Deniz Barış'ın Fenerbahçe'ye transfer olurken Gençlerbirliği Kulübü ile yaptığı özel sözleşmeyi ihlal etmesi, bunun ardından yaşanan sorunlar, federasyon kanadında alınan kararlar ve son olarak Deniz'in konuyu yargıya taşıması yeni bir uygulamayı getiriyor. Olayın çıkış noktası, "Futbolda yaşanan maddi ihtilaflara ise genel mahkemeler bakmalı mıdır?" sorusunun yarattığı çıkmaz.

Bıçakcı Federasyonu kulüplerle futbolcular arasında yapılan sözleşmeleri üç ayrı başlık altında topladı: Ön sözleşmeler, tadil sözleşmeleri ve muvazaa sözleşmeleri... Ön sözleşmelere federasyonun bakacağı da kararlaştırıldı. Ama bu karar herhangi bir yasaya dayanarak değil yorum yapılarak alındı. Böylece TFF kendisine kaynağı yasa olmayan bir yetki yaratmış oluyordu.

Fenerbahçe ile sözleşme imzalayan Deniz Barış’tan 1 milyon Euro tazminat isteyen ve bu talebi önce Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu, ardından Tahkim Kurulu tarafından kabul edilen Gençlerbirliği, milli futbolcunun Yargıtay’a başvurması ile beklemediği bir darbe aldı. Taraflar arasında bir süre önce 750 bin Euro üzerinden anlaşma sağlanması ve Gençlerbirliği’ne bir çek bile verilmesine karşın, Tahkim Kurulu eski üyesi olan Fenerbahçe avukatı Haluk Burcuoğlu’nun Yargıtay’a başvurusu ile ilginç bir gelişme yaşandı. Yargıtay, Gençlerbirliği ile Deniz Barış arasında yapılan sözleşmenin özel hukuk alanında düzenlendiğini iddia eden Fenerbahçe’nin başvurusuna olumlu yanıt verdi. Böylece Ankara'da hukukun ruhunu ve gereğini bilen hakimlerimizin olduğu bir kere daha anlaşıldı.

Şimdi TFF'nin karar alma yetkilerinin dayandığı mevzuatı özel olarak inceleyelim.

TFF KANUNU

Kanun No. 3813         Kabul Tarihi : 17.6.1992

AMAÇ :

MADDE 1 – (Değişik 10.06.2004-5175/1) (Değişik 05.05.2005-5340-4) Bu Kanunun amacı; her türlü futbol faaliyetlerini millî ve milletlerarası  kurallara göre yürütmek, teşkilâtlandırmak, geliştirmek ve Türkiye'yi futbol konusunda yurt içinde ve yurt dışında temsil etmek üzere özel hukuk hükümlerine tabi ve tüzel kişiliğe sahip, özerk Türkiye Futbol Federasyonunun kurulması, teşkilât, görev ve yetkilerine ait esas ve usulleri düzenlemektir.

Türkiye Futbol Federasyonunun merkezi Ankara'dadır. İdari birimlerin görev yerleri Yönetim Kurulunca belirlenir.

YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ :

MADDE 10 – (Değişik 20.04.2000-4563/6) (Değişik 10.06.2004-5175/6) (Değişik 05.05.2005-5340-9)

Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:

--------------------

l) Kulüpler, futbolcular, teknik yönetici ve öğreticiler, hakemler, müsabaka görevlileri ile futbol alanında görevli diğer ilgililerin başvurularını karara bağlamak,

TAHKİM KURULU :

MADDE 13 – (Değişik 10.06.2004-5175/8) Tahkim Kurulu; iki asıl ve iki yedek üyesi üniversitelerin hukuk fakülteleri veya spor yüksekokullarında görev yapan öğretim üyelerinden olmak üzere beş asıl, beş yedek hukukçu üyeden oluşur. Tahkim Kurulu üyeleri dört yıl görev yapmak üzere Federasyon Genel Kurulunca seçilirler.

Üyeler kendi aralarından bir Başkan seçerler.

Kurul, görevinde bağımsızdır. Üyeler istifa etmedikçe veya çekilmiş sayılmadıkça yerlerine yenisi görevlendirilemez.

Kurul beş üyenin katılımı ile toplanır, kararlar oy çokluğu ile alınır. Asıl üyenin katılmadığı toplantıya yedek üye iştirak eder. Tahkim Kurulunun kararları kesindir

TAHKİM KURULUNUN GÖREVLERİ :

Madde 14. — (Değişik 05.05.2005-5340-11)

Tahkim Kurulu, Federasyon ile kulüpler; Federasyon ile hakemler, Federasyon ile futbolcular,  teknik direktörler ve antrenörler; kulüpler ile teknik direktör, antrenör, oyuncu temsilcisi ve masörler; kulüpler ile oyuncular; kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında Yönetim Kurulunca verilecek kararlar ile disiplin kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlar.

PROFESYONEL FUTBOL VE TRANSFER TALİMATI

MADDE 3 - Bu Talimat, 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ve Ana Statü hükümlerinin verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanmıştır.

MADDE 4 : TANIMLAR :

Sözleşme tanımı yok.

MALİ VE İDARİ ANLAŞMAZLIKLAR :

MADDE 12 - Profesyonellikten doğan her türlü mali ve idari anlaşmazlıklar ile kulüplerin futbolcularına verdikleri para cezaları, Federasyon Yönetim Kurulu'nca incelenir ve karara bağlanır. Bu kararlara karşı Tahkim Kurulu'na başvurulabilir.

Federasyon, FIFA ve UEFA'ya kulüp borcundan dolayı ödemek zorunda kaldığı tutarlar da dahil, alacakları hakkında takas hakkını kullanır.

Federasyon, kulüplerin birbirinden veya futbolcuların, teknik adamların ve futbolcu temsilcilerinin kulüplerden olan alacaklarını, alacaklının talebi üzerine borçlu kulübe ödenebilir tutardan mahsup ederek alacaklısına öder.

PROFESYONEL FUTBOLCULAR :

MADDE 17 – Her profesyonel futbolcunun kulübü ile Federasyonca öngörülecek yazılı tip sözleşme imzalaması zorunludur.

Sözleşmelerin süresi en fazla beş yıl olarak belirlenebilir. Ancak 18 yaşın altındaki futbolcular ile imzalanacak olan sözleşmelerin süresi üç yıldan fazla olamaz. Her halükarda sözleşmelerin bitiş tarihinin 31 Mayıs olarak tespit edilmesi zorunludur.

İş bu Talimat’ın yürürlüğe girmesinden önce imzalanan sözleşmelerin bitiş tarihinin bir transfer dönemine denk gelmesi halinde sözleşme bu transfer döneminin başlangıç tarihi itibari ile sona ermiş olarak kabul edilir.

Bu sözleşmelerin uygulanmasında 3813 Sayılı Yasa, Ana Statü ve ilgili talimat hükümleri geçerlidir. Anlaşmazlıkların hallinde bu Talimat’ın 12/1 maddesi hükmüne uygun davranılması zorunludur.

Talimatta 12/1 maddesi yok... herhalde ilk paragraf kastediliyor.

Bu mevzuat çerçevesinde ortaya çıkan durum:

• Bu mevzuat futbolcu ile kulübü arasındaki özel sözleşmeleri karara bağlama yetkisini federasyona tanımıyor.
• Mevzuat TFF yönetim kuruluna sadece kendi tasarımı olan tek tip sözleşmeleri karara bağlama yetkisi tanıyor.
• Sözleşmeler yargı karşısında geçerli olan hukuk belgeleridir. TFF  yönetim kurulu hukukçulardan oluşmuyor. Özel hukuk alanındaki sözleşmeleri yorumlama ve karara bağlama yetkileri yok.
• TFF yönetim kurulu kendi tasarımına aykırı ve öngörülen prosedürlere uymayan sözleşmeleri karara bağlayamaz. Bu sözleşmeler özel hukuk alanını ilgilendirecektir.
• Tahkim kurulu yönetim kurulu kararları üzerinde yetkilidir. Federasyonun yetki alanına girmeyen sözleşmelerde son karar mercii olamaz. Yönetim kurulu özel sözleşmeleri karara bağlamak gibi yasal temele dayanmayan bir yetkiyi kullanamaz.
• "sözleşme yapmak için sözleşme" hiç bir hukuk alanına girmeyen bir ucubedir. Sözleşme ya yapılır veya yapılmaz. Burada kulüp ve futbolcu eşit ceza yükleniyor. Sözleşmesi biten futbolcu ayrılırsa ceza ödeyecek fakat ayrılmaz ise kulübün teklif ettiği ücreti kabul edecek. Etmez ise ayrılmak durumunda kalacak ve yine ceza ödeyecek. Yani kulüp daima karda.
• FIFA-UEFA BOSMAN KURALLARI futbolculara istedikleri kulüpte istedikleri zaman oynama hakki tanıyor. Futbolcu sözleşmesi bitsin veya bitmesin kulüp değiştirme hakkına sahip. Sözleşme altında geçişte tarafların hakları konusunda reçeteler var. Sözleşmesi biten futbolcu için ise hiç bir engel yok. Kendi gelirini kendi tayin edebilir.
• Bosman kuralına göre futbolcunun serbest geçiş hakki hiç bir şekilde engellenemez. (AB mevzuatı)
• Futbolculara sözleşme yapma sözleşmesi imzalatmak serbest geçiş durumunda kazanacakları profesyonel ranta ortak olmak anlamını taşır. Bu da BOSMAN ruhuna aykırıdır.

SONUÇ:

"Sözleşme yapma sözleşmesi" görünümü altında, tarafların irade asimetrisini göz ardı eden, endüstriyel kuralların dışındaki bu uygulama futbol sektöründe çok sayıdaki yapısal yetersizliğin ve kanserleşmiş gizli sorunların yüzeye çıkmasını sağlamıştır. FIFA ve UEFA nın kabul ettiği, AB mevzuatına dayanan BOSMAN kuralına göre sözleşmesi biten futbolcular özgürce başka kulübe geçebilecekleri gibi, bitmemiş olanlarda geçiş yapabilirler ve sözleşmedeki ceza koşulu bu geçişi engelleyemez. Galatasaray'ın RIBERY olayındaki aczi bunun açık göstergesidir.

Deniz Barış olayı, sözleşmesi biten bir futbolcunu elde edeceği transfer rantına eski kulübünün ortak olma çabasını yansıtmaktadır. Böyle bir uygulama futbolun yürürlükte olan kurallarına göre haksız, gereksiz ve geçersizdir. FIFA ve UEFA, BOSMAN kurallarına aykırı olan bu uygulamayı destekleyemezler. TFF nin ve Tahkim kurulunun, olayı sıradan bir borç-alacak olayı gibi görüp futbolun kendi mevzuatını gözardı etmeleri dikkati çekmektedir. Futbolun sorunlarının, kendi mesleğinde değil, futbol sektörü alanında uzman kişi ve kuruluşlar tarafından çözümlenebileceği bir kere daha anlaşılmaktadır. {jcomments on}

Tweet

Tweetle                      Paylaş                        Paylaş