tıklayınız

 


 

2021-Money-league-Raporu

 

Yirmidördüncü Deloitte Money League raporuna göre Barcelona'nın 715.1 Milyon Euro'luk geliriyle ilk sırada yer aldığı, tamamı merkez lig kulüplerinden oluşan ve bir önceki yıla göre gelirleri %12 azalan Para Ligi raporunu okumak için tıklayınız

 


 

 

annual report 202021 photo

 

Avrupa Futbolunun patronu UEFA’nın gelirleri 5.7 Milyar Euro’ya Ulaştı. Raporu okumak için tıklayınız.

 


 

 UEFA-Kulup-Futbolu-Lisanslama-2023


UEFA’nın 2023’te yayınladığı en son  Kulüp Lisanslamaya İlişkin Karşılaştırma raporuna göre kulüpler Pandemi döneminde 7.3 Milyar Euro zarar ettiler. UEFA raporu, Avrupa kulüp futbolunun endişe verici bir resmini çiziyor. Raporu okumak için tıklayınız.

 


    

191112 Aktifbank Ekolig

 

Türk futbolunun gelirlerinin ve ekonomik görünümünün mercek altına alındığı Futbol Ekonomi Raporu – EkoLig'in dördüncü sayısı yayınlandı. Süper Lig’in 2017-2018 sezonu sonunda 3,2 milyar TL olan geliri, 2018-19 sezonunda 4,2 milyar TL’na ulaştı. Bkz.

 

 

master bm report lowres

 

The European Club Footballing Landscape 2022


UEFA'nın Avrupa Lulüp futboluna ilişkin 13, kez yayınladığı, Covid-19'un etkilerinin de analiz edildiği raporu okumak için Bkz.


 

 EkoSpor-y

“Ekospor’un aylık bültenlerinden haberdar olmak için tıklayınız”

 

Süper lig Marka değeri araştırma

''Taraftar Algısına Göre Türkiye Süper Ligi Marka Değerini Etkileyen Faktörlerin ve Marka Değeri Boyutlarının Değerlendirilmesi'' Prof. Dr. Musa PINAR öncülüğünde yapılan bu araştırmayı okumak için tıklayınız.

 

 

the-european-elite-2019

KPMG Avrupa’nın 32 Elit Kulübünün değerlemesini yaptı. Süper Lig’den Galatasaray ve Beşiktaş’ın da bulunduğu bu raporda en değerli kulüp 3.2 Milyar Euroluk değeriyle Real Madrid oldu. Raporu okumak için tıklayınız.
 

Endustriyel_futbol

 

Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı Üzerine

Futbolun Endüstriyel gelişimi, kulüplerin sportif ve iktisadi/mali yapılanışını derinden etkiliyor. Dorukhan Acar’ın Kurumsal Yönetim temelli yaklaşımı ile "Futbolda Endüstriyel Denge ve Başarı"yı okumak için tıklayınız

 

 

Türkiye'de Kadın Futbolunun Gelişimi ve Günümüzdeki Durumu

 

imagesCAVM4O4L

 

Dr. Lale ORTA’nın Kadın Futboluna Entelektüel Bir Yaklaşım Sergilediği makalesi için tıklayınız.” 

 

 

İngiliz Futbolunda Kurumsal Yönetişim Üzerine

 

governance_in_football

 

Tüm kulüplerimize ve Türk Futbol yapılanmasına farklı bir bakış açısı kazandırabileceğini düşündüğümüz, İngiliz Parlementosu’nun Kültür, medya ve spor Komitesi’nin hazırladığı raporu okumak için tıklayınız. 

 

money-and-soccer

“Money scorring goals”, Gerçekten de “Para Gol Kaydedebiliyor mu? “

Euro 2012’nin olası ekonomik etkilerini
okumak için tıklayınız. 



FFP

Futbolda Finansal Sürdürülebilirlik Kapsamında ''Finansal Fair Play Başa Baş Kuralı ve Beşiktaş Futbol Kulübü Üzerinde Bir Uygulama 
Hüseyin AKTAŞ/Salih MUTLU,

okumak için tıklayınız.